Παραμύθια και Παράδοση: Αναβίωση της Ντοπιολαλιάς και των Εθίμων στο Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας

Η Αυλαία του 7ου Δεκέμβρη των παραμυθιών, του Δημοτικού Σχολείου Κουλούρας έκλεισε μ’ ένα παραμύθι στη Γλώσσα του Ρουμλουκιού, στη Γλώσσα του Ελληνότοπου, του τόπου που περιλάμβανε τα χωριά του κάμπου της Βέροιας που διασχίζει ο ποταμός Αλιάκμονας ως το Λουδία και τον Θερμαϊκό καθώς και τα χωριά στις παρυφές των Πιερίων. Στα χωριά του Ρουμλουκιού, φυσικά, ανήκει και η Κουλούρα.

Καλεσμένος του Σχολείου ο ερευνητής της Τοπικής Ιστορίας και ακάματος εργάτης Διατήρησης της Μνήμης, ο Αχιλλέας Τσιάρας, ο οποίος πέρα από την επαγγελματική του απασχόληση, από αγάπη και μεράκι ασχολήθηκε με την καταγραφή της προφορικής παράδοσης, -όπως παραμύθια, τραγούδια και χοροί, ήθη και έθιμα, τοπικές διάλεκτοι και λοιπές τοπικές παραδόσεις- παραδόσεις και μνήμες που θα είχαν χαθεί.

Μικρή συμβολή σ’ αυτή την προσπάθεια και μάλιστα με αποδέκτες τα μικρά παιδιά ήταν και η ένταξη «του Χαμένου», ενός παραμυθιού στη Γλώσσα του Ρουμλουκιού, στον 7ο Δεκέμβρη της Πολυγλωσσίας, ώστε να ακουστούν λέξεις και ¨μασλάτια¨ των ανθρώπων του τόπου μας, των ανθρώπων που διατήρησαν τα ¨αντέτια¨ τους, την ίδια γλώσσα, την ίδια ενδυμασία , κοινά ήθη και έθιμα για αιώνες υπό τον τουρκικό ζυγό.

Ο κος Τσιάρας, με μια αφήγηση άμεση, ζωντανή και αυθεντική στο περιεχόμενό της, χρησιμοποίησε πληθώρα λέξεων της τοπικής μας διαλέκτου, έκανε, συχνά, διαφωτιστικές επεξηγήσεις και εκφράσεις αλλά, ως βαθύς γνώστης του συνολικού πολιτισμικού πλαισίου, προχώρησε και σε πολλές λαογραφικές προεκτάσεις.

Το συμπέρασμα; Ένας πολύτιμος γλωσσικός θησαυρός, που κοσκινίστηκε επί αιώνες στο λαϊκό χρυσωρυχείο, και που τον χαίρονται πια και τον μιλούν ολοένα και λιγότεροι, ένα γλωσσικό ιδίωμα που πηγάζει από την κοινοτική μας παράδοσή, έχει ανάγκη ενεργούς προβολής και χρήσης. Η αξία του θησαυρού αυτού πολλαπλασιάζεται, όταν ο θησαυρός διαιρείται, όταν γίνεται κτήμα των πολλών, όταν επανασυνδέει τις γενεές, όταν φωτίζει το μέλλον με την απλότητα, την πείρα και τη σοφία των προγόνων μας. Κι εδώ η παιδεία, εδώ το σχολείο , μπορεί να παίξει το ρόλο του. Χωρίς να περιμένει ένταξη σε Αναλυτικά προγράμματα και εγκυκλίους. Υπάρχει και το πεδίο της άτυπης εκπαίδευσης το οποίο μπορούμε με γνώση, αγάπη και μεράκι να εμπλουτίσουμε και να υπηρετήσουμε, εμείς, οι δάσκαλοι.

Σ’ αυτά τα πλαίσια, μετά την αφήγηση του Παραμυθιού ακολούθησε μια εκτενής αναφορά στα ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων, έγινε παρουσίαση, από μαθήτριες του σχολείου ενός εθίμου (συκότουρτα ή χριστόψωμο) κάνοντας χρήση της ντοπιολαλιάς, ακούστηκαν παραδοσιακά κάλαντα της περιοχής μας.

Στην εκδήλωση εντάχθηκαν, διαδικτυακά, και μαθητές, μαθήτριες και εκπαιδευτικοί του Δημοτικού Σχολείου Διαβατού-Μέσης, εμπλουτίζοντάς τη με παραδοσιακά κάλαντα και από άλλες περιοχές της χώρας μας (Θράκη, Χίος …) και ανταλλάσοντας χριστουγεννιάτικες ευχές. Υπενθυμίζουμε ότι το Δημοτικό Σχολείο Διαβατού-Μέσης συμπεριλαμβάνεται στην κοινοπραξία Erasmus+, στα πλαίσια της Διαπίστευσης που κατέχει το Δημοτικό Σχολείο Κουλούρας και μαζί υλοποιούν δραστηριότητες (επιμορφωτικές, ευρωπαϊκές μετακινήσεις και επί τόπου παρακολουθήσεις διδασκαλιών σε ξένα σχολεία, ανταλλαγή μαθητών …) καθώς και κοινές δράσεις προβολής, διάχυσης αλλά και ενσωμάτωσης των αποτελεσμάτων αυτής της συνεργασίας.

Η ολοκλήρωση της εκδήλωσης δεν θα μπορούσε να κλείσει παρά μόνο με παραδοσιακούς χορούς.