Ομιλία με θέμα "Πως ηχεί το διάστημα; Η μουσική των ουράνιων σωμάτων" στην Νάουσα
- Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη
Το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου και ώρα 20:00 στην αίθουσα του Πολυχώρου Πολιτισμού του Δήμου Νάουσας ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΝΑΡΑΣ (ΒΕΤΛΑΝΣ) θα πραγματοποιηθεί ομιλία, με θέμα: «ΠΩΣ ΗΧΕΙ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ; Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΙΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ», στα πλαίσια της σειράς «Αστέρια και Άνθρωποι στη Νέα Χιλιετία», που διοργανώνει η Εταιρεία Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου/ Παράρτημα Νάουσας.
Ομιλήτρια θα είναι η Η Δρ. Αστροφυσικής Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού που εργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ:
Ο πλανήτης μας αποτελεί μια φυσική πηγή ραδιοφωνικών κυμάτων που μας περιβάλλουν κάθε στιγμή. Πρόκειται για ηλεκτρομαγνητικά κύματα, τα οποία παράγονται στην ατμόσφαιρα, την ιονόσφαιρα και την μαγνητόσφαιρα της γης μας. Οι συχνότητες των κυμάτων αυτών εμπίπτουν και στο ακουστικό εύρος συχνοτήτων και θα μπορούσαμε να τα «ακούσουμε» αν αντί για αυτιά διαθέταμε κεραίες ραδιοφώνου. Τους ήχους αυτούς τους ονομάζουμε «τραγούδια της Γης» και θυμίζουν σφυρίγματα, τιτιβίσματα, ή κελαηδίσματα πουλιών και μας παραπέμπουν σε ένα συνδυασμό φυσικών και ηλεκτρονικών ήχων.
Ακόμα πιο μακριά στο διάστημα, εκτός του ηλιακού μας συστήματος, συναντάμε τους ταχύτατα περιστρεφόμενους αστέρες νετρονίων, τους pulsars. Οι αστέρες αυτοί αποτελούν πολύ ισχυρές πηγές ραδιοφωνικών σημάτων, τα οποία με κατάλληλη επεξεργασία μετατρέπονται σε ακουστικά, ώστε να μπορούμε να ακούμε τους «ήχους» που παράγουν οι αστέρες αυτοί.
Ο Πυθαγόρας (6ος αι. π.Χ) έλληνας φιλόσοφος, μαθηματικός και θεωρητικός της μουσικής, ήταν ο πρώτος που θέλησε να συνδυάσει την Αστρονομία με τη Μουσική, μιλώντας για την «μουσική των σφαιρών». Ο Πλάτωνας, ως συνεχιστής της πυθαγόρειας φιλοσοφίας, θεωρούσε την αστρονομία και τη μουσική αδελφές επιστήμες.
Σήμερα, 2.500 χρόνια αργότερα οι αστρονόμοι καταγράφουν «ήχους» από το διάστημα και όπως ο Αντώνης Παλάσκας, σύγχρονος έλληνας συνθέτης αναφέρει: «Οι ήχοι του Σύμπαντος έχουν κοινά με τη μουσική που έγραφαν οι πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής από το 1950 και μετά. Ακούγοντας αυτούς τους ήχους, ένιωσα ότι το Σύμπαν είναι κάτι ζωντανό, κάτι που ζει και μιλάει».
Πρόκειται για ένα θέμα Επιστήμης και Τέχνης, όπου η Αστρονομία συνομιλεί με τη Μουσική και την Φιλοσοφία.
Θα ακουστούν συνθέσεις των Αντώνη Παλάσκα και Κωνσταντίνου Βασιλάκου, οι οποίοι χρησιμοποίησαν αστρονομικά δεδομένα για σύνθεση ηλεκτρονικής μουσικής.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ:
Η Δρ. Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού εργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών όπου είναι υπεύθυνη σε θέματα επικοινωνίας της επιστήμης, στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου.
Έλαβε Πτυχίο Φυσικής και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Φυσική Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Έχει συνεργαστεί με το Centre d’étude des Environnements Terrestre et Planetaires, στο Παρίσι, το Heliophysics Science Division NASA’s Goddard Space Flight Center, Greenbelt, MD, στις ΗΠΑ και την Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Μετά το πέρας της διδακτορικής της διατριβής εργάστηκε ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης του ΕΑΑ. Τα ερευνητικό της υπόβαθρο αφορά στην προσομοίωση επιτάχυνσης φορτισμένων σωματιδίων στην γήινη μαγνητόσφαιρα κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων.
Έχει λάβει πτυχίο μονωδίας. Δίνει διαλέξεις και αρθρογραφεί με σκοπό την δημόσια κατανόηση της αστρονομίας και της διαστημικής φυσικής προς τους μαθητές και το ευρύ κοινό. Χρησιμοποιεί τον ήχο και την μουσική ως μέσο επικοινωνίας και διδασκαλίας της αστρονομίας. Οργανώνει και συμμετέχει σε βραδιές που συνδυάζουν την μουσική με την ποίηση και την αστρονομία.