Με τους Ορειβάτες Βέροιας στην Σαμοθράκη
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Του Νικολάου Τσιαμούρα
Περάσαμε τον ποταμό Νέστο, βρισκόμαστε στην Θράκη, στη χώρα των Κικόνων. Εδώ βασίλευσε ο Ορφέας γιος του Οίαγρου και της Καλλιόπης.
Αλεξανδρούπολη..........! Μια πόλη, μια θάλασσα. Φθάσαμε στο λιμάνι της, πήραμε το καράβι για τη Σαμοθράκη. Ο παφλασμός των κυμάτων αιώνιος. Τα κύματα έρχονται, φεύγουν, ξαναφεύγουν, ξανάρχονται.
Πρωϊνό Παρασκευής φύγαμε από τη Βέροια, προορισμός το νησί της απτέρου Νίκης, η Σαμοθράκη. Η διαδρομή πανέμορφη .Καβάλα- Ξάνθη-Κομοτηνή –Αλεξανδρούπολη. Περάσαμε τον ποταμό Νέστο τα ορεινά φαράγγια της Ροδόπης και τις βουνοκορφές του Αίμου, συνεχίζουμε φθάσαμε στην Αλεξανδρούπολη ( την πόλη όπου έζησα τα παιδικά μου και εφηβικά μου χρόνια ).
Ταξιδεύουμε τώρα .........μια θάλασσα γαλήνια μας συντροφεύει. Την εποχή των μαμούθ, η Σαμοθράκη η Ίμβρος και η Τένεδος ήταν κομμάτια της θρακικής γης. Η τελική διαμόρφωση της ελληνικής γης ολοκληρώθηκε πριν μερικές χιλιάδες χρόνια όταν σημειώθηκαν γεωλογικές και γεωγραφικές διαφοροποιήσεις . Η θάλασσα που διαπλέουμε σήμερα σχηματίσθηκε μετά την εποχή των παγετώνων και την εξαφάνιση των μαμούθ.
Απέραντη θάλασσα που ηρεμεί και σαγηνεύει την ψυχή σου. Μετά από ταξίδι 2 ωρών στο θρακικό πέλαγος το βουνό της Σαμοθράκης ξεπροβάλλει επιβλητικά μπρος τα μάτια μας.
Σαμοθράκη! Ψηλή- Θράκη. Από το αρχαιοελληνικό σάμος = υψηλή. Αποικήθηκε από Ελληνικά φύλα λίγο πριν τον 7Ο αιώνα π.Χ. από περιοχές της Αιολίας. Το λιμάνι της Καμαριώτισσας πολύχρωμο και πολύβοο , άνθρωποι και τροχοφόρα σε ένα ανεπανάληπτο πάντρεμα, ντόπιοι που περιμένουν δέματα και τρόφιμα, λιμενικοί να φροντίζουν την έξοδο αυτοκινήτων και δικύκλων και αρκετοί τουρίστες.
Συνεχίζουμε...- Καμαριώτισα- Λάκκωμα - παχιά άμμο. Φθάσαμε στην παραλία της παχιάς άμμου, αφηνόμαστε στην αλμύρα της θάλασσας και την δροσιστική αύρα των κυμάτων. Τέλος καλοκαιριού και όλα λάμπουν στο αυγουστιάτικο φως.
Τώρα θαυμάζουμε τον αρχαιολογικό χώρο της Παλιάπολης. Γνωστή από την αρχαιότητα όπου τελούνταν εδώ τα Καβείρια Μυστήρια. Η λατρεία των Καβείρων σχετιζόταν με τον Ήφαιστο και στον Ελλαδικό χώρο τα μυστήρια εισάγονται από την Μικρά Ασία όπου κατοικούσαν Πελασγοί. Οι πανηγυρικές εκδηλώσεις διαρκούσαν 9 ημέρες και η λατρεία άρχισε πριν από τον 7ο π. Χ .αιώνα. Εξακολουθούσαν να λατρεύονται και από του; Ρωμαίους ( βρέθηκαν επιγραφές στα λατινικά ) μέχρι και τον 4ο π Χ .αιώνα.
Στα μέσα του 6ου μ.Χ. αιώνα ένας καταστρεπτικός σεισμός ισοπέδωσε ότι είχε απομείνει. Στα Καβείρια μυστήρια είχαν μυηθεί όλοι οι επώνυμοι της αρχαιότητας. Ο Ορφέας, ο Ηρακλής, ο Οδυσσέας, ο Ιάσονας, ο Αγαμέμνονας αλλά και άλλοι Έλληνες που έλαβαν μέρος στον Τρωϊκό πόλεμο. Ο βασιλιάς Φίλιππος ήταν μυημένος στα μυστήρια της Σαμοθράκης όπου και γνώρισε την Ολυμπιάδα( ( ήταν ιέρεια στο ιερό), μητέρα του Μέγα Αλέξανδρου. Ο Όμηρος την ονόμαζε με το επίθετο ΄΄Ζαθέη΄΄ δηλαδή Σεπτή και Αγιότατη.
Οι αποκρυφιστικές αυτές τελετές στη νήσο της Σαμοθράκης κατά την αρχαιότητα, δεν έχoυν διαλευκανθεί απόλυτα για το περιεχόμενο τους μέχρι και σήμερα. Η αρχαιολογική σκαπάνη στο Μικρό Βουνί, έφερε στο φως έναν αρχαίο οικισμό που χρονολογείται από τα 2.000 π. Χ. Από το νησί πέρασαν Σλάβοι, Σαρακηνοί, Ενετοί και Τούρκοι ( Το 508 π. Χ. κατακτήθηκε από τους Πέρσες. Μέχρι το 168 π.Χ. ήταν κάτω από την μακεδονική κυριαρχία. Το 1457 ήρθαν οι Οθωμανοί .).
9 Οκτωβρίου το 1912 επέστρεψε στην ελληνική επικράτεια. Στο αρχαίο θέατρο υπήρχε το άγαλμα της Φτερωτής Νίκης της Σαμοθράκης. Χρονολογείται γύρω στο 190 π.Χ. Βρέθηκε κοντά στο ιερό των Καβείρων το 1863 από τον Γάλλο πρόξενο Σαμπουαζό και μεταφέρθηκε στο Λούβρο.
Αφιέρωμα του Δημητρίου του Πολιορκητή μετά την νίκη του στη Κύπρο. Από εξαιρετικό μάρμαρο της Πάρου, έχει ύψος 2,75μ. Προσωποποιούσε τη δόξα του Ελληνικού Πολιτισμού. Κόρη της Στύγας και του Πάλλαντα, είχε αδέλφια της το Κράτος, το Ζήλο και τη Βία. Συνεχίζουμε...
Ο τόπος στην Σαμοθράκη είναι πιο ήπιος, το ίδιο και ο τρόπος που προόδευσε τουριστικά τις τελευταίες δεκαετίες, χωρίς φανατικούς κοσμικούς αλλά με πιστούς φίλους που σταθερά επανέρχονται. Η άγρια και ιδιαίτερη ομορφιά της Σαμοθράκης οφείλεται στο εντυπωσιακό βουνό της. Το Σάος που καλύπτει τη μεγαλύτερη έκταση του νησιού και τα ποτάμια που γύρω –γύρω από το βουνό τρέχουν προς τη θάλασσα. Πιο γνωστά είναι η Γριά Βάθρα και ο Φονιάς.
Καταλύσαμε στο ξενοδοχείο . Το ξενοδοχείο τυλιγμένο σε λογής- λογής φυτά και δέντρα, οι ορτανσίες πανέμορφες. Τριγύρω πυκνή βλάστηση από πλατάνια, πεύκα, καστανιές, κέδρα. Η μέρα μας καταλήγει με επίσκεψη στο φαράγγι της γριάς Βάθρας, με αρκετό νερό και πάρα πολλούς επισκέπτες.
Εντυπωσιακό αλλά μικρότερο σε ομορφιά από το φαράγγι του φονιά. Το βράδυ μας βρίσκει στην πανέμορφη Χώρα. Η Χώρα με τα πέτρινα αμφιθεατρικά σπίτια με τις κεραμοσκεπές δεν θυμίζει νησί, αλλά ορεινό χωριό της Ηπειρωτικής Ελλάδος. Στην εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου με τις παλιές εικόνες υπάρχει και η εικόνα των ΄΄ 5 νεομαρτύρων της Σαμοθράκης '' μαρτύρησαν μετά από φρικτά βασανιστήρια στις 6 Απριλίου 1835 στην Μάκρη της Αλεξανδρούπολης, για την πίστη τους στον χριστιανισμό.
Οι τέσσερεις μάρτυρες είχαν καταγωγή από την Σαμοθράκη και ο πέμπτος από την Κύπρο. Η μνήμη τους τιμάται κάθε χρόνο την Κυριακή του Θωμά. Οι περισσότεροι Σαμοθρακίτες τις δύσκολες μεταπολεμικές δεκαετίες έφυγαν μετανάστες στη Γερμανία.
Χανόμαστε για λίγο στα απέριττα δρομάκια, το φαγητό στην πλατεία τρώγεται με όρεξη στη δροσιά της βραδινής αύρας. Βραδιάζει, βράδιασε, αύριο μας περιμένει μια δύσκολη μέρα.
Ξημερώνει, τα πάντα είναι ήρεμα. Ο ορίζοντας καθαρός, η θάλασσα γαλήνια . Στην ανατολή ο Ήλιος δεν είχε βγει ακόμη αλλά άρχιζε να ροδίζει ο ουρανός. Προετοιμασία για ανάβαση, πήραμε το μονοπάτι. Η πορεία αρχίζει από υψόμετρο 60 μέτρων και η ανάβαση θα ολοκληρωθεί σε υψόμετρο 1621 μ .
Μια καινούρια μέρα άρχισε με πολύ φως. Τώρα ο Ήλιος έχει κάτι από ροζ, από γαλάζιο, από μπλε, από μωβ, από κόκκινο, όμορφος και μυστηριώδης ανέτειλε. 7 και 30 νάμαστε οδοιπορούμε τώρα στους πρόποδες του βουνού. Απόλυτη ησυχία μας υποδέχεται όλα δείχνουν να κοιμούνται ακόμη, Η θάλασσα δεν έχει αλλάξει, παρέμεινε γαλήνια, ούτε ο ουρανός είχε χάσει τη φωτεινότητα του.
Το 80% του νησιού είναι βουνό, με ψηλότερη κορυφή το Φεγγάρι 1621μ. Είναι το ψηλότερο νησί στο Αιγαίο. Το μονοπάτι ανηφορικό και η πρωινή αύρα μας δροσίζει, μπροστά μας ο ήλιος φωτίζει τριγύρω το τοπίο και ένα ζεστό απαλό πορτοκαλί χρώμα απλώνεται στην πλαγιά του βουνού. Απολαμβάνουμε τους ήχους της φύσης τον άνεμο στα βράχια και τους θάμνους.
Η πλαγιά του βουνού ξεδιπλώνει πανοραμικά τις πτυχές της δεξιά και αριστερά, σαγηνεύει τα μάτια με την υπέροχη θέα της. Μονοπάτι ανηφορικό και δύσκολο. Οδοιπορούμε τώρα ανάμεσα σε πυκνό δάσος από κουμαριές , ευωδιές από ρίγανη και θυμάρι.
Σε όλη την διαδρομή ακούμε και βλέπουμε κατσίκια τα γνωστά της Σαμοθράκης με το τρυφερό και νόστιμο κρέας τους. Ανεβαίνουμε συνεχώς, ανάσες βαριές, τώρα οδοιπορούμε σε πυκνό δάσος από αιώνιες βελανιδιές. Στρέφουμε το βλέμμα μας στη θάλασσα για να πάρουμε ανάσες. Αεράκι δροσιστικό μας συντροφεύει.
Σε υψόμετρο 1100 μ. αφήσαμε πίσω μας και τα τελευταία δένδρα. Τα λεπτά και οι ώρες περνούν, έχουμε 3 ώρες και συνεχίζουμε ανάμεσα από φτέρες και χαμηλή βλάστηση. Μπροστά μας η κορυφογραμμή μια ατέλειωτη πέτρα. Για να φθάσουμε στην κορυφή πρέπει να διαβούμε άλλες δυο βουνοκορφές. Φθάσαμε στη διασταύρωση του μονοπατιού δεξιά οδηγεί στη Χώρα και αριστερά στη κορυφή Φεγγάρι.
Φαράγγια και πέτρινες βουνοκορφές σε ένα αιώνιο αγκάλιασμα. Το πέρασμα για την κορυφή θυμίζει λίγο από Όλυμπο. Ένας παγωμένος αέρας μας υποδέχετ;αι , φοράμε κάτι ζεστό και συνεχίζουμε. Αργά και προσεκτικά τις διαβαίνουμε 4 ορειβάτες εμείς από την πόλη της Βέροιας. Μετά από μια κουραστική ανάβαση 4 ωρών, βρισκόμαστε στην κορυφή.
Αφηνόμαστε στη θέα και την άγρια ομορφιά κάτω χαμηλά η παραλία της παχιάς άμμου με τα καταγάλανα νερά που απολαύσαμε χθες. Αφήσαμε πίσω μας εκλογές. μνημόνια και συμφωνίες. Από τούτο το σημείο ο Ποσειδώνας παρακολουθούσε τις μάχες των Ελλήνων με τους Τρώες Οι ακτογραμμές της Αλεξανδρούπολης φαίνονται πέρα μακριά, η Ίμβρος στα πόδια μας, τα στενά του Ελλήσποντου και η Λήμνος, κάτω χαμηλά το λιμάνι της Καμαριώτισας.
Το πλοίο Σάος ταξίδευε προς την Αλεξανδρούπολη. Πόσους ανθρώπους κουβαλούσε στο κατάστρωμα του και πόσες ψυχές έσερνε πίσω του. Μαγεμένοι από τούτη την ομορφιά πήραμε το μονοπάτι της επιστροφής. Η κατάβαση δυσκολότερη ανάμεσα στην πέτρα, μετά από 1 ώρα βασανιστικής κατάβασης νιώθουμε τα πόδια μας να μην μας ακολουθούν. Μπήκαμε στα πρώτα δένδρα βελανιδιάς η δροσιά τους βάλσαμο. Μια στάση ξεκούρασης και ανανέωση των δυνάμεων, Συνεχίζουμε την κατάβαση μόνοι εμείς και από κοντά τα κατσίκια με τα βελάσματα τους.
Αργά το απόγευμα απολαμβάνουμε τα ζεστά ιαματικά λουτρά της περιοχής. Βραδιάζει, τριγύρω τοπίο παρθένο, θόρυβοι και ήχοι από ζώα και πουλιά, που σιγά –σιγά σβήνουν μέσα στην ηρεμία της νύχτας. Η ώρα περνά ευχάριστα και ανέμελα και χωρίς να το καταλάβουμε έχει ήδη βραδιάσει. Αφουγκραζόμαστε τα αστέρια του ουρανού, τα φώτα του οικισμού που τρεμοπαίζουν νυσταγμένα.
Η νύχτα έρχεται με ένα ολόγιομο φεγγάρι . Πανσέληνος, 29 Αυγούστου. Η φημισμένη πανσέληνος του Αυγούστου, είναι συνήθως "έγχρωμη". Ειδικά λίγο μετά την ανατολή αλλά και προς τη δύση της. αρχίζει να παίρνει κάτι από το χρώμα της πορφύρας. Απομυθοποιημένο ή όχι το φεγγάρι εξακολουθεί να κρατά τον άνθρωπο αιχμάλωτο της σαγήνης του.
Κυριακή και η μέρα μας σήμερα είναι αφιερωμένη στο φαράγγι του φονιά, τριγυρνάμε στα βράχια και το νερό, ανεβαίνουμε προσπαθώντας να γίνουμε ένα με το τοπίο. Κάνουμε μπάνιο στις Βάθρες, το νερό τόσο κρύο, σαν θάλασσα του Δεκέμβρη. Ο γκρεμός φέρνει ίλιγγο. Ο άνεμος, τα τρεχούμενα νερά και η βροχή έφτιαξαν αυτή την ομορφιά. Από εδώ ξεκινά μια πορεία όλο εκπλήξεις. Ξαποσταίνουμε στα μεγάλα βράχια απέναντι από τον καταρράκτη, νερά και πλατάνια, το μυαλό μας καθαρίζει και συντονίζεται με αυτή την ομορφιά. Η θέα από ψηλά μας αποζημιώνει. Βράχια που κρέμονται πάνω από τα κεφάλια μας, μυτεροί βράχοι που εισχωρούν μες το ποτάμι, φυσικές σπηλιές στα κοιλώματα, λευκή άμμος που χρυσίζει κάτω χαμηλά στην παραλία, καταγάλανα και κρυστάλλινα νερά. Όλο το Θρακικό πέλαγος στα πόδια μας.
Μεσημέρι στην Καμαριώτισα και γευόμαστε για τελευταία φορά, κατσικάκι σούβλας. Στις 3 το μεσημέρι πήραμε το καράβι της επιστροφής, αφήσαμε πίσω μας σαν ζωγραφιά το λιμάνι της και την Σαμοθράκη. Αφήνοντας πίσω μας το νησί της Σαμοθράκης συνειδητοποίησα για μια ακόμη φορά ότι αυτή η ορειβατική εξόρμηση μας έκανε πιο σοφούς ( πρέπει το βουνό επιτέλους να το σεβόμαστε και να το εκτιμάμε ). Νοιώσαμε στιγμές και κρατήσαμε εικόνες που θα τις κουβαλάμε για πολύ καιρό μαζί μας.
Σε όλους εκείνους που μαζί "ταξιδεύσαμε" και γνωρίσαμε τον τόπο της Σαμοθράκης.