Το Βυζαντινό μνημείο της Παλιάς Μητρόπολης και οι εφαπτόμενες σε αυτό κατασκευές – Διαπιστώσεις – Εκτιμήσεις - Προβλέψεις

Τετάρτη, 12 Μαρτίου 2025 06:54
Γράφτηκε από τον/την Αρθρογράφος

Γράφει ο Τάσος Βασιάδης

Η εμφανής ολοκλήρωση κατασκευής των νέων κοσμικών κτισμάτων που βρίσκονται σε άμεση επαφή με την Παλιά Μητρόπολη Βέροιας, με οικοδομική χρήση της τοιχοποιίας της και η αποκάλυψη τους από τα πετάσματα που κάλυπταν τις μέχρι πρόσφατα συντελούμενες εργασίες, πυροδοτούν ένα νέο κύκλο προβληματισμών, αμφισβητήσεων και αντιδράσεων, απέναντι στην διαχρονική υποτίμηση, πρόκληση και προσβολή, που δέχονται το σπουδαιότερο Βυζαντινό Μνημείο της ευρύτερης περιοχής, η πόλη της Αποστολοβάδιστης Βέροιας, οι πολίτες της και οι επισκέπτες της.

Έτσι στις μέχρι τώρα επιστημονοφανείς και νομιμοφανείς αιτιάσεις για την απροκάλυπτη περιφρόνηση της κοινωνικής αντίδρασης, ως προς την συντελούμενη ιστορική, πολιτιστική, αισθητική και πολιτική απρέπεια, προστίθεται και η επίκληση του «ωραίου» κτιρίου το οποίο «κοσμεί» το ιστορικό κέντρο της Βέροιας, που παραπέμπει σε παλαιότερες εποχές, όταν οι ένοπλοι κατακτητές προσέφεραν διακοσμητικές απομιμήσεις κοσμημάτων, σε ιθαγενείς εξωτικών χωρών.

Πράγματι η νέα κατασκευή, που πριν αποδοθεί σε οποιαδήποτε χρήση έχει ήδη αρχίσει να φθείρεται λόγω των επισφαλών υλικών που εσπευσμένα χρησιμοποιήθηκαν, θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμεύσει ως αυτόνομο και εκτός αρχαιολογικού χώρου κτίριο, για αρχιτεκτονική αναπαράσταση εκπαιδευτικού και τουριστικού ενδιαφέροντος.

Αντ αυτού όμως η νέα κατασκευή επιλέχθηκε να χρησιμοποιηθεί ώς ένα είδος «καλωπιστικού προσωπείου» δίκην αποκριάτικης μάσκας, που με την επίκληση της απροσδιόριστης «υποστηρικτικής χρήσης» για την οποία προορίζεται, αποκρύπτει την βορειοδυτική πρόσοψη της Παλιάς Μητρόπολης, κατά εντελώς αναντίστοιχο και ασεβή τρόπο, κατ εξαίρεση των απανταχού υφιστάμενων και συντηρούμενων ανάλογων μνημείων.

Οι πολίτες της Βέροιας καθώς διέρχονται μπροστά από την Παλαιά Μητρόπολη εισπράττουν την απροκάλυπτη ειρωνία και περιφρόνηση εκ μέρους της πολιτείας, καθώς αντικρύζουν τις επίπλαστες κατασκευές που με σύγχρονα υλικά και κοσμικά στοιχεία, υποδύονται την μακεδονική αρχιτεκτονική, αποκρύπτουν σημαντικό τμήμα του Βυζαντινού Μνημείου προσβάλλοντας κατάφωρα την αισθητική και αρχαιολογική αξία του, υπονομεύουν την πολιτιστική, ιστορική και τουριστική παράδοση του τόπου και παραμερίζουν ανεξέλεγκτα κάθε επιστημονική και νομική τεκμηρίωση.

Καθώς οι νεόκτιστες κατασκευές προβάλλουν προκλητικά και περιφρονητικά για την βεροιώτικη κοινωνία, επανέρχονται στη συλλογική μνήμη οι πολυετείς αγώνες των πολιτών, των τοπικών αρχών και των φορέων του τόπου για την διάσωση, την διαφύλαξη και την ανάδειξη του μοναδικού μνημείου της Παλιάς Μητρόπολης, τό οποίο αποτελεί ανεκτίμητο θησαυρό για την πόλη της Βέροιας και πόλο έλξης για τους επισκέπτες και τους ειδικούς.

Μετά τις συντονισμένες και συνεχείς παρεμβάσεις προς τις πολιτικές ηγεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, εκδόθηκε τελικά το έτος 2010 η απόφαση έγκρισης τῆς μελέτης μέ θέμα την «Ωρίμανση για την αποκατάσταση τῆς Παλαιᾶς Μητρόπολης Βεροίας», σύμφωνα με όλους τούς όρους τοῦ Σχεδίου Πόλεως Βεροίας που δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ 1209/28.9.1993.

Χρειάστηκε να παρέλθουν άλλα τρία χρόνια συνεχών παρεμβάσεων, ώστε το έτος 2013 να εκδοθεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση για την απαλλοτρίωση ΟΛΩΝ ανεξαιρέτως των προσκτισμάτων πού βρίσκονταν σέ επαφή με το μνημείο, σύμφωνα με την ακριβή πρόβλεψη του Σχεδίου Πόλης της Βέροιας.

Επισημαίνεται ότι στην συγκεκριμένη ΚΥΑ δεν εμπεριέχονταν κάποια έστω ασαφής αναφορά, για αποκατἀσταση ή ανακατασκευή άλλων κτισμάτων πλήν του Βυζαντινού Μνημείου της Παλαιᾶς Μητρόπολης.

Οι εργασίες αποκατάστασης της Παλαιάς Μητρόπολης προχώρησαν γρήγορα και σε αυτές εντάχθηκε και η απομάκρυνση των προσκτισμάτων που κάλυπταν το μεγαλύτερο μέρος του Μνημείου.

Γενικότερο προβληματισμό προκάλεσε ωστόσο, η διατήρηση κάποιων κτισμάτων που κάλυπταν την βορειοδυτική πλευρά του Βυζαντινού Μνημείου, τα οποία εξαιρέθηκαν της απομάκρυνσης και για μεγάλο διάστημα ήταν καλυμένα με πλαστικά πετάσματα, προκαλώντας την αισθητική των πολιτών και των επισκεπτών της πόλης.

Το 2016 τελέστηκαν τα εγκαίνια του ανακαινισθέντος Ιερού Ναού με την σεπτή παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη, ενώ τα παραμένοντα προσκτίσματα προκαλούσαν την εύλογη απορία των παρευρισκομένων.

Χρειάστηκε να ξεκινήσει ένας νέος κύκλος αντιδράσεων και παρεμβάσεων για την απομάκρυνση και των εναπομεινάντων προσκτισμάτων, για να αποκαλυφθεί ότι το έτος 2014 στην τελική μελέτη αποκατάστασης τοῦ Μνημείου ενσωματώθηκε εν κρυπτώ και παραβύστω, ανεξήγητη απόφαση γιά την διατήρηση καί αποκατάσταση των εναπομεινάντων κοσμικών προσκτιμάτων που εφάπτονταν στο Βυζαντινό Μνημείο και είχαν περιέλθει σε ερειπιώδη κατάσταση.

Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού ενέταξε στην τελική μελέτη αποκατάστασης της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας την αυθαίρετη αυτή απόφαση για τα εναπομείναντα προσκτίσματα, παρά το γεγονός ότι αυτή βρίσκονταν σέ πλήρη αντίθεση με την μελέτη του έτους 2010, με την ΚΥΑ του 2013 και με το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης.

Αυτή η εξέλιξη προκάλεσε περαιτέρω αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας, ενώ τα πετάσματα που κάλυπταν τα ετοιμόρροπα κτίσματα κουρελιάζονταν από τις καιρικές συνθήκες, αποκαλύπτοντας όλη την ασχήμια που επιμελώς αποκρύπτονταν επί χρόνια.

Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού εκώφευσε υποτιμητικά στο κατ επανάληψη υποβληθέν αίτημα του Συλλόγου Ενεργών Πολιτών Βέροιας για την πραγματοποίηση συνάντησης προκειμένου να υπάρξει δια ζώσης αμοιβαία ενημέρωση για το σημαντικό αυτό ζήτημα.

Στις επίσημες παρεμβάσεις που εγένοντο από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βέροιας κ. Παντελεήμονα, τον Βουλευτή Ημαθίας κ. Β. Κοτίδη και την Ανεξάρτητη Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη», υπήρξε η ιστορικά και επιστημονικά αναληθής απάντηση οτι, τα συγκεκριμένα προσκτίσματα χαρακτηρίστηκαν ώς «αρχαία», κατ εξαίρεση των ομοειδών υπολοίπων που κατεδαφίστηκαν, προορίζονται δε να συντηρηθούν και να χρησιμοποιηθούν για «υποστηρικτικές χρήσεις».

Ενώ η κοινωνική δυσφορία της τοπικής κοινωνίας για την απαξίωση της διογκώνονταν, αιφνιδίως το 2023 τα επίμαχα προσκτίσματα κατεδαφίστηκαν πλήρως, απελευθερώνοντας την βορειοδυτική πλευρά της Παλαιάς Μητρόπολης, σύμφωνα με την μελέτη του έτους 2010, σε υλοποίηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης του 2013 και σε ευθυγράμμιση με το εγκεκριμένο σχέδιο πόλης της Βέροιας.

Πρίν ωστόσο οι πολίτες της Βέροιας προλάβουν να συνειδητοποιήσουν το αισιόδοξο γεγονός και να εκφράσουν την ικανοποίηση τους για την ευμενή εξέλιξη του επίμαχου ζητήματος, διαπίστωσαν ότι ξεκίνησαν εσπευσμένα εργασίες ανέγερσης ΝΕΩΝ κατασκευών με σύγχρονα υλικά, στη θέση των κατεδαφισμένων κτισμάτων, κατά τρόπο προσκρούοντα σε κάθε νομική και επιστημονική πρόβλεψη, σχετικά με την χρήση αρχαιολογικών χώρων.

Ένας νέος κύκλος αντιδράσεων ξεκινούσε με ανοικτές διαμαρτυρίες, εκδόσεις ψηφισμάτων και παρεμβάσεις, που όμως ούτε στιγμή δεν ανέστειλαν τον ρυθμό των επισπευδόμενων εργασιών, με τις οποίες εγείρονταν εξ αρχής νέες κατασκευές στη θέση των κατεδαφισθέντων προσκτισμάτων, χωρίς να έχουν καμμία νομική και επιστημονική σχέση με εκείνα.

Οι διαμαρτυρίες οι παρεμβάσεις και οι επισημάνσεις για τις έκνομες και αυθαίρετες συντελούμενες κατασκευές έπεφταν στο κενό, με ακραία, απαξιωτική και ειρωνική υπόδειξη από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού προς τους πολίτες, «να προσφύγουν στο Συμβούλιο Επικρατείας» για να βρουν την δικαίωση, ως να επρόκειτο για προσωπικό τους ζήτημα.

Το γεγονός είναι ότι παρά τις παρεμβάσεις, οι εργασίες ανέγερσης των εκνόμων κτισμάτων συνεχίστηκαν απρόσκοπτα υπό την κάλυψη της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία παραβλέποντας το θεσμικό της χρέος να προστατεύσει το σημαντικότερο Βυζαντινό Μνημείο της ευρύτερης περιοχής από τις αυθαίρετες κατασκευές, συντάχθηκε με αυτές προκαλώντας την γενικότερη δυσαρέσκεια.

Η αποκάλυψη των φαινομενικά καλωπιστικών νέων κτισμάτων και η εκ νέου απόκρυψη του βορειοδυτικού τμήματος της Παλαιάς Μητρόπολης, θέτουν νέα δεδομένα τα οποία επιβάλλεται να προσεγγιστούν εξ αρχής με την καταγραφή διαπιστώσεων, εκτιμήσεων και προβλέψεων.

Το όλο ζήτημα όπως εξελίχθηκε, προσεγγίζεται πολιτικά με τις επιστημονικές, νομικές και κοινωνικές του διαστάσεις.

Τόσο η αρχική απόφαση για απαλλοτρίωση και απομάκρυνση ΟΛΩΝ ανεξαιρέτως των προσκτισμάτων που απέκρυπταν και υποβάθμιζαν το Βυζαντινό Μνημείο της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας, όσο και η μετέπειτα απόφαση που εξαιρούσε τα υφιστάμενα στην βορειοδυτική του πλευρά, λήφθηκαν από την κατά χρονική περίπτωση πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού.

Ειδικότερα η απόφαση εξαίρεσης των συγκεκριμένων προσκτισμάτων από την κατεδάφιση που ενεργοποιήθηκε για τα περισσότερα από αυτά, μπορούσε ΝΑ ΑΝΑΚΛΗΘΕΙ με μια νέα πολιτική απόφαση, η οποία όμως δεν λήφθηκε ποτέ, παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις και αντιδράσεις.

Η κατεδάφιση των παραμενόντων προσκτισμάτων που τελικά πραγματοποιήθηκε το 2023, παρά το γεγονός ότι ήταν σε αντιστοιχία με την ΚΥΑ του 2013 και ικανοποιούσε το αίτημα και το αίσθημα της βεροιώτικης κοινωνίας, υπήρξε μιά κατάφωρα ΕΚΝΟΜΗ ενέργεια καθώς παραβίασε ευθέως την απόφαση περί ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ τους και ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ τους, πράγμα το οποίο ουδόλως συνάδει με την ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗ τους. Το αναντίρητο δε γεγονός της κατεδάφισης τεκμαίρεται από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που κατέγραψε λεπτομερώς τις εργασίες που διενεργήθηκαν και βρίσκεται αναρτημένο στο διαδίκτυο.

Η κατεδάφιση που ΕΚΝΟΜΩΣ πραγματοποιήθηκε ΔΕΝ ενεργοποίησε κάποια ελεγκτική διαδικασία από τις αρμόδιες Αρχές, ενώ εγένετο σιωπηρώς αποδεκτή από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, παρά το γεγονός ότι παραβιάστηκε απροκάλυπτα η απόφαση της, περι ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ και ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ των κατεδαφισθέντων προσκτισμάτων.

Η εσπευσμένη στη συνέχεια έναρξη εργασιών κατασκευής ΝΕΩΝ εξ αρχής κτισμάτων εφαπτόμενων στην Παλαιά Μητρόπολη, με την χρήση σύγχρονων υλικών επισφαλούς ανθεκτικότητας, απετέλεσε σαφέστατα μια νέα απροκάλυπτα ΕΚΝΟΜΗ ενέργεια, της οποίας το περιεχόμενο προσκρούει σε πάγιες διατάξεις του νομικού πλαισίου περί αρχαιολογικών χώρων και οικοδομικών κατασκευών.

Περί της ΕΞ ΑΡΧΗΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗΣ των νέων κτισμάτων και όχι περί της ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ και ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ των προϋπαρχόντων που κατεδαφίστηκαν, υφίσταται πλούσιο φωτογραφικό υλικό στην διάθεση κάθε θεσμικά ενδιαφερομένου.

Παρά ταύτα και παρά τις νέες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εκ μέρους της τοπικής κοινωνίας ΔΕΝ ενεργοποιήθηκε καμμία επίσημη ελεγκτική και παρεμβατική διαδικασία από τις έχουσες την αρμοδιότητα Αρχές, με συνέπεια οι εργασίες να συνεχιστούν απρόσκοπτα μέχρι την ολοκλήρωση τους με προφανή στόχο την πρόκληση τετελεσμένων, όπως και εξελίχθηκαν με την ανοχή της Πολιτικής Ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, που εν προκειμένω ως μη όφειλε, λειτούργησε υποστηρικτικά και συγκαλυπτικά, έναντι των συντελουμένων εκνόμων και αυθαιρέτων ενεργειών, εις βάρος του Μνημείου και εις βάρος της Τοπικής Κοινωνίας.

Στα ερωτήματα δε που επισήμως υποβάλλονταν περί της άδειας οικοδόμησης και της μελέτης των νέων κτισμάτων, οι απαντήσεις που δημοσιοποιούνταν ήταν αποπροσανατολιστικές και εντελώς άσχετες με το επίμαχο ζήτημα, προσβάλλοντας βάναυσα την νοημοσύνη των ερωτώντων, την τοπική κοινωνία και κάθε έννοια νομιμότητας και επιστημονικής τεκμηρίωσης.

Θλιβερή κατάληξη όλων αυτών των διεργασιών υπήρξε η αποκάλυψη μιας νέας καλωπιστικού τύπου κατασκευής στην βορειοδυτική πλευρά της Παλαιάς Μητρόπολης, η οποία πλήττει βάναυσα την εικόνα του σημαντικότερου μνημείου της πόλης, μειώνει σημαντικά την οπτική του προσέγγιση, υποβαθμίζει την αισθητική του αξία καί υπονομεύει τον αγώνα διεκδίκησης από την Βέροια του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2034, που αποτελεί μια πρόκληση κοινωνικής και πολιτιστικής ανάπτυξης του τόπου με την ένταξη σε χρηματοδοτικά προγράμματα και απορρόφηση εθνικών και ευρωπαϊκών αναπτυξιακών πόρων.

Ως γνωστόν η Δημοτική Αρχή της Βέροιας διερευνά την προοπτική κατάκτησης αυτού του στόχου με την προετοιμασία φακέλλου υποψηφιότητας, στον οποίο πλην άλλων θα συμπεριλαμβάνονται, ως στοιχεία υψηλής πολιτιστικής αξίας, τα μνημεία της πόλης, από τα οποία δεν νοείται να απουσιάζει το σημαντικότερο όλων που είναι η Παλαιά Μητρόπολη.

Η επιλογή της κάθε πόλης που ανακηρύσσεται «Πολιτιστική Πρωτεύουσα» δεν αποτελεί ωστόσο συνάρτηση μόνο του φακέλλου που υποβάλλεται, αλλά και της κρίσης της εξειδικευμένης Ομάδας Εμπειρογνωμόνων που ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία εξετάζει επιτοπίως και αποφαίνεται για τα προβαλλόμενα πολιτιστικά στοιχεία.

Εν προκειμένω θεωρείται μάλλον απίθανο να υπάρξει Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που θα επισκεφθεί την πόλη και θα αποδεχθεί ως «αρχαία» τα νέα κτίσματα που αποκρύπτουν το βορειοδυτικό τμήμα του σημαντικότερου μνημείου της Βέροιας.

Παρά ταύτα τα νέα κτίσματα βρίσκονται εκεί, προβάλλοντας ως τετελεσμένο γεγονός το καλωπιστικό τους προσωπείο και χλευάζοντας τον κάθε περαστικό που αντιλαμβάνεται ότι όλες οι διαμαρτυρίες και οι κινητοποιήσεις για την συνολική απελευθέρωση της Παλιάς Μητρόπολης από τις αυθαίρετες εφαπτόμενες κατασκευές, εγένοντο επί ματαίω.

Τίποτα όμως δεν έγινε μάταια και τίποτα δεν παραγράφεται.

Όσο και αν μεθοδεύθηκε η κοινωνική ανοχή δια της μεθόδου της δημιουργίας τετελεσμένων, η κοινωνία της Βέροιας δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθεί ως μέρος της πολιτιστικής της κληρονομιάς, τα επισφαλή νεόκτιστα που αποκρύπτουν και προσβάλλουν το σημαντικότερο μνημείο της πόλης .

Νομοτελειακός προορισμός των νέων καλωπιστικών κατασκευών είναι κάποια στιγμή να απομακρυνθούν, είτε υπακούοντας στην επιταχυνόμενη φυσική φθορά των επισφαλών υλικών που τις συνθέτουν η οποία ήδη διαφαίνεται, είτε με την υπεύθυνη δυναμική και συντονισμένη παρέμβαση των Αρχών, των Πολιτικών και Κοινωνικών Παραγόντων, των Φορέων και των οργανωμένων Πολιτών, συνεπικουρούμενων από την επιστημονική και νομική τεκμηρίωση.

Η φαινομενικά απλούστερη ευκταία εξέλιξη θα ήταν η λήψη απόφασης από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού για απομάκρυνση των νέων κτισμάτων βάσει της επιστημονικής και νομικής επιχειρηματολογίας, που είναι πλούσια και έχει υποβληθεί κατ επανάληψη.

Με το δεδομένο όμως ότι τέτοια πολιτική απόφαση αποφεύχθηκε να ληφθεί ενώ συντελούνταν οι έκνομες εργασίες, θεωρείται απίθανο να ληφθεί μετά την ολοκλήρωση τους.

Εκτός και εάν υπάρξει δυναμική, συντονισμένη και τεκμηριωμένη παρέμβαση της Πολιτικής Εκπροσώπησης, των Αρχών και των Φορέων του τόπου, πράγμα το οποίο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και καθαρή ανεπηρέαστη κρίση ΜΠΟΡΕΙ να ενεργοποιηθεί.

Παράλληλη προοπτική για την επίτευξη της επιδιωκόμενης απομάκρυνσης των προσκολλημένων στο Βυζαντινό Μνημείο ανεπίτρεπτων νέων κατασκευών, είναι η οδός που χλευαστικά και ειρωνικά υπέδειξε η Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού στους διαμαρτυρόμενους πολίτες, που είναι η προσφυγή στην Δικαιοσύνη.

Η συγκεκριμένη προσφυγή με συγκεκριμένο επιχείρημα την ΜΗ ΤΗΡΗΣΗ της νομιμότητας τόσο για την ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗ των προϋπαρχόντων κτισμάτων όσο και για την ΑΝΕΓΕΡΣΗ των νέων κατασκευών, αποτελεί υποχρέωση, ευχέρεια και ευθύνη των Τοπικών Αρχών που διαθέτουν οργανωμένες νομικές υπηρεσίες και έχουν την δυνατότητα σύναψης νομικών συμβάσεων.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η υπόθεση συνήθως τελεσιδικεί σε επίπεδο Συμβουλίου της Επικράτειας και ενδεχομένως στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Σημαντικός ρόλος όμως για την απόδοση Δικαιοσύνης, ανήκει και στο Ελεγκτικό Συνέδριο, για τον έλεγχο νομιμότητας των δαπανών κατεδάφισης των προηγούμενων προσκτισμάτων και της οικοδόμησης των νέων.

Όσο και αν οι ρυθμοί απόδοσης Δικαιοσύνης είναι εξαιρετικά χρονοβόροι, δεν παύουν να αποτελούν την καταφυγή κάθε κοινωνίας, ιδιαίτερα όταν το πολιτικό σύστημα υπεκφεύγει και αποδεικνύεται αναντίστοιχο και αναποτελεσματικό στις προσδοκίες της.

Σε κάθε περίπτωση και έως ότου υπάρξει η όποια εξέλιξη, τα νέα «καλωπιστικά» κτίσματα καθώς θα φθείρονται σταδιακά, θα στέκονται προκλητικά εκεί ως μνημείο περιφρόνησης του Βυζαντινού Μνημείου στο οποίο και εφάπτονται, προσβάλλοντας κατάφωρα την αισθητική και την νοημοσύνη των πολιτών και των επισκεπτών της πόλης, ενώ θα υπονομεύουν τον αγώνα της Βέροιας ως υποψήφιας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης.

View this gallery on Flickr

View the embedded image gallery online at:
https://pliroforiodotis.gr/index.php/news/society-menu/difere-menu/104542-to-vyzantino-mnimeio-tis-palias-mitropolis-kai-oi-efaptomenes-se-afto-kataskeves-diapistoseis-ektimiseis-provlepseis#sigProId80a2badf7b