Όσπρια: Θρεπτικά και πολύτιμα για την υγεία, από τη Διατροφολόγο Μαρία Τσολάκη

Τα όσπρια αποτελούσαν για πολλά έτη τη βάση της διατροφής μας. Τα τελευταία χρόνια όμως με τη στροφή μας στα Δυτικά πρότυπα διατροφής η κατανάλωση οσπρίων έχει μειωθεί σημαντικά.

Στη χώρα μας το κλίμα επιτρέπει να ευδοκιμήσει κάθε είδος οσπρίου όπως φασόλια όλων των τύπων, φακές, ρεβίθια και φάβα. Η θρεπτική αξία των οσπρίων είναι μεγάλη. Όλα γενικά τα όσπρια είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Περιέχουν πρωτεΐνες σχετικά υψηλής βιολογικής αξίας όχι βέβαια όσο αυτές του κρέατος αλλά πολύ καλύτερες και περισσότερες από άλλα τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Επίσης περιέχουν υδατάνθρακες βραδείας απορρόφησης γι αυτό και θεωρούνται τρόφιμα επιλογής για καλή υγεία ακόμη και για τους διαβητικούς . Τα όσπρια περιέχουν ακόμη αρκετές ποσότητες βιταμινών (Β και Ε), αλάτων (σίδηρο, φωσφόρο, ασβέστιο, κάλιο, νάτριο) αλλά και διαιτητικών ινών.

Οι διαιτητικές ίνες που περιέχονται στα όσπρια είναι άφθονες ποσοτικά και οι καλύτερες ποιοτικά όχι μόνο για την καλή λειτουργία του εντέρου, αλλά και για τη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και την πρόληψη των καρδιοπαθειών και πολλών μορφών καρκίνου.

Τα όσπρια μπορούν να αντικαταστήσουν το κρέας στη διατροφή μας. Όταν τρώμε όσπρια είναι σαν να τρώμε κρέας και δημητριακά. Λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες η φασολάδα είχε τον τίτλο «το κρέας του φτωχού».

Τα όσπρια για να είναι κατάλληλα για τη διατροφή μας θα πρέπει να πληρούν τους παρακάτω όρους:

1. Να είναι βραστερά. Όσπρια που δεν βράζουν καλά δεν τρώγονται ευχάριστα και είναι εξαιρετικά δύσπεπτα.

2. Να είναι ακέραια και να μη φέρουν δείγματα από προσβολή εντόμων.

3. Να μην έχουν ραντιστεί με επικίνδυνα φυτοφάρμακα.

4. Να μην περιέχουν ξένα σώματα (πετραδάκια, ξυλαράκια) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 0,5%.

Τα όσπρια λόγω των αλάτων τους θα πρέπει να αποφεύγονται από τους αρθριτικούς και τους νεφροπαθείς. Επίσης ο τυμπανισμός - «αέρια» που δημιουργείται ιδιαίτερα από φασόλια οφείλεται στην ανάπτυξη αεριογόνων μικροοργανισμών στο έντερο και για την αποφυγή ενόχλησης θα πρέπει να μην γίνεται κατανάλωση υπέρμετρη σε ένα και μόνο γεύμα.

Λόγω της μεγάλης διατροφικής αξίας των οσπρίων επιβάλλεται η κατανάλωση τους να γίνεται 1-2 φορές την εβδομάδα. Ακόμη και αν κάποιο όσπριο δεν μας αρέσει είναι βέβαιο ότι κάποιο θα ταιριάξει στις γευστικές μας προτιμήσεις, ώστε να μην αποκλείσουμε τη θαυματουργή αυτή ομάδα τροφών από το διαιτολόγιο μας.