Φως στο Σκοτάδι: Ανακαλύψεις από το νότιο νεκροταφείο της αρχαίας Βέροιας

Δευτέρα, 09 Δεκεμβρίου 2024 14:49
Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη

Με επιτυχία εγκαινιάστηκε τη Δευτέρα, 9 Δεκεμβρίου, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας η περιοδική έκθεση με τίτλο «Φως στο Σκοτάδι. Νεότερα… εκ του Κάτω Κόσμου της αρχαίας Βέροιας», που διοργανώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο Δήμαρχος Βέροιας Κώστας Βοργιαζίδης, οι αντιδήμαρχοι Αλέξανδρος Τσαχουρίδης και Λάζαρος Ασλανίδης, ο εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Ημαθίας Μιχάλης Νοτταρίδης, η εκπρόσωπος της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας Άννα Ανδρεάδου, πολίτες και φίλοι του μουσείου.

Η Δρ. Γεωργία Στρατούλη, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, τόνισε τη σημασία των πρόσφατων ανακαλύψεων στο νότιο νεκροταφείο της αρχαίας Βέροιας, που ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες εγκατάστασης του δικτύου φυσικού αερίου.

«Η έκθεση λειτουργεί ως γέφυρα επανασύνδεσης του σήμερα με το χθες, ρίχνοντας φως στο σκοτάδι της λήθης που περιβάλλει την αρχαία Βέροια, μια από τις σημαντικότερες πόλεις των ελληνιστικών και ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων», ανέφερε χαρακτηριστικά. Η έκθεση υλοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της ENAON, ενώ η κα Στρατούλη μετέφερε και το μήνυμα της Διευθύνουσας Συμβούλου της ENAON, Barbara Morgante.

Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν στην έκθεση με την καθοδήγηση του αρχαιολόγου Γιάννη Γραικού, ο οποίος ανέδειξε τη μοναδικότητα των ευρημάτων, προσφέροντας μια βαθύτερη κατανόηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της αρχαίας πόλης.

Η έκθεση αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που συνδέει τη σύγχρονη κοινωνία με την πλούσια ιστορία της Βέροιας, ενισχύοντας την πολιτιστική συνείδηση και το ενδιαφέρον για το παρελθόν.

Η Βέροια του Εδώ και του Επέκεινα

Η Βέροια ιδρύθηκε σε φυσικά οχυρό ύψωμα στις ανατολικές παρυφές του Βερμίου Όρους, κοντά στον ποταμό Αλιάκμονα. Η άμεση πρόσβαση στον φυσικό ορεινό πλούτο του Βερμίου και στον εύφορο κάμπο της βοττικής ερατεινής Ημαθίας, καθώς και η στρατηγική της θέση στα περάσματα και τις οδούς προς τις Αιγές, την Πέλλα και την Άνω Μακεδονία, την κατέστησαν μία από τις σημαντικότερες πόλεις του μακεδονικού βασιλείου. Η Βέροια προσέφερε στο βασίλειο, τον 3ο αι. π.Χ., τη δεύτερη μακροβιότερη δυναστεία του, τους Αντιγονίδες.

Το τέλος του μακεδονικού βασιλείου και η υπαγωγή της περιοχής στη ρωμαϊκή κυριαρχία και διοίκηση σημαίνουν το απόγειο της ακμής της. Επιδεικνύει σημαντική διπλωματική δραστηριότητα στην έδρα της αυτοκρατορίας, στη Ρώμη, με εξέχουσες προσωπικότητες της αριστοκρατίας της, και αποτελεί σημαντικό κέντρο παραγωγής καλλιτεχνικών έργων. Τιμάται δύο φορές ως νεωκόρος (1ος και 3ος αι. μ.Χ.), δηλαδή αποκτά το δικαίωμα να ιδρύσει ναό της αυτοκρατορικής λατρείας και καθίσταται Μητρόπολις και έδρα του Κοινού των Μακεδόνων.

Τα κύρια νεκροταφεία της αρχαίας πόλης οργανώνονται κατά μήκος των οδών προς τις Αιγές, την Πέλλα και την Άνω Μακεδονία. Το νότιο νεκροταφείο της βρισκόταν κοντά στο αρχαίο Γυμνάσιο και η σωστική ανασκαφή του έως τώρα έχει δώσει αξιόλογα ευρήματα, που αφορούν στην καλλιτεχνική παράδοση της πόλης και στην κοινωνική της οργάνωση.

Τα ευρήματα των θολωτών λαξευτών τάφων, το κατεξοχήν τυπικό δείγμα της βεροιώτικης μνημειακής ταφικής αρχιτεκτονικής των ελληνιστικών χρόνων, μαρτυρούν την υλική ευρωστία των κατοίκων της και προσδιορίζουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της καλλιτεχνικής παραγωγής της πόλης στην κοροπλαστική, κεραμική και γλυπτική.

Νεότερα... εκ του Κάτω Κόσμου της αρχαίας Βέροιας

Οι εργασίες για την εγκατάσταση του δικτύου φυσικού αερίου στη συμβολή των οδών Βοσπόρου και Ερμού (περιοχή Κυψέλη) έφεραν στο φως ταφή του α' μισού του 2ου αι. π.Χ., που διέσωζε τέσσερα αγγεία και ένα χάλκινο νόμισμα.

Η ταφή αυτή ανήκει στο νότιο νεκροταφείο της αρχαίας πόλης, στο δρόμο από την Βέροια προς τις Αιγές. Προέρχεται από λαξευτό θαλαμωτό τάφο, που έχει υποστεί πολλές παρεμβάσεις. Από τα κτερίσματά του διασώθηκαν ένας μακεδονικός αμφορέας, ένας αρυτήρας (χύτρα), ένα λυχνάρι, που ήταν μέσα στον αρυτήρα, και ένα σκυφίδιο με χάλκινο νόμισμα στο εσωτερικό του. Έξι σιδερένια καρφιά με υπολείμματα ξύλου προέρχονται από το ξύλινο φορείο/κλίνη του νεκρού.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Ιανουαρίου 2025.

View this gallery on Flickr

View the embedded image gallery online at:
https://pliroforiodotis.gr/index.php/news/culture-menu/difer-menu/101994-fos-sto-skotadi-anakalypseis-apo-to-notio-nekrotafeio-tis-arxaias-veroias#sigProId9ba7a8c859