O ρόλος των ΑΠΕ στο στρατηγικό σχέδιο της Αριστεράς

Της Εύης Παπαγιαννούλη

Η εκμετάλλευση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) , δηλαδή της ηλιακής και αιολικής ενέργειας , της γεωθερμίας, της βιοµάζας και του νερού , σε συνδυασμό με την Ορθολογική Χρήση Ενέργειας (ΟΧΕ), αποτελούν το μοντέλο για την ανάσχεση της κλιµατικής αλλαγής και την αντιµετώπιση της οικολογικής κρίσης παγκόσμια. Ωστόσο, στο µεγαλύτερό τους µέρος, η εκµετάλλευση αυτή προϋποθέτει τη συνεχή ανάπτυξη και χρήση τεχνολογίας. Το κεφάλαιο διεκδικεί την οικονοµική, τεχνολογική και πολιτική του κυριαρχία µε τρόπο που κάθε φορά το εξυπηρετεί. Και η στήριξη της µάχης ενάντια στην κλιµατική αλλαγή αποτελεί µια ακόμη ευκαιρία στον διαρκή ανταγωνισµό ισχύος.

Στη χώρα μας και ιδιαίτερα στην περίοδο των μνημονίων, η προώθηση των Α.Π.Ε όπως εφαρμόστηκε στο νεοφιλελεύθερο πλαίσιο της αγοράς, της «πράσινης ανάπτυξης» και ενός «eldorado» «πράσινης» επιχειρηματικότητας με χαρακτηριστικά υφαρπαγής γης, «εξωτερίκευσε» μεγάλο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος στην κοινωνία και ιδιαίτερα στις τοπικές κοινωνίες.

Αντίθετα, για την Αριστερά, η ορθολογική χρήση ενέργειας και η εκμετάλλευση των ΑΠΕ για αποκεντρωµένη παραγωγή, αποτελούν στοιχεία του προγράμµατός της για µια διαφορετικού τύπου ανάπτυξη που θα έχει στον πυρήνα της τον κοινωνικό και οικολογικό µετασχηµατισµό της παραγωγικής διαδικασίας.

Η αποκεντρωµένη παραγωγή ηλεκτρισµού και θερµότητας µε χρήση των ΑΠΕ , καθώς και οι τεχνολογίες για την ορθολογική χρήση ενέργειας (ΟΧΕ) μπορούν να υποστηρίξουν µια ανάπτυξη όπου η παραγωγή των ενεργειακών αγαθών δεν είναι συγκεντρωµένη σε λίγα χέρια, ενώ ταυτόχρονα η προτεραιότητα δίνεται στην ορθολογικότερη διαχείριση των ενεργειακών αναγκών. Το µοντέλο αυτό δημιουργεί ένα εναλλακτικό τρόπο ανάπτυξης , όπου δεν κατασπαταλούνται οι φυσικοί πόροι, και οι τοπικές κοινότητες έχουν τη δυνατότητα αυτόνοµης λειτουργίας και απεξάρτησης από «µεγάλους παρόχους».

Το πρόγραμμα της αριστεράς για την εθνική οικονοµική ανάπτυξη και παραγωγική ανασυγκρότηση είναι άµεσα συνδεδεµένο µε την ανατροπή του µοντέλου της χώρας - καταναλωτή τεχνολογικού εξοπλισµού και ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη θέση της στον ευρωπαϊκό και διεθνή καταµερισµό. Σε αυτή την προσπάθεια, η ανάπτυξη των τεχνολογιών ΑΠΕ και ΟΧΕ παίζει έναν από τους σηµαντικότερους ρόλους. Ο ρόλος του Δηµοσίου τόσο σε επίπεδο εθνικού σχεδιασµού ενεργειακής πολιτικής , όσο και σε επίπεδο υλοποίησης είναι εξαιρετικά κρίσιµος. Προϋποθέτει δε µια δηµόσια επιχείρηση ενέργειας που θα λειτουργεί µε ουσιαστικό κοινωνικό έλεγχο.

Οι ΑΠΕ για την Αριστερά αποτελούν σηµαντικό µέσο αλλαγής του παραγωγικού µοντέλου µε όρους δηµοκρατίας, συµµετοχής, διάχυσης οικονοµικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού οφέλους. Σε αυτή τη λογική, οι ΑΠΕ αποτελούν προνοµιακό πεδίο για τη σύνδεση της αναπτυξιακής προοπτικής µε την οικονοµία των αναγκών και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονοµίας. Η προώθηση και ενίσχυση συνεργατικών και συνεταιριστικών σχηµάτων για την υλοποίηση και την εκµετάλλευση µονάδων ΑΠΕ, αλλά και η µέγιστη δυνατή συμμετοχή των πολιτών στην επιλογή των έργων αποτελούν βασικούς στόχους του εγχειρήµατος.