Όταν λέμε λογοθεραπεία...

Της Παναγιώτας Χατζόγλου, Λογοθεραπεύτριας

Πολλές φορές όταν συστήνομαι σε ανθρώπους και αναφέρω το επάγγελμα μου, αν και το έχουν ξανακούσει, με ρωτάνε «Τι είναι ακριβώς η λογοθεραπεία;», «Με τι ασχολείσαι δηλαδή», «Α, λογοθεραπεύτρια ε;. Ασχολείσαι με παιδιά που δεν μιλάνε καθαρά, ξέρω ξέρω». Όταν όμως τους εξηγώ τι ακριβώς είναι και με πόσους τομείς έχει να κάνει, χαμογελάω με τις αντιδράσεις, «Τι; Εσείς ασχολείστε και με τα άτομα που δεν μπορούν να φάνε;», «Αυτισμός; Δηλαδή;», «Άρα και η ανιψιά μου που δεν μιλάει καθαρά και είναι 5 χρονών θα έπρεπε να κάνει λογοθεραπεία;», «Υπάρχουν τόσα πολλά σύνδρομα;», κ.ο.κ.
Παρακάτω θα βρείτε απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

Τι είναι η λοyοθεραπεία;
Με απλά λόγια η λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την Φωνή, την Ομιλία, το Λόγο (προφορικό, γραπτό), την Επικοινωνία (λεκτική και μη λεκτική), καθώς και με την μάσηση - κατάποση - σίτιση (στερεών / υγρών).

Ποιος είναι ο στόχος της;
Στόχος της είναι η έρευνα, η πρόληψη, η ανίχνευση, η αξιολόγηση και η παρέμβαση για αποκατάσταση διαταραχών που μπορεί να παρουσιαστούν στους τομείς που προαναφέρθηκαν.

Ποιον αφορά η λογοθεραπεία;
Η λογοθεραπεία δεν έχει ηλικία. Απευθύνεται τόσο σε βρέφη, όσο και σε παιδιά, εφήβους, ενήλικες και ηλικιωμένους, που εμφανίζουν αναπτυξιακές, εξελικτικές, νευρολογικές ή λειτουργικές διαταραχές.

Με τι ακριβώς μπορεί να ασχοληθεί ένας λογοθεραπευτής;
Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να ασχοληθεί με:

Αναπτυξιακή καθυστέρηση
Αρθρωτικές και φωνολογικές διαταραχές
Εξελικτικές γλωσσικές διαταραχές (πραγματολογικές, σημασιολογικές, μορφολογικές, φτωχό λεξιλόγιο, συντακτικές, γραμματικές)
Μαθησιακές δυσκολίες (δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, διαριθμησία κ.α.)
Δυσλεξία
Ειδική γλωσσική διαταραχή (ΕΓΔ-SLI)
Διαταραχές ροής του λόγου (τραυλισμός, ταχυλαλία)
Νευρογενείς κινητικές διαταραχές ομιλίας (δυσαρθία, απραξία)
Διαταραχής σίτισης (δυσφαγία, δυσκαταποσία)
Διάχυτο αναπτυξιακό φάσμα (αυτισμός, σύνδρομο Asperger, ΥΛΑ)
Προβλήματα ακοής (βαρυκοΐα, κώφωση)
Προβλήματα όρασης (μερική ή ολική τύφλωση)
Εκπαίδευση φωνής σε επαγγελματίες φωνωδούς
Νοητική υστέρηση (ΝΥ)
Σύνδρομα (Down-Rett κ.α.)
Εγκεφαλική παράλυση (ΕΠ)
Ανατομικές ανωμαλίες και παθολογίες των οργάνων της φωνής και της ομιλίας
Τραχηλοκρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (σχιστίες)
Διαταραχές φωνής (αφωνία, δυσφωνίες)
Ασθενείς με ολική ή μερική λαρυγγεκτομή
Αφασικά σύνδρομα (αφασία Broca, αφασία Wernicke)
Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις (ΚΕΚ)
Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ)
Εκφυλιστικές ασθένειες (νόσος Parkinson, άνοια, πλάγια μυατροφική σκλήρυνση (ALS) κ.α.)
Νευρολογικές διαταραχές και ασθένειες
Ψυχιατρικές διαταραχές και ασθένειες

Μετά τις σπουδές ένας λογοθεραπευτής μπορεί να ασχοληθεί με όλα αυτά;
Ακριβώς! Μετά τη σχολή, μπορεί να ασχοληθεί με αρκετά από αυτά, όχι όμως με όλα. Μέσα από διάφορα σεμινάρια, εκπαιδεύσεις και μεθόδους, οι λογοθεραπευτές χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα υλικά και τεχνικές, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στη βελτίωση και σε πολλές περιπτώσεις στην εξάλειψη των διαταραχών. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι ένας σημαντικός παράγοντας και η εμπειρία μέσα από την κλινική άσκηση.

Όλη την δουλειά την κάνει μόνος του ο λογοθεραπευτής;
Στο κομμάτι της λογοθεραπείας, ναι. Ωστόσο, ο λογοθεραπευτής συνεργάζεται με επαγγελματίες συναφών ειδικοτήτων στο επίπεδο της πρόληψης, της αξιολόγησης και της θεραπείας. Συγκεκριμένα, συνεργάζεται με παιδοψυχιάτρους, αναπτυξιολόγους, φωνιάτρους, ωτορυνολαρυγγολόγους, νευρολόγους, γαστρεντερολόγους, φυσιάτρους, φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς και πιθανόν με παιδιάτρους, νηπιαγωγούς και δασκάλους.

Ποιος θα πει πότε και αν πρέπει να επισκεφτεί έναν λογοθεραπευτή;
Μα φυσικά ο αρμόδιος ιατρός που παρακολουθεί το παιδί/ενήλικα (είτε αυτός είναι ένας παιδίατρος, ένας ωτορινολαρυγγολόγος, ένας νευρολόγος κ.ο.κ.) ώστε να τον παραπέμψει σε έναν λογοθεραπευτή για αξιολόγηση. Παρόλα αυτά, μπορεί να πάρει την πρωτοβουλία ο γονέας ή ο φροντιστής αν παρατηρήσει δυσκολίες.

Μπορεί κάποιος έτσι απλά να ξεκινήσει θεραπείες;
Ναι, είναι τόσο απλό! Αρκεί να απευθυνθεί στους κρατικούς φορείς (νοσοκομεία) που είναι αρμόδιοι για γνωμάτευση και κατ’ επέκταση τη χρήση παραπεμπτικού για συνεδρίες λογοθεραπείας. Αυτοί καταρτίζονται από διάφορες ειδικότητες ιατρών, οι οποίοι με τα κατάλληλα εργαλεία γνωματεύουν/διαγιγνώσκουν/παραπέμπουν. Και έτσι ξεκινάμε!

Είναι σημαντική η έγκυρη διάγνωση και παρέμβαση;
Η έγκυρη διάγνωση παίζει σημαντικό ρόλο στην έκβαση της παρέμβασης, για οποιαδήποτε μορφή δυσκολίας ή διαταραχής που μπορεί να παρουσιάσει το παιδί ή ο ενήλικας. Ας μη ξεχνάμε τις δευτερογενείς συνέπειες που μπορεί να προκύψουν σε ένα άτομο με δυσκολίες, όπως χαμηλή αυτοεκτίμηση, φόβος, άγχος, άρνηση για επικοινωνία, με επακόλουθο τη δυσκολία ένταξης στο κοινωνικό σύνολο και πιθανώς την κοινωνική απομόνωση.

Τελειώνοντας...
Ας μην ξεχνάμε ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη «θεραπεία». Μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε ειδικούς για οποιαδήποτε αλλαγή παρατηρείτε στο παιδί σας, στον γονιό σας, στους οικείους-δικούς σας ανθρώπους.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Ι. ΧΑΤΖΟΓΛΟΥ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
Εληάς 1, Βέροια
Τηλ. 2331027348, 6970095395
www.pliroforiodotis.gr/xatzoglou