Παρουσιάστηκε το βιβλίο της Ε. Παυλίδου "Εκπαίδευση και εθνογλωσσική ενσωμάτωση των ξενόφωνων πληθυσμών στην Ελλάδα την περίοδο 1912-1940" (φωτογραφίες)
- Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη
Το βιβλίο της Έφης Παυλίδου με τίτλο "Εκπαίδευση και εθνογλωσσική ενσωμάτωση των ξενόφωνων πληθυσμών στην Ελλάδα την περίοδο 1912-1940" παρουσιάστηκε το απόγευμα της Παρασκευής, στην Βέροια.
Την εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στον Πολυχώρο Ελιά, διοργάνωσαν οι εκδόσεις Επίκεντρο, η Εταιρεία Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ημαθίας (ΕΜΙΠΗ) και το βιβλιοπωλείο ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ.
Το παρόν έδωσαν εκπαιδευτικοί διαφόρων βαθμίδων, εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων, καθώς επίσης και ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Δήμου Βέροιας Αλέξανδρος Τσαχουρίδης.
Ο δημοσιογράφος – συγγραφέας Αλέκος Χατζηκώστας συντόνισε την εκδήλωση.
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας Δημήτρης Πυρινός, ως εκπρόσωπος της Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ημαθίας (ΕΜΙΠΗ), που στηρίζει ιστορικές μελέτες που φωτίζουν την Ιστορία από διάφορες οπτικές γωνίες. Συνέχισε την ομιλία του ως Ιστορικός με αναφορές στο θέμα του βιβλίου.
Έπειτα τον λόγο πήρε ο κος Χατζηκώστας ο οποίος μίλησε για το βιβλίο. «Πρόκειται για ένα βιβλίο προϊόν κοπιαστικής – πολύχρονης προσπάθειας από μία μάχιμη εκπαιδευτικό. Η οποία αφιέρωσε πολύ χρόνο ψάχνοντας σε αρχεία πόλεων και υπουργείων, ανιχνεύοντας, αξιολογώντας και παρουσιάζοντας τεκμηριωμένα, πλήθος ντοκουμέντων, τα περισσότερα για πρώτη φορά. Αξιοποιήθηκε μεγάλη βιβλιογραφία και η νομοθεσία της εποχής. Το βιβλίο ασχολείται με μια ολόκληρη κοινωνικο-οικονομική εποχή, αυτή που έχει να κάνει με τα πρώτα βήματα του αστικού κράτους… Το βιβλίο παραθέτει με γλαφυρό τρόπο τα γεγονότα και τα χρησιμοποιεί για να εξάγει συμπεράσματα, επίκαιρα και για το σήμερα. Πρόκειται για ένα βιβλίο θαρραλέο, καθώς καταπιάνεται με θέματα που κάποτε τα θεωρούσαν «εθνικά»… Ένα βιβλίο επίκαιρο και χρήσιμο για την εκπαιδευτική κοινότητα… Ένα βιβλίο που αναφέρεται στην εκπαιδευτική πραγματικότητα της Ημαθίας. Ενός νομού που είχε ομογενοποιήσει γλωσσικά βλαχόφωνους και σλαβόφωνους….» είπε μεταξύ άλλων, προσθέτοντας στο τέλος ότι την ομιλία του αυτή την αφιερώνει στον εκλιπόντα συγγραφέα – δημοσιογράφο Δημήτρη Καρασάββα.
Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο Αφυπηρετήσας Καθηγητής του Α.Π.Θ. Χρήστος Τζήκας, ο οποίος όπως μάθαμε ήταν καθηγητής της συγγραφέως και την στήριξε σε αυτό της το πόνημα. Ο κος Τζήκας είπε ότι πρόκειται για ένα σημαντικό βιβλίο με εξίσου σημαντικό θέμα, καθώς αναφέρεται σε ορισμένες μειονότητες που υπάρχουν ακόμη, όσο υπάρχουν εθνικά κράτη. «Το εθνικό κράτος θέλει εσωτερική ομοιογένεια, θρησκευτική και γλωσσική ομοιογένεια, για να μείνει σταθερό και να μην διασπαστεί. Η εσωτερική ομοιογένεια είναι σημαντική και συμβάλει στην ύπαρξη των εθνικών κρατών… Το βιβλίο διερευνά τα ιστορικά γεγονότα, με το τρέχον νομοθετικό πλαίσιο, την περίοδο 1912-1940 (χωρισμένα σε 4 υποκεφάλαια). Μελετά τέσσερις μειονότητες. Τους Μουσουλμάνους της Δυτικής Θράκης, τους Σλαβόφωνους της Μακεδονίας, τους Κουτσόβλαχους και τους Τσάμιδες της Ηπείρου… Η εκπαίδευση έπαιξε το κύριο εργαλείο για την ένταξη των μειονοτήτων… Η εργασία της συγγραφέως έχει θέσει σαφής σκοπούς και ερωτήματα. Χρησιμοποιεί μία σαφή μεθοδολογία, που συνάδει με την ιστορική έρευνα. Η εργασία της βασίζεται σε ένα ξεκάθαρο ιδεολογικό, ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο και μας δίνει μια σαφή και συλλογική εικόνα της εκπαιδευτικής πολιτικής της εποχής του ελληνικού κράτους απέναντι στις μειονότητες 1912-1940… Πρόκειται για μία χαλκέντερη κι επίμονη ερευνήτρια, που δάμασε το πλούσιο κι ετερογενές υλικό…» είπε μεταξύ άλλων. Τέλος, προέτρεψε τους παρευρισκόμενους να διαβάσουν το βιβλίο. Καθώς πρόκειται για ένα ωφέλιμο βιβλίο που αν κι έχει πλήθος λεπτομερειών, χάρη στην μαεστρία και στη γλώσσα διαβάζεται εύκολα κι ευχάριστα.
Στο τέλος τον λόγο πήρε η συγγραφέας του βιβλίου Έφη Παυλίδου. Η κα Παυλίδου είπε ότι το βιβλίο αποτελεί την έρευνά της για το διδακτορικό της. Ξεκίνησε την ομιλία της με ευχαριστίες σε όσους στάθηκαν αρωγοί για την συγγραφή του βιβλίου, κι έπειτα αναφέρθηκε σε αυτό.
Αναφέρθηκε στον ερευνητικό της σκοπό, να εξετάσει τον τρόπο που το ελληνικό κράτος αντιμετώπισε της μειονότητες την περίοδο 1912-1940. Μιας περιόδου που δεν ήταν τυχαία. Έκανε την συγκριτική μελέτη τεσσάρων μειονοτήτων με στόχο να αναμετρηθεί με το υλικό, να το ερμηνεύσει και τέλος να καταλήξει σε συμπεράσματα – προτάσεις. Επρόκειτο για ένα εγχείρημα απαιτητικό και δύσκολο, καθώς επρόκειτο για μια εκτεταμένη έρευνα. Το βιβλίο δεν απευθύνεται μόνο σε ιστορικούς κι εκπαιδευτικούς, αλλά σε όσους διακρίνονται από ευρύτητα ενδιαφερόντων, χωρίς απαραίτητα να διαθέτουν επιστημονικές γνώσεις. Η δομή του βιβλίου βοηθά τον αναγνώστη να παρακολουθήσει την ανάλυση του θέματος. Προτάσσονται κεφάλαια στα οποία επιχειρείται η διευκρίνιση και η ανάλυση των όρων μειονότητα, εθνικισμός, εθνικής ταυτότητας. Προτάσσονται κεφάλαια με το ιστορικό πλαίσιο κάθε μειονότητας. Στο τέλος συμπεράσματα για την κάθε μειονότητα και γενικά.
Έπειτα η συγγραφέας μετέφερε στο κοινό ένα μικρό δείγμα αυτών που θα βρούμε στο βιβλίο, μία υποψία του τι θα διαβάσουμε. Αναφέρθηκε γενικά, αφαιρετικά, στη στάση που κράτησε το ελληνικό κράτος σε ότι αφορά τη διδασκαλία της γλώσσας, μητρικής ή ελληνικής, σε αυτές τις μειονοτικές ομάδες.
Μετά την παρουσίαση η συγγραφέας συνομίλησε με τους παρευρισκομένους και υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου της.
(Στο βιβλίο γίνονται αναφορές και για την εκπαίδευση των βλαχόφωνων της Βέροιας)
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Στο παρόν βιβλίο, επιδιώκεται η ανάδειξη της στενής σχέσης ανάμεσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην ιδεολογία του ελληνικού εθνικισμού, κατά την επιδίωξη του τελευταίου να επιτύχει την πολυπόθητη εθνική ομοιογένεια. Ειδικότερα, επιχειρείται η συγκριτική ανάλυση του τρόπου με τον οποίο το ελληνικό κράτος αξιοποίησε το σχολείο για την καλλιέργεια ή/και επιβολή της ελληνικής εθνικής ταυτότητας στους ξενόφωνους πολίτες του, συγκεκριμένα στους μουσουλμάνους της Δυτικής Θράκης, στους σλαβόφωνους της Δυτικής Μακεδονίας, στους ρουμανίζοντες Κουτσόβλαχους της Ηπείρου και της Μακεδονίας και στους Τσάμηδες της Θεσπρωτίας, προκειμένου να τους ενσωματώσει/αφομοιώσει στον εθνικό κορμό.
Με αναφορές στο ιστορικό πλαίσιο της περιόδου 1912-1940, μελετώνται οι ιδιαίτερες συνθήκες που επέδρασαν στη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής για καθεμιά μειονοτική ομάδα χωριστά, ώστε να φανούν οι ομοιότητες και οι αντιφάσεις της. Επίσης, διερευνάται η σχέση εξάρτησης της εκπαιδευτικής πολιτικής από την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους.
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Έφη Παυλίδου είναι πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του ΑΠΘ και διδάκτωρ του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ. Στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται θέματα που αφορούν την ιδεολογία του εθνικισμού, τη συγκρότηση των εθνικών κρατών και τη διαμόρφωση εθνικής ταυτότητας, καθώς και θέματα σχετικά με την ιστορία της εκπαίδευσης.
- DSC_1334 DSC_1334
- DSC_1336 DSC_1336
- DSC_1337 DSC_1337
- DSC_1339 DSC_1339
- DSC_1340 DSC_1340
- DSC_1344 DSC_1344
- DSC_1345 DSC_1345
- DSC_1347 DSC_1347
- DSC_1348 DSC_1348
- DSC_1352 DSC_1352
- DSC_1353 DSC_1353
- DSC_1356 DSC_1356
- DSC_1357 DSC_1357
- DSC_1359 DSC_1359
- DSC_1360 DSC_1360
- DSC_1361 DSC_1361
- DSC_1363 DSC_1363
- DSC_1365 DSC_1365
- DSC_1367 DSC_1367
- DSC_1368 DSC_1368
- DSC_1369 DSC_1369
- DSC_1371 DSC_1371
- DSC_1372 DSC_1372
- DSC_1374 DSC_1374
- DSC_1375 DSC_1375
- DSC_1376 DSC_1376
- DSC_1378 DSC_1378
- DSC_1379 DSC_1379
- DSC_1380 DSC_1380
- DSC_1381 DSC_1381
- DSC_1382 DSC_1382
- DSC_1383 DSC_1383
- DSC_1384 DSC_1384
- DSC_1389 DSC_1389
- DSC_1391 DSC_1391
- DSC_1393 DSC_1393
- DSC_1395 DSC_1395
- DSC_1397 DSC_1397
- DSC_1398 DSC_1398
- DSC_1400 DSC_1400