Δυσφορία αγροτών σε φόντο μαρασμού

Απαντώντας σε ερώτηση ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νάουσας Κώστας Ταμπακιάρης, την περασμένη εβδομάδα, πώς έχουν τα πράγματα σε σχέση με πέρσι απάντησε. «Λίγο χειρότερα από πέρυσι» απαντά. To εμπάργκο τότε είχε ανακοινωθεί στην καρδιά της εξαγωγικής περιόδου, αφήνοντας λίγα περιθώρια στους ροδακινοπαραγωγούς να αναζητήσουν εναλλακτικές αγορές. «Πολλά πήγαν σε ιδρύματα» λέει ο κ. Ταμπακιάρης, με χρηματοδότηση από την Ε.Ε. και με συνεργαζόμενο φορέα τις ενώσεις πολυτέκνων.

Φέτος έχει εγκριθεί εκ νέου η δωρεάν διανομή 21.000 τόνων με κοινοτικά κονδύλια. Ωστόσο, ο κ. Ταμπακιάρης δεν πιστεύει ότι θα διανεμηθούν ούτε 8.000 τόνοι. «Το μέτρο εγκρίθηκε αργά από τους Ευρωπαίους, στις 8 Αυγούστου», αναφέρει. «Ενώ όμως εμείς έπρεπε να έχουμε ξεκινήσει τη διανομή από τις 9 Αυγούστου, η κυβέρνηση επέλεξε ως φορείς τους δήμους αντί για τους πολύτεκνους. Οι δήμοι είναι δυσκίνητοι, ενεπλάκη και το υπ. Εργασίας για να πάνε τα ροδάκινα στους άπορους, και το πρόγραμμα κόλλησε».

Παρά τις πρωτοβουλίες και τις προσδοκίες της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η Μόσχα δεν προχώρησε σε κάποια χαλάρωση του εμπάργκο. «Αντίθετα, πριν από 15 μέρες πήρε μία απόφαση ο Πούτιν να καταστρέφεται ό,τι προϊόν εντοπίζεται στη ρωσική αγορά που να προέρχεται από τις χώρες του εμπάργκο» σημειώνει ο κ. Ταμπακιάρης. «Εμάς (του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νάουσας) μας κατέστρεψαν τέσσερα φορτία πριν από δύο εβδομάδες - 80 τόνους ροδάκινα». Εως τότε, οι ροδακινοπαραγωγοί αναζητούσαν εναλλακτικές οδούς προς τον Ρώσο καταναλωτή. «Είχαμε βρει τρόπους να στέλνουμε τα προϊόντα μας μέσω άλλων χωρών, Λευκορωσία, Λιθουανία» εξηγεί ο πρόεδρος του ΑΣΝ. «Τώρα σταματήσαμε εντελώς τις εξαγωγές στη Ρωσία». Δεν πρόκειται για έλασσον ζήτημα: ο ΑΣΝ, σύμφωνα με τον πρόεδρό του, εξήγαγε μέχρι πρότινος το 70% της παραγωγής του.

Η προσπάθεια στροφής σε άλλες χώρες δεν απέδωσε; «Αναζητήσαμε αγορές παντού. Δυστυχώς, στη Δυτική Ευρώπη και στις αραβικές χώρες ήταν πάρα πολύ χαμηλή η ζήτηση - παρότι οι τιμές ήταν εξευτελιστικές για τον παραγωγό, στο μισό από τα επίπεδα το 2013».

Μία επιπλέον επιπλοκή δημιουργήθηκε από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων. Γερμανικές και αυστριακές τράπεζες μέσω των οποίων πληρωνόταν ο ΑΣΝ για εξαγωγές προς αραβικές ή δυτικοευρωπαϊκές χώρες έχουν σταματήσει να εκτελούν πληρωμές προς Ελλάδα, λέγοντας στους εντολοδόχους τους ότι δεν μπορούν να διασφαλίσουν ότι τα χρήματα θα φτάσουν στους δικαιούχους.

Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι έχουν επίσης πλήξει άλλους κλάδους στην περιοχή που συνδέονται άμεσα με την παραγωγή ροδάκινων. Κιβωτοποιός τρίτης γενιάς, ο οποίος εισάγει πρώτες ύλες από βαλκανικές χώρες, Ιταλία και Ισπανία, αναφέρει: «Οι καθυστερήσεις στην έγκριση των συναλλαγών από τις τράπεζες - ώς και 20 μέρες στην αρχή - είναι μεγάλο πρόβλημα. Εστειλα φορτηγό στην Ιταλία να παραλάβει σύρμα και έφυγε με άδεια χέρια, γιατί δεν είχε εγκριθεί η πληρωμή». Επιπλέον, όπως λέει, οι τράπεζες χρεώνουν πολύ περισσότερο για τη διεκπεραίωση των συναλλαγών.

Με τις δουλειές γενικά να έχουν παγώσει στην περιοχή - ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Βέροιας, Δημήτρης Ζυγουλιάνος, λέει στην «Κ» ότι το τηλέφωνο στο γραφείο έχει σταματήσει να χτυπά από 26 Ιουνίου, ημέρα προκήρυξης του δημοψηφίσματος - και τα μέτρα φορολογίας των αγροτών να έχουν μουδιάσει την κατ' εξοχήν γεωργική περιοχή. Η Ημαθία θα είναι ένα δύσκολο κάστρο για να το υπερασπιστεί ο Αλ. Τσίπρας. Τον Ιανουάριο του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν 5 μονάδες μπροστά, ενώ στο δημοψήφισμα, το «Οχι» συγκέντρωσε 64,6% - και 70% στη Νάουσα.

Κλωστήρια - φαντάσματα

Η Νάουσα είναι και χρόνια πρωταθλήτρια στην ανεργία. Η αποβιομηχάνιση των τελευταίων δύο δεκαετιών, ξεκινώντας από το κλείσιμο της μονάδας της «Βέτλανς» του Γρηγόρη Λαναρά το 1994, είναι παντού ορατή στην περιοχή, στα πολυάριθμα κλειστά εργοστάσια, με τις άκαπνες υψικαμίνους και την ανατριχιαστική ησυχία. «Τη δεκαετία του '70, όταν ο αυτοματισμός δεν είχε προχωρήσει, εργάζονταν 2.500-3.000 άτομα στην κλωστοϋφαντουργία στη Νάουσα» λέει στην «Κ» ο Λυσίμαχος Γιαγκούλας, ξεναγός μας στα θλιβερά μονοπάτια μιας ρημαγμένης βιομηχανικής αυτοκρατορίας. Ο κ. Γιαγκούλας δούλεψε για πρώτη φορά στα κλωστήρια Λαναρά το 1964, ως μαθητής. Μηχανικός με σπουδές και προϋπηρεσία στη Γερμανία, στα τελευταία χρόνια του ομίλου πριν από την πτώχευση του 2012, όταν είχε μετεξελιχθεί σε Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία, ήταν γεν. διευθυντής.

Σήμερα, μαζί με τον τελευταίο διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου, τον Γιάννη Μουσουλίδη, ηγούνται της προσπάθειας μερικής επαναλειτουργίας του, με τη μονάδα της Στενήμαχου Ναούσης -τη μεγαλύτερη του ομίλου- να διαθέτει κεντρικό ρόλο στο επιχειρηματικό τους σχέδιο. Οι αμφισβητίες είναι πολλοί, όπως και τα πιθανά κωλύματα, νομικά και οικονομικά, αλλά ο κ. Γιαγκούλας πιστεύει με πάθος στο εγχείρημα. «Τα έχω ανασχεδιάσει και εκσυγχρονίσει ο ίδιος πολλά από αυτά τα εργοστάσια. Στοιχηματίζω τα πάντα ότι θα πετύχει».

Πηγή: Καθημερινή