Η παγκόσμια ημέρα τηλεόρασης ως ορόσημα για την τηλεοπτική αναβάθμιση

Γράφει ο Τάσος Βασιάδης

Με ελάχιστες αδιάφορες αναφορές, πέρασε η πρόσφατη Παγκόσμια Ημέρα Τηλεόρασης που με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που λήφθηκε το 1996 ορίστηκε να τιμάται την 21^η Νοεμβρίου κάθε έτους.

Στόχος ορισμού της Παγκόσμιας Ημέρας Τηλεόρασης υπήρξε η ενθάρρυνση  των ανταλλαγών  τηλεοπτικών προγραμμάτων μεταξύ των χωρών και ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με την ειρήνη, την ασφάλεια, τον πολιτισμό την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

Η αυξανόμενη επίδραση  της τηλεόρασης στον σύγχρονο κόσμο θα μπορούσε ασφαλώς να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την επίτευξη των στόχων που ενέπνευσαν τον ορισμό της Παγκόσμιας Ημέρας Τηλεόρασης.

Οι σοβούσες όμως πολεμικές συρράξεις στην σύγχρονη εποχή, η παρατεινόμενη οικονομική κρίση και τα συνεχώς αναφυόμενα ανθρωπιστικά ζητήματα, επισημαίνουν ότι οι  στόχοι που έχουν τεθεί για την αποτελεσματικότητα της τηλεόρασης απέχουν αρκετά από την επίτευξη τους.   

Εις ότι αφορά το  εγχώριο τηλεοπτικό τοπίο,  επισημαίνεται ότι τα δελτία ειδήσεων των τηλεοπτικών σταθμών αποτελούν ίσως από τις πάγιες εκπομπές με τη μεγαλύτερη ακροαματικότητα.

Αυτή η επισήμανση απηχεί το έκδηλο ενδιαφέρον του τηλεοπτικού κοινού για τα σημαντικά γεγονότα που χαρακτηρίζουν την εποχή, επηρεάζουν την πορεία του κόσμου και προσδιορίζουν την ανάπτυξη των κοινωνιών.

Διαπιστώνεται ωστόσο ότι συνεχώς και συχνότερα ο τηλεοπτικός ενημερωτικός χρόνος κατασπαταλείται στην παρατεταμένη παρουσίαση περιστατικών καθημερινότητας, τα οποία εμπνέονται είτε από το ημερήσιο αστυνομικό δελτίο είτε από την καθημερινή κοινωνική εμπειρία.

Η απροκάλυπτη παραβίαση του προσωπικού χώρου ανήμπορων μοναχικών ατόμων, η λεπτομερής περιγραφή της παραβατικής δράσης μεμονωμένων προσώπων και οι γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες της κρατικής μηχανής, αποτελούν τα συνήθη στοιχεία που μονοπωλούν τον χρόνο στα δελτία ειδήσεων.

Αυτή η μεθοδευμένη και αμφιλεγόμενη  ενημέρωση των πολιτών εκ μέρους των τηλεοπτικών σταθμών, θέτει έντονα ερωτηματικά ως προς τους εξυπηρετούμενους στόχους και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.

Η εύκολη  ερμηνεία που θα μπορούσε να δοθεί είναι ότι το τηλεοπτικό κοινό δεν ενδιαφέρεται πλέον για τα σπουδαία συμβαίνοντα ανά τον κόσμο και ότι η ενασχόληση με τα συμβαίνοντα στη διπλανή πόρτα διασφαλίζει μεγαλύτερη ακροαματικότητα και άρα μεγαλύτερα κέρδη μέσω των διαφημίσεων.

Η άλλη ερμηνεία που μπορεί να εξηγήσει το φαινόμενο της ποιοτικής υποβάθμισης της τηλεοπτικής ειδησεογραφίας είναι ότι με την εμμονή στο αρνητικό πρόσωπο της καθημερινότητας, υπαγορεύεται συνειρμικά η αντίδραση του τηλεοπτικού κοινού η οποία αναμένεται να εκφρασθεί και πολιτικά.

Και στη μια και στην άλλη περίπτωση είναι εμφανές ότι το ποιοτικό επίπεδο των εκ της φύσεως τους σοβαρότερων ίσως εκπομπών του τηλεοπτικού χώρου, έχει υποβαθμιστεί και υποβαθμίζεται συνεχώς.

Κατά αυτή την έννοια το τηλεοπτικό κοινό της χώρας υφίσταται μια ιδιότυπη  ενημερωτική απομόνωση, που τελικά εξυπηρετεί συμφέροντα εντελώς διάφορα από τους στόχους που ενέπνευσαν τον ορισμό της Παγκόσμιας Ημέρας Τηλεόρασης και την ουσιαστική σκοπιμότητα λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών.

Η αρμοδιότητα αναστροφής της τηλεοπτικής υποβάθμισης, ανήκει στα θεσμοθετημένα όργανα της πολιτείας, έργο που αποδεικνύεται ιδιαίτερα δυσχερές.

Τελικά η ποιοτική αναβάθμιση των ειδησεογραφικών προγραμμάτων  της τηλεόρασης, βρίσκεται στα χέρια του ίδιου του τηλεοπτικού κοινού, το οποίο οφείλει να αντιδρά χρησιμοποιώντας το μόνο διατιθέμενο εργαλείο,  που είναι η διαμόρφωση  του ποσοστού τηλεθέασης το οποίο  καθορίζει και τα έσοδα του Σταθμού μέσω των παρεμβαλλόμενων διαφημίσεων.

Η ενημέρωση δια τηλεφώνου ή ηλεκτρονικών μηνυμάτων  από τον κάθε τηλεθεατή, προς τον Σταθμό που επιχειρεί να υποβαθμίσει την ποιότητα του προγράμματος ενημέρωσης, ότι επιλέγει άμεσα άλλη τηλεοπτική συχνότητα για να ενημερωθεί, είναι σίγουρο ότι θα αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και θα αναδείξει το τηλεοπτικό κοινό σε κυρίαρχο παράγοντα του τηλεοπτικού τοπίου.

Έτσι θα αποκτήσει και ουσιαστικό περιεχόμενο η Παγκόσμια  Ημέρα  Τηλεόρασης, που παρά τις δεκαετίες που παρήλθαν από τον ορισμό της, παραμένει ένα διαχρονικό ορόσημο για την τηλεοπτική ενημέρωση των πολιτών.