Η αναθεώρηση του αρχαιολογικού χώρου Βέροιας απασχόλησε την Βουλή - Τι ρώτησε βουλευτής Δράμας, τι απάντησε ο Μπαλτάς
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Το θέμα της αναοριοθέτησης του αρχαιολογικού χώρου Βέροιας βρέθηκε την Δευτέρα 31 Νοεμβρίου στην προ ημερησίας συζήτηση της Βουλής. Η βουλευτής Δημοκρατικής Συμπαράταξης Δράμας Χαρά Κεφαλίδου εξέφρασε την ανησυχία της για την Βέροια, παρουσίασε στο σώμα τις θέσεις του δήμου Βέροιας και κατέθεσε ερώτηση στον Υπουργό Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά με την οποία τον ρώτησε ποιους σκοπούς εξυπηρετεί η αναοριοθέτηση τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα απαξιώσει τις περιουσίες των πολιτών.
Στην απάντησή του ο κ. Μπαλτάς τόνισε ότι δεν ισχύουν τα όσα ισχυρίζεται η βουλευτής Χαρά Κεφαλίδου και ότι η Βέροια θα έχει οφέλη από την αναοριοθέτηση. Επίσης επανέλαβε τα όσα είχε πει στον κ. Βεσυρόπουλο και αποκάλυψε τι ειπώθηκε στις συναντήσεις του με τον δήμαρχο Βέροιας. Δείτε αναλυτικά τι ρώτησε η βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και μέλος του ΠΑΣΟΚ και τι απάντησε ο Υπουργός.
Η ερώτηση της Χαράς Κεφαλίδου
Στην ερώτηση της στην Βουλή, η κ. Κεφαλίδου υπογράμμισε: "Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το θέμα για το οποίο σήμερα ερωτάται ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Μπαλτάς είναι αυτό το οποίο έχει καταγραφεί το τελευταίο διάστημα ως έντονη ανησυχία και προβληματισμός στην τοπική κοινωνία της Βέροιας, αλλά και ευρύτερα, για τους χειρισμούς και τις ενέργειες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που έχουν ως στόχο την ενιαία κήρυξη ολόκληρης της πόλης της Βέροιας ως αρχαιολογικό χώρο.
Η προσπάθειά σας να ανατρέψετε τον ισχύοντα αρχαιολογικό χάρτη της περιοχής, όπου υπάρχουν ανακηρύξεις εκατόν τριών μνημείων και τεσσάρων ιστορικών τόπων, έχει προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στους πολίτες. Οι δημότες της πόλης έχουν πλήρη συναίσθηση της αξίας της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής τους κληρονομιάς και έχουν έμπρακτα αποδείξει το ενδιαφέρον τους για τη διάσωσή της. Παραδείγματα πάρα πολλά, κυρίως όμως η κινητοποίηση του Δήμου της Βέροιας από τη δεκαετία του 1980. Επομένως, μιλάμε για μια κοινωνία που δεν είναι αδιάφορη. Μάλλον, το αντίθετο.
Οι τοπικές αρχές λοιπόν έχουν καταφέρει και εξασφάλισαν χρηματοδοτήσεις διαχρονικά για την αποκατάσταση όψεων και στεγών σε πολυάριθμα παραδοσιακά κτήρια, έχουν καταφέρει με αναπλάσεις, πεζοδρομήσεις, με αγορές, αποκαταστάσεις και επαναχρήσεις διατηρητέων κτηρίων να αλλάξουν την όψη της Βέροιας. Σήμερα, η πόλη της Βέροιας δεν έχει αχαρτογράφητες αρχαιολογικές περιοχές.
Επομένως, θεωρούμε ότι το ισχύον πλαίσιο ανταποκρίνεται στην προστασία και την ανάδειξη των μνημείων.
Και ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού θα έπρεπε να επιβραβεύει μια πόλη που αγαπά, αναδεικνύει και προστατεύει τα μνημεία της, ξαφνικά βλέπουμε όλους τους τοπικούς φορείς, είτε είναι επιμελητήρια είτε είναι επιστημονικοί και εμπορικοί σύλλογοι, να αισθάνονται ότι το αρμόδιο Υπουργείο τούς τιμωρεί. Αυτό φαίνεται από τις ενέργειες που έχουν γίνει από τη στιγμή που κυκλοφόρησε αυτό το έγγραφο που έχετε αποστείλει στις αρχές Ιουνίου και ενημέρωσε την τοπική κοινωνία ότι πρόκειται να γίνει η κήρυξη όλης της πόλης της Βέροιας ως αρχαιολογικού τόπου. Εκεί, λοιπόν, έχει βρει αντίθετη σύσσωμη την κοινωνία και την Αντιπολίτευση και όχι άδικα. Έχουν διχαστεί ακόμα και οι τοπικοί Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Υπάρχουν 8.121 στρέμματα, στα οποία περιλαμβάνονται και αδόμητες περιοχές υπό ένταξη στο σχέδιο πόλης. Αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι με την πρόταση του Υπουργείου σε ολόκληρο πλέον το πολεοδομικό συγκρότημα της πόλης θα απαιτείται έγκριση είτε από το τοπικό αρχαιολογικό συμβούλιο είτε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και καμία άδεια δεν θα προηγείται αυτής της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Οι επιπτώσεις θα είναι τεράστιες.
Η ερώτηση προς τον κύριο Υπουργό είναι: Πρώτον, είναι έτσι τα πράγματα; Αν ναι, ποιους σκοπούς εξυπηρετεί μια τέτοια ενέργεια; Δεύτερον, έχετε προβλέψει να δώσετε αποζημιώσεις για την απομείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας διότι, όπως ξέρετε, οι πολίτες έχουν εξαντληθεί από το να καταβάλουν ΕΝΦΙΑ και θα συνεχίσουν να καταβάλλουν ΕΝΦΙΑ για περιουσία η οποία θα απαξιώνεται καθημερινά, ενώ θα κοιτούν πότε θα αποφασίσει η Αρχαιολογική Υπηρεσία;".
Η απάντηση Μπαλτά
Στην απάντησή του ο Υπουργός σημείωσε: "Κυρία Κεφαλίδου, κάποτε πρέπει να συνεννοηθούμε σ’ αυτή τη Βουλή για κάποια πράγματα που αφορούν ολόκληρο τον τόπο και την αρχαιολογική του κληρονομιά και τους θησαυρούς που κρύβει ακόμα η γη στα σπλάχνα της. Πρέπει να συνεννοηθούμε.
Πρέπει, λοιπόν, να καταλάβουμε όλοι ότι άλλο η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου, άλλο η δόμηση κατά ζώνες, ζώνη Α΄, ζώνη Β΄, ζώνη Γ΄. Η κήρυξη ενός αρχαιολογικού χώρου ως αρχαιολογικού χώρου δεν έχει επιπτώσεις στις κηρύξεις στις ζώνες Α΄, Β΄, Γ΄. Η ζώνη Α΄ –επαναλαμβάνω γιατί πιθανόν δεν το ξέρετε- είναι η ζώνη του μνημείου καθαυτό, οπότε εκεί δεν υπάρχει δυνατότητα να χτιστεί τίποτα. Η ζώνη Β΄ είναι η εγγύηση του μνημείου και άρα οι όροι δόμησης συναρτώνται ως ένα βαθμό με την ποιότητα του μνημείου και το τι πρέπει να γίνει αυτό. Στη ζώνη Γ δεν υπάρχει απολύτως κανένας μορφολογικός περιορισμός σε ό,τι αφορά το χτίσιμο.
Επαναλαμβάνω –το λέτε σ’ ένα σημείο της επίκαιρης ερώτησης, αλλά δεν φαίνεται να το έχετε εμπεδώσει- ότι η Αθήνα μέχρι τους Αμπελόκηπους είναι αρχαιολογικός τόπος, η Πάτρα –δεν ξέρω πόσο μεγάλο μέρος της- είναι αρχαιολογικός τόπος και εκεί, στις αντίστοιχες ζώνες Γ΄, δεν έχει υπάρξει κανενός είδους εμπόδιο στους κατοίκους να χτίσουν. Η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου ως χώρου σημαίνει απλώς ότι η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει μια μεγαλύτερη εποπτεία στα όσα γίνονται στο χώρο αυτό και παρεμβαίνει μόνο όταν στο σκάψιμο βρίσκεται αρχαιολογικός χώρος. Απλώς ειδοποιείται νωρίτερα για να είναι εκεί στο σκάψιμο, ώστε να το διαπιστώσει. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο φαίνεται να μη γίνεται κατανοητό.
Άρα, διάφοροι κάτοικοι διαμαρτύρονται, οι μεν διότι κηρύχτηκε αρχαιολογικός χώρος, οι δε –παραδόξως και ρωτήστε κάποιους άλλους δήμους- επειδή δεν κηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος.
Όπως ξέρετε, η Βέροια έχει ένα πλήθος αρχαιολογικών θησαυρών, εκατόν τρεις, όπως λέτε, και εκατόν τριάντα δύο διατηρητέα κτήρια. Η κήρυξη αρχαιολογικού χώρου σε ολόκληρη την πόλη σημαίνει ότι αυτά ενοποιούνται και φτιάχνονται όροι σωστότερης και καλύτερης δόμησης.
Πρώτον, αυτό που λέτε «βεβιασμένες ενέργειες» θα έλεγα ότι συμβαίνει το αντίθετο. Αυτή η πρόταση έχει ξεκινήσει από καιρό και πριν οριστικοποιηθεί μέσω ΚΑΣ προϋποτίθεται αναλυτική συζήτηση με τους κατοίκους και όλους τους φορείς.
Δεύτερον, έχω συναντηθεί με τον Δήμαρχο και με μια ομάδα κατοίκων εδώ και ενάμιση μήνα και έχουμε κάνει μια πολύ εξαντλητική συζήτηση. Έκανα μια δεύτερη συζήτηση με τον Δήμαρχο πριν από λίγες μέρες και θα σας πω την κατάληξη. Σε κάποια στιγμή της κουβέντας του είπα: «Τι είδους δελτίο Τύπου θέλετε να βγάλετε»;
Είχαμε μια πολύ εποικοδομητική συζήτηση και στο θέμα της διαφωνίας μας. Του απάντησα: «Μην βρείτε διαφωνίες, διότι δεν υπάρχει διαφωνία εδώ. Πρέπει να διευκρινίσουμε κάποια πράγματα και θα δείτε ότι δεν υπάρχουν διαφωνίες». Συμφωνήσαμε με την κύριο Δήμαρχο σε εκείνη την συνάντηση ότι θα υπάρξει μια τρίτη συνάντηση με χάρτες, με παρούσα την κ. Κουταλίδου, την οποία όλοι εκτιμούν για τη δουλειά που έκανε στη Βέροια.
Και παρά τις εντάσεις που έχουν δημιουργηθεί, θέλουμε να βρεθούμε ακριβώς στο ίδιο τραπέζι για να δούμε βήμα το βήμα όλα τα επίμαχα σημεία και να καταλάβουν οι κάτοικοι ότι η κήρυξη μιας τέτοιας περίπτωσης σαν τη Βέροια θα δημιουργήσει το ανάποδα απ’ ό,τι λέτε στην ερώτησή σας.
Ούτε θα αυξηθούν τα έξοδά τους ούτε θα χάσουν αξία τα οικόπεδά τους και τα κτίσματά τους. Το ακριβώς ανάποδο. Γιατί όπως ξέρετε, άμα κάπου ένα κτίριο γειτνιάζει με την ευρύτερα έννοια σε έναν αρχαιολογικό χώρο κι αυτός ο αρχαιολογικός χώρος είναι απολύτως επισκέψιμος και η Βέροια γίνει αυτό που πρέπει να γίνει, δηλαδή, κέντρο παγκόσμιου ενδιαφέροντος και παγκόσμιας επισκεψιμότητας, τα κτήρια μάλλον θα αποκτήσουν αξία παρά θα χάσουν.
Περιμένετε να δούμε και την τελευταία συνάντηση που θα κάνουμε με όλους. Μείνετε βέβαιη ότι μιλάω με όλους τους δημάρχους. Προ ημερών μίλησα με τον Δήμαρχο της Νάουσας –διπλανή πόλη στη Βέροια- που άλλο δεν είχε παρά να πει «κάντε κι εμάς όσα μπορούμε περισσότερα για τους αρχαιολογικούς χώρους»".