Η αγροτική ανάπτυξη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση της κρίσης

Του Θανάση Θεοχαρόπουλου 

Η ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα πρέπει να αποτελέσει βασικό μοχλό της αναπτυξιακής διαδικασίας. Στις σημερινές συνθήκες αποτελεί επιτακτική ανάγκη η χάραξη μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον αγροτικό τομέα. Μία στρατηγική που θα κινείται στο τετράπτυχο: αγροτική ανάπτυξη – αειφορία - αποτελεσματικότητα – κοινωνική συνοχή. Από σήμερα έως και το 2020 θα εισρεύσουν στην χώρα μας κοινοτικοί πόροι περίπου 19 δις ευρώ για τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αγροτική ανάπτυξη. Δεν πρέπει αυτοί οι πόροι να πάνε πάλι σε λάθος χέρια. Είναι απαραίτητος ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός ώστε οι πόροι να κατευθυνθούν μεταξύ άλλων σε παραγωγικές επενδύσεις, στη μείωση της ανεργίας, στις αναγκαίες συμβουλευτικές υπηρεσίες και στα έργα αγροτικών υποδομών.

Για το λόγο αυτό πρέπει να αρχίσει άμεσα η σύνταξη εθνικού σχεδίου για την ανόρθωση της αγροτικής οικονομίας. Η εκπόνηση και η υλοποίηση του δεν μπορεί να περιμένει, έχει ήδη καθυστερήσει. Τα κυριότερα στοιχεία του προτεινόμενου εθνικού σχεδίου αγροτικής ανάπτυξης είναι τα εξής:

• Στροφή στην παραγωγή ποιοτικών αγροτικών προϊόντων.
• Προώθηση της ολοκληρωμένης διαχείρισης και της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας,
• Ρυθμίσεις μείωσης του κόστους και εξυγίανσης του εμπορίου των αγροτικών προϊόντων.
• Δημιουργία ενός αξιόπιστου συστήματος ελέγχων και πιστοποιήσεων σε όλα τα επίπεδα.
• Αναδιάρθρωση των καλλιεργειών με έμφαση σε προϊόντα που πλεονεκτούμε και μπορούν να σταθούν αυτοδύναμα στις διεθνείς αγορές.
• Προώθηση σύγχρονων δράσεων εμπορίας των αγροτικών προϊόντων, τυποποίησης, μεταποίησης και νέων μορφών συμβολαιακής γεωργίας.
• Καθετοποίηση της παραγωγής.
• Στροφή προς την παραγωγή κτηνοτροφικών προϊόντων όπου η χώρα μας είναι έντονα ελλειμματική με αξιοποίηση και διαχείριση των βοσκοτόπων ως μοχλό ανάπτυξης της υπαίθρου.
• Αποφασιστική στροφή στην αγροτική έρευνα, σύνδεση της με την παραγωγή και εμπορία.
• Ανάπτυξη έργων υποδομής και κατασκευή αρδευτικών έργων.
• Στήριξη των συλλογικών δράσεων με αναπτυξιακό και εξαγωγικό προσανατολισμό. Ενίσχυση των ομάδων παραγωγών για δραστηριότητες που αφορούν καινοτόμα προϊόντα.
• Υποστήριξη στην μετακίνηση προς την ύπαιθρο ανέργων για την ενασχόληση στην αγροτική παραγωγή με παροχή γης, τεχνογνωσίας και χρηματοδοτήσεις από τις κοινοτικές επιδοτήσεις.

Αναφορικά με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική χρειάζεται εθνική συνεννόηση. Η νέα Προγραμματική Περίοδος, αποτελεί για την Ελλάδα σημαντική ευκαιρία ώστε να καταστεί η ελληνική αγροτική οικονομία βιώσιμη, ανταγωνιστική, μοχλός εξόδου της χώρας μας από την οικονομική κρίση. Με συνέργειες ανάμεσα στην πρωτογενή παραγωγή και στους υπόλοιπους κρίκους της αλυσίδας. Με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την ενεργοποίηση των παραγωγικών δυνάμενων αυτού του τόπου.

Η αγροτική ανάπτυξη, η παραγωγική ανασυγκρότηση και η μείωση των ελλειμμάτων δεν μπορούν να έλθουν με ωραία λόγια, απαιτούνται άμεσα μέτρα μείωσης του κόστους παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να επιδιωχθεί άμεσα η μείωση του ΦΠΑ σε χαμηλά κλιμάκια στα αγροτικά εφόδια: σπόροι, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και ζωοτροφές. Επίσης, είναι επίκαιρα τα ζητήματα αναπτυξιακής ανασυγκρότησης και πολιτικών που δεν συνδέονται με κανένα Μνημόνιο. Η μετατροπή του αρνητικού ισοζυγίου εισαγωγών-εξαγωγών στον αγροτικό τομέα σε θετικό πρέπει να είναι ο πρώτιστος στόχος.

Πρέπει άμεσα χωρίς άλλη καθυστέρηση να θεσπισθεί αγροτικό πετρέλαιο κίνησης με βάση αντικειμενικά κριτήρια όπως τις στρεμματικές ανάγκες και το είδος της καλλιέργειας. Επιπλέον είναι απαραίτητο να μειωθεί η τιμή του αγροτικού ρεύματος και στο πλαίσιο αυτό απαιτείται η καθιέρωση ειδικού αγροτικού τιμολογίου με στόχο τη μείωση του κόστους του ρεύματος για την άρδευση.

Πρέπει άμεσα να οικοδομηθεί αυτό το νέο υγιές παραγωγικό μοντέλο με πυρήνα την πραγματική οικονομία, που θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, τόσο σε φυσικό πλούτο, όσο και σε ανθρώπινο δυναμικό. Σε αντίθετη περίπτωση, αν δεν γίνουμε παραγωγικοί, η κρίση δεν θα ξεπεραστεί.

Θανάσης Θεοχαρόπουλος
Διδάκτωρ Αγροτικής Οικονομίας
πρώην Γραμματέας Κ.Ε. Δημοκρατικής Αριστεράς
πρώην Ειδικός Γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών ΥΠΑΑΤ