Διατροφή και εγκυμοσύνη

Της Δέσποινας Τσανακτσίδου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Η υγιεινή διατροφή της μητέρας είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μια μητέρα μπορεί να κάνει για το μωρό της.

Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης αναπτύσσονται τα κυριότερα όργανα αλλά και τα άκρα του μωρού. Η αυξηση των θερμίδων του διαιτολόγίου της εγκύου σε αυτή την περίοδο δεν χρειάζεται να είναι μεγαλήτερη της τάξης των 150 Kcal επιπλέον. Για το λόγο αυτό πρέπει να δίνεται βάση στο σχεδιασμό του διαιτολογίου και όχι απλά στην αύξηση της προσλαμβανόμενης τροφής. Προσοχή στις πρωτεϊνες τους υδατάνθρακες, τα λίπη, το φολικό οξύ, τον ψευδάργυρο, το σίδηρο και τις βιταμίνες Α, C και Ε. 

• Φολικό οξύ: Η κατανάλωση περίπου 400 μικρογραμμαρίων (μgr) καθημερινά πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνιστάται προκειμένου να αποφευχθούν ελαττωματικές γεννήσεις. Τρόφιμα όπως οι φράουλες, το σπανάκι, το μπρόκολο, ο χυμός πορτοκαλιού είναι πλούσια σε φολικό οξύ καθώς επίσεις είναι πλούσια και σε βιταμίνη C, ψευδάργυρο, ασβέστιο και μαγνήσιο.
• Σίδηρος: Στα πλούσια σε σίδηρο τρόφιμα περιλαμβάνονται το κόκκινο κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, οι φακές και τα αποξηραμένα φρούτα. Η πρόσληψη 15 χιλιοστόγραμμων (mgr) σιδήρου καθημερινά μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της αναιμίας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γέννησης ελλιποβαρούς νεογνού.
• Τα ψάρια όπως για παράδειγμα ο σολομός αποτελεί μια από τις πλουσιότερες πηγές ω-3 λιπαρών οξέων, απαραίτητων για την καλή όραση και εγκεφαλική ανάπτυξη τουν εμβρύου.
• Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προιόντα είναι πολύ καλές πηγές ασβεστίου και βιταμίνης D.
• Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι μητέρες πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση αλκοόλ, καφείνης και τσαγιού.

Μετά όμως το πρώτο τρίμηνο οι μητέρες θα πρέπει να προσθέσουν 300-350 θερμίδες την ημέρα στο διαιτολόγιό τους και παράλληλα να αυξήσουν την πρόσληψη ασβεστίου, μαγνησίου, ψευδαργύρου και σεληνίου. Αυτό κρίνεται απαραίτητο γιατί στο 2ο τρίμηνο λαμβάνει χώρα η ωρίμανση των οργάνων και η σκλήρυνση των ιστών του εμβρύου. 

Τέλος στο 3ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης το έμβρυο έχει σχηματιστεί πλήρως. Αυτή την περίοδο το έμβρυο αποθηκεύει λίπος και κερδίζει βάρος, προσοχή πρέπει να δωθεί απο τη μητέρα στην πρόσληψη ασβεστίου και σιδήρου.

 Αν η εγκυμονούσα βρίσκεται ήδη στο ιδανικό βάρος πριν την εγκυμοσύνη τότε μια συνολική αύξηση του βάρους της τάξης των 8 με 14 κιλών θεωρείται λογική. Οι γυναίκες που είναι πολύ αδύνατες ίσως χρειαστεί να πάρουν περισσότερα κιλά, ενώ αυτές που είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες θα ήταν συνετό να πάρουν συνολικά 8 περίπου κιλά. Το περιττό βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ίσως αυξήσει τον κίνδυνο για μεταβίβαση στα νεογνά προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με το βάρος. Τα αποτελέσματα αυτής της μεταβίβασης ίσως φανούν αργότερα στην ενήλικη ζωή του παιδιού ως παχυσαρκία, υπέρταση, ινσουλινοαντοχή και ίσως σακχαρώδης διαβήτης.