Επιθετικά αλλά όχι μολυσματικά τα κουνούπια στη χώρα μας
- Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη
Άκρως επιθετικά αλλά όχι μολυσματικά -σύμφωνα τουλάχιστον με τα διαθέσιμα εντομολογικά δεδομένα- είναι τα χαρακτηριστικά που προσδίδουν εφέτος οι ειδικοί στα σμήνη των κουνουπιών που εντοπίζονται ανά την επικράτεια και κυρίως στη βόρειο Ελλάδα.
Ανενόχλητα επιτίθενται κι εφέτος τα κουνούπια, έχοντας σύμμαχό τους και τον ήπιο καιρό, δικαιώνοντας τον τίτλο τους ως οι «φτερωτοί» εχθροί του καλοκαιριού μικρών και μεγάλων. Υπάρχει ωστόσο μια σημαντική διαφορά σε σχέση με τα προηγούμενα τρία καλοκαίρια σε ό,τι αφορά τα τσιμπήματά τους: τα εφετινά κουνούπια προκαλούν μόνο ενόχληση στα «θύματά» τους και όχι μετάδοση ιών και μολυσματικών παραγόντων.
Τα βασικά είδη κουνουπιών που απαντώνται εφέτος στη χώρα μας είναι το κοινό κουνούπι (culex pipiens) το οποίο αποτελούσε και τον βασικό διαβιβαστή του ιού του Δυτικού Νείλου, καθώς και τα ανωφελή κουνούπια (anopheles) που είναι οι κλασικοί «μεταφορείς» για τα πλασμώδια, που προκαλούν την ελονοσία.
Η συγκεκριμένη μεταδοτική ασθένεια είχε εκριζωθεί από την Ελλάδα από το 1974, ωστόσο το 2009 εμφανίστηκε και πάλι μαζί με τους χιλιάδες μετανάστες που εισέρρεαν χωρίς έλεγχο υγειονομικό στη χώρα. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν καταγράφει περίπου 310 κρούσματα ελονοσίας, στην πλειοψηφία τους σε μετανάστες. Σε ο,τι αφορά την ελονοσία, το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει χαρακτηρίσει ως περιοχές που επηρεάζονται απο τη νόσο τον δήμο Ευρώτα στη Λακωνία και τον δήμο Σοφάδων στην Καρδίτσα.
Απρόβλεπτος ο ιός του Δυτικού Νείλου
Ο ιός του Δυτικού Νείλου που είχε μπει στο στόχαστρο επιστημόνων και αρχών, προκαλώντας θανάτους, εγκεφαλίτιδες και μηνιγγίτιδες τα τελευταία χρόνια, εφέτος έχει πολύ χαμηλή έως ανύπαρκτη σε πολλές περιοχές κυκλοφορία στους πληθυσμούς των κουνουπιών. Πέρυσι είχαν καταγράφει 86 κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου εκ των οποίων τα 11 ήταν θανατηφόρα. Το 2010, χρονιά εμφάνισης του ιού του Δυτικού Νείλου, ο ιός είχε μεγάλη επίπτωση καθώς προκάλεσε 262 βαριά κρούσματα και 35 θανάτους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει το ΚΕΕΛΠΝΟ από τα κέντρα αναφοράς σε όλη τη χώρα οι μετρήσεις που γίνονται καθημερινά σε ζώα-δείκτες, πχ κουνούπια, περιστέρια, άλογα, δείχνουν πολύ χαμηλή κυκλοφορία του ιού του Δυτικού Νείλου, ενώ σε όλη τη χώρα δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κανένα καταγεγραμμένο κρούσμα σε ζώο ούτε και σε άνθρωπο.
Το γεγονός αυτό προκαλεί αισιοδοξία στους επιστήμονες, αλλά παραμένουν σε επιφυλακή καθώς αυτό που επίσης χαρακτηρίζει τον ιό του Δυτικού Νείλου είναι η μη προβλεψιμότητά του. Όπως λένε, πρόκειται για έναν ιό μη απολύτως απρόβλεπτο, τόσο από χρόνο σε χρόνο εμφάνισής του, όσο και στη διάρκεια της ίδιας σεζόν. Τα προηγούμενα έτη τα κουνούπια που ήταν θετικά στον ιό του Δυτικού Νείλου συνήθως είχαν δώσει και κρούσματα σε ανθρώπους τον Ιούλιο. Με βάση τα παλαιότερα δεδομένα, είναι προφανές, κατά τους ειδικούς, ότι τα... μολυσμένα κουνούπια έχουν καθυστερήσει στο ραντεβού τους με τα «θύματά» τους, ωστόσο οι επιστήμονες τηρούν στάση αναμονής, κάνοντας την αναγκαία επιτήρηση και τον έλεγχο των πληθυσμών των κουνουπιών.
Επίσης, είναι θετικό ότι οι Περιφέρειες συνεχίζουν τους ψεκασμούς, τους οποίους είχαν ξεκινήσει αρκετά νωρίτερα φέτος σε σύγκριση με άλλα έτη, και όπως όλα δείχνουν προς το παρόν, ήταν το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την αναχαίτιση του ιού του Δυτικού Νείλου.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τα κουνούπια στο σπίτι
- Με αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε παράθυρα, φεγγίτες και αεραγωγούς τζακιού.
- Με χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγάλη συχνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που αντεδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων.
- Με χρήση εντομοκτόνων στον αέρα. Τα εντομοκτόνα δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα.
- Με χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων (ιδίως οροφής) δυσχεραίνει την προσέγιση εντόμων.
- Με χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων.
- Με κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών (σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα κουνούπια).
- Με το πότισμα να γίνεται κατά τις πρωινές ώρες.
- Με απομάκρυνση του στάσιμου νερού από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και άλλα μέρη του κήπου ώστε να μην έχουν πρόσβαση τα κουνούπια σε λιμνάζοντα νερά που αποτελούν σημεία εναπόθεσης των αυγών τους.
- Τέλος, υπενθυμίζεται ότι τα περισσότερα είδη κουνουπιών τσιμπούν από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.
πηγή: wwww.protothema.gr