Ο Επισκέπτης Υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Ο εορτασμός της Πανελλήνιας Ημέρας Επισκεπτών Υγείας σύμφωνα με το άρθρο 13 του Ν.4486/2017 ΦΕΚ 115/Α/7-8-2017 έχει ορισθεί την 17η Σεπτέμβρη εκάστου έτους και αποτελεί μία ημέρα όπου αναγνωρίζεται το έργο του Επισκέπτη Υγείας στη Δημόσια Υγεία ενώ συγχρόνως τιμάται η αξία της πρόληψης, της Αγωγής και της Προαγωγής υγείας.

Ο εορτασμός της Πανελλήνιας ημέρας Επισκέπτη Υγείας για το 2023 συνδέεται με την ενημέρωση και εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας αφενός και των πολιτών αφετέρου και την διάδοση του μηνύματος στην κοινότητα σχετικά με τη σημαντικότητα των προσυμπτωματικών ελέγχων .

«Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στην κοινότητα. Συμμετοχή σε προγράμματα Προσυμπτωματικού Ελέγχου και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών»

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της δευτερογενούς πρόληψης και ορίζεται ως «το σύνολο των μέτρων που οδηγεί στην έγκαιρη ανίχνευση και κατάλληλη παρέμβαση ώστε να ελεγχθεί η νόσος και να μειωθεί η αναπηρία εξαιτίας της νόσου». Ο όρος «έγκαιρη ανίχνευση» υποδηλώνει ότι μπορεί ήδη να υπάρχουν παθολογικές αλλαγές που εξελίσσονται και μπορούν να εντοπιστούν, ακόμα κι αν δεν προκαλούν συμπτώματα. Στο κλινικό πλαίσιο, η διενέργεια προληπτικών εξετάσεων αποτελεί σύσταση του ιατρού στον ασθενή, συνήθως όταν ο τελευταίος έχει υψηλό κίνδυνο για κάποιο νόσημα, είναι δηλαδή στοχευμένη, ενώ στη Δημόσια Υγεία, έχουμε το μαζικό έλεγχο σε επίπεδο πληθυσμού.

Για την ΕΕ Ο Προσυμπτωματικός έλεγχος αποτελεί μέρος του σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου. Με επίκεντρο την ανίχνευση των καρκίνων σε πρώιμο στάδιο, προτείνεται η αύξηση του αριθμού των προσυμπτωματικών ελέγχων.

Στη χώρα μας η πρόληψη είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένη με αποτέλεσμα, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, το 75% των θανάτων να οφείλεται στα καρδιαγγειακά και τον καρκίνο παρόλο που είναι προλήψιμα νοσήματα.

Πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας δείχνουν ότι τη διετία 2018-2020 μια στις τέσσερις γυναίκες δεν είχε κάνει test-pap, μία στις 2 γυναίκες άνω των 40 ετών δεν είχε κάνει μαστογραφία και μόνο ένα στα 10 άτομα άνω των 50 ετών είχε κάνει αιματολογική εξέταση κοπράνων για έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Τα νοσήματα της καρδιάς και των αγγείων (έμφραγμα , εγκεφαλικό επεισόδιο κ.α) είναι η κύρια αιτία θανάτου, ενώ οι παράγοντες κινδύνου όπως τα αυξημένα επίπεδα λιπιδίων και η υπέρταση δεν έχουν κανένα σύμπτωμα και ο μόνος τρόπος για να διαγνωστούν είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος.

Οι επισκέπτες/τριες υγείας διαχρονικά στοχεύουν στην εκπαίδευση του πληθυσμού και την προσπάθεια τροποποίησης των συνηθειών και συνθηκών υγείας και υιοθέτησης υγιεινότερων. Η συμβολή τους στους προσυμπτωματικούς ελέγχους προβλέπεται και στο ΠΔ 351/1982 όπου περιγράφονται σαφώς τα επαγγελματικά δικαιώματα «Συμβολή στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και αξιολόγηση της πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης. Στα πλαίσια αυτά διενεργούν με ευθύνη τους προσυμπτωματικό έλεγχο (SCREENING ΤΕSΤ) με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση νοσημάτων (δευτερογενή πρόληψη) στις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες φροντίδας υγείας, στα σχολεία, στους χώρους δουλειάς και ειδικότερα διενεργούν σωματομετρήσεις, δοκιμασίες οπτικής οξύτητας, ακουστικής οξύτητας, ζωτικής σπειρομέτρησης και έλεγχο σκελετικών διαταραχών αρτηριακής πίεσης, στοματικής και ατομικής υγιεινής».

Στα πλαίσια της Πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας στο Δήμο της Βέροιας, οι Επισκέπτες Υγείας υπάγονται στο Κέντρο Υγείας (κα. Χουλιάρα Λαμπρινή και κα. Στεργιού Ελένη-Παρασκευή τηλ. 23310-24661), στην 8^η TOMY (κ. Θεοδωρίδης Κωνσταντίνος τηλ. 23310-30050) και στην 11^η ΤΟΜΥ (κα. Βασιλείου Αθηνά τηλ. 23310-30040). 

Βιβλιογραφία: Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών/τριών Υγείας : https://www.psey.gr/