Εξάνθημα από κάμπιες είναι... αλλεργία;

Γράφει η Μαρία Ψωμιάδου, Ειδική Αλλεργιολόγος Παίδων & Ενηλίκων

Αλήθεια... μπορεί ένα εξάνθημα από κάμπια να αποτελεί αλλεργία; Πριν ωστόσο απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, ας μάθουμε λίγα πράγματα για τις κάμπιες.

Η κάμπια των πεύκων ή πιτυοκάμπη ή κάμπια λιτανεύουσα είναι ένα νυκτόβιο λεπιδόπτερο της οικογένειας Thaumetopoeidae. Αποτελεί ένα από τα πλέον κοινά, αλλά και βλαβερά είδη στη χώρα μας. Η κάμπια συνήθως τρέφεται με πευκοβελόνες, φτιάχνει το κουκούλι της και γεννά τα αυγά της, για να μεταμορφωθεί σε νυχτοπεταλούδα (Thaumatopoea pityicampa).

Η παρουσία του εντόμου είναι γνωστή από την αρχαιότητα, καθώς σε αρχαία κείμενα αναφέρεται η ύπαρξη κάμπιας με τρίχες που τρέφεται με πευκοβελόνες.

Είναι η κάμπια τόσο επικίνδυνη;

Η κάμπια των πεύκων εκτός ότι προκαλεί καταστροφές σε πευκοδάση αφού καταστρέφει μέρος του φυλλώματος των νεαρών κυρίως δέντρων με αποτέλεσμα να ξεραίνονται, προκαλεί και δερματικές αντιδράσεις τόσο στον άνθρωπο, όσο και στα ζώα.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Οι κάμπιες διαθέτουν έναν εξαιρετικό αμυντικό μηχανισμό. Όταν νιώσουν ότι απειλούνται εκτοξεύουν στον αέρα μικροσκοπικά τριχίδια, τα οποία περιέχουν τοξίνη και τα οποία μπορούν να περάσουν ακόμα και μέσα από τα ρούχα και να προσβάλλουν το δέρμα.

Το εξάνθημα είναι αλλεργία στις κάμπιες;

Τα συμπτώματα συνήθως προκαλούνται από μηχανικούς και χημικούς παράγοντες και σπανιότερα από αλλεργικό μηχανισμό. Ο κύριος μηχανισμός με τον οποίο δρουν βασίζεται στην ιδιαίτερη μορφολογία των κνιδωτικών τριχιδίων τους, τα οποία μοιάζουν με καμάκι και διεισδύουν εύκολα στην επιδερμίδα του “εχθρού” απελευθερώνοντας τις τοξικές ουσίες οι οποίες προκαλούν αντίδραση υπερευαισθησίας είτε άμεσα (κνίδωση εξ’ επαφής), είτε μετά από κάποιες ώρες (την δερματίτιδα εξ’ επαφής), ενώ σπάνια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση.

Που εντοπίζονται τα συμπτώματα;

Συχνότερα εντοπίζονται:

• στην περιοχή του τραχήλου,
• στην έσω επιφάνεια των χεριών και
• στον κορμό.

Προκαλούνται ερυθρότητα, έντονο αίσθημα κνησμού (φαγούρας) και εμφάνιση βλατίδων ή φυσαλίδων με τάση να συρρέουν κατά τόπους. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα (σε περίπτωση που το άτομο τρίψει τα μάτια του) και σπάνια συριγμό.

Θεραπεία

• Απομάκρυνση των τριχιδίων με σελοτέιπ (αν είναι εφικτό).
• Καλό πλύσιμο της προσβεβλημένης περιοχής με άφθονο νερό.
• Πλύσιμο των ρούχων άμεσα.
• Χορήγηση από του στόματος αντιισταμινικών (για τη μείωση του κνησμού).
• Λοσιόν με αντικνησμώδη δράση επίσης θα βοηθήσουν καταπραϋντικά (πχ με μενθόλη).
• Σε βλάβες που επιμένουν κάνουμε χρήση τοπικών κορτικοστεροειδών.

Προληπτικά μέτρα

• Δεν αγγίζουμε τις κάμπιες ή τις φωλιές τους, όπως και τα προσβεβλημένα πεύκα ειδικά τον πρώτο μήνα της Άνοιξης.
• Όταν υπάρχουν πολλά κρούσματα (υποψία τοπικής επιδημίας), αποφεύγουμε να απλώνουμε ρούχα σε εξωτερικούς χώρους.
• Εάν εμφανιστούν συμπτώματα πχ ενώ το παιδί έπαιζε σε περιοχή με πεύκα, θα πρέπει να απομακρύνουμε τα ρούχα από πάνω του και να τα πλένουμε, ενώ θα πρέπει να κάνουμε άμεσα μπάνιο για να απομακρύνουμε τα τριχίδια. Τα ρούχα αν δεν πλυθούν θα πρέπει να παραμείνουν εκτός σπιτιού.
• Αν πρέπει να ασχοληθούμε με κηπουρική, φοράμε μακρυμάνικα ρούχα, γάντια και γυαλιά.
• Στις αρχές του χειμώνα κόβουμε τα κλαδιά που φέρουν φωλιά και τα καίμε πριν την έξοδο της κάμπιας. Εάν τα συμπτώματα είναι επίμονα συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας.