Με τα μάτια της γεωφυσικής: Ανάγνωση των αιώνων πριν την ανασκαφή

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 16 Νοεμβρίου, η πρώτη χειμερινή εκδήλωση του Συλλόγου Φίλων του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών. Η εκδήλωση, που διοργανώθηκε με την υποστήριξη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, φιλοξένησε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διάλεξη του Καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα.

Ο καθηγητής Τσόκας, γνωστός για την εξειδίκευσή του στη γεωφυσική έρευνα, παρουσίασε τη διάλεξη με τίτλο: «Διαβάζοντας τα χώματα πριν από την ανασκαφή: Εντοπισμός και χαρτογράφηση θαμμένων αρχαιοτήτων με γεωφυσικές μεθόδους – Νέα ερευνητικά επιτεύγματα και συνεισφορά στην αρχαιολογική έρευνα».

Η συμβολή της γεωφυσικής στην αρχαιολογία

Η παρουσίαση εστίασε στη χρήση γεωφυσικών μεθόδων για τον εντοπισμό και τη χαρτογράφηση θαμμένων αρχαιοτήτων. Ο καθηγητής εξήγησε πώς αυτές οι μέθοδοι επιτρέπουν την παραγωγή λεπτομερών χαρτών των θαμμένων δομών, προσφέροντας ακόμη και τρισδιάστατες αναπαραστάσεις αρχαίων κτισμάτων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη σημασία αυτών των τεχνικών κατά την προανασκαφική φάση, επιτρέποντας:

• Στοχευμένη αποκάλυψη αρχαιοτήτων
• Εξοικονόμηση πόρων και χρόνου
• Αποτελεσματική διερεύνηση και προστασία μνημείων
• Στρατηγικό σχεδιασμό για τη διατήρηση και διαχείριση των αρχαιολογικών χώρων

Εφαρμογές και καινοτομίες

Ο καθηγητής παρουσίασε παραδείγματα από το έργο του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, το οποίο έχει αναπτύξει καινοτόμες μεθόδους που απαντούν σε προκλήσεις της αρχαιολογικής έρευνας. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στον εντοπισμό ταφικών μνημείων κάτω από τύμβους – μια πρόκληση που αποτελούσε πάντα σημαντικό ζητούμενο για την επιστήμη.

Μεταξύ άλλων, τονίστηκε ότι οι γεωφυσικές διασκοπήσεις είναι γρήγορες, χαμηλού κόστους και καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις. Αυτά τα χαρακτηριστικά τις καθιστούν ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των αρχαιολόγων, οι οποίοι μπορούν να κατευθύνουν την έρευνά τους με βάση τα αποτελέσματα των γεωφυσικών χαρτών.

Έναρξη με υψηλές προσδοκίες

Η εκδήλωση σηματοδότησε την έναρξη μιας περιόδου γεμάτης δράσεις και εκδηλώσεις από τον Σύλλογο Φίλων του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών, με στόχο την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής. Οι παρευρισκόμενοι δήλωσαν εντυπωσιασμένοι από τη διάλεξη, που έφερε στο προσκήνιο τη στενή συνεργασία της επιστήμης με την αρχαιολογία.

Η επιτυχής έναρξη των χειμερινών εκδηλώσεων προμηνύει έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα κύκλο δράσεων, με στόχο τη διαφώτιση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για την πολιτιστική και επιστημονική σημασία των Αιγών.