Πολιτισμός και ανάπτυξη πρέπει να συμβαδίζουν

Της Αθηνάς Τσιπουρίδου*

« Η Βέροια δεν είναι η μόνη πόλη στην Ελλάδα που θα χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος. Υπάρχουν ήδη και άλλες μεγάλες πόλεις, που είναι συγχρόνως κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως, το Ηράκλειο, τα Χανιά, η Πάτρα, η Θήβα, η Χαλκίδα, η Αθήνα κ.α», όλα τα παραπάνω αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων στην ημερίδα που έγινε το περασμένο Σάββατο με την συμμετοχή των εκπροσώπων του Υπουργείου Πολιτισμού και της αρχαιολογικής υπηρεσίας Βέροιας.

Ως εκπρόσωπος του Εμπορικού Συλλόγου, συμφωνώ ότι η Βέροια δεν είναι η μόνη πόλη που θα κηρυχτεί ως αρχαιολογικός χώρος, αλλά αναρωτιέμαι γιατί πρέπει να τιμωρηθεί αυτή ειδικά η πόλη που στο παρελθόν συνεργάστηκε με τις υπηρεσίες και τα Υπουργεία για το καλό της χωρίς αγκυλώσεις και στενομυαλιά.

Ο Εμπορικός Σύλλογος της Βέροιας εξέφρασε δημόσια μέσω του Τύπου την αγωνία του για τα προβλήματα που θα προκύψουν αν προχωρήσει η οριοθέτηση-αναοριοθέτηση της πόλης, γεγονός που ίσως δεν έγινε πειστικό από την πλευρά της αρχαιολογικής υπηρεσίας Βέροιας. Μάλιστα σε δηλώσεις της στον Τύπο η Προϊσταμένη της αρχαιολογικής υπηρεσίας κα Κοτταρίδη απέδωσε την αντίδραση του Εμπορικού Συλλόγου και των φορέων σε «μεγάλη άγνοια» και «συστηματική παραπληροφόρηση», τονίζοντας ότι «η αναοριοθέτηση θα μειώσει την γραφειοκρατία και θα επιταχύνει τις διαδικασίες».

Σε ότι αφορά το κομμάτι που αφορά τον εμπορικό κόσμο, επικοινώνησα και ενημερώθηκα από συναδέλφους Εμπορικών Συλλόγων των πόλεων που αναφέρθηκαν παραπάνω, (Ηράκλειο, Χανιά, Πάτρα, Θήβα, Χαλκίδα, Αθήνα κ.α), για το τι μέλει γενέσθαι σε περίπτωση που θα υλοποιηθεί η πρόταση του ΥΠΠΟ και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η γενική εικόνα που αποκόμισα ήταν αποκαρδιωτική. Τα παράπονα των εμπόρων που έχουν τα καταστήματά τους σε σημεία που κηρύχθηκαν ως αρχαιολογικοί χώροι, είναι πολλά, δυσεπίλυτα και οι λύσεις τους που εξαρτώνται από την αρχαιολογική υπηρεσία απαιτούν πολύ χρόνο. Σε αρκετές περιπτώσεις οι καταστηματάρχες φτάνουν στο σημείο να κλείσουν τα μαγαζιά τους.

Παρακάτω ακολουθούν δηλώσεις από τους προέδρους και τους εκπροσώπους των Εμπορικών Συλλόγων.

« Υποφέρουμε με την χρονοβόρα γραφειοκρατία που απαιτεί η αρχαιολογική υπηρεσία», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου κ. Μανώλης Κουμαντάκης και προσθέτει: « Το ιστορικό κέντρο του Ηρακλείου είναι υπό την εποπτεία της αρχαιολογικής υπηρεσίας, τα παράπονα που ακούμε καθημερινά από τους εμπόρους- καταστηματάρχες καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι πάρα πολλά, η αρχαιολογική υπηρεσία είναι η πιο αρτηριοσκληρωτική υπηρεσία».

Στα Χανιά όπως μας ανέφερε ο Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου κ. Νίκος Βουρλάκης, «Η παλιά πόλη των Χανίων έχει κηρυχθεί προστατευόμενη περιοχή (τύπου Νatura), ένα πολύ μικρό κομμάτι της πόλης χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος και αυτό είναι κοντά στο προ Μινωικό τοίχος στον οποίο λειτουργούν περίπου 15-20 καταστήματα με τουριστικά, παραδοσιακά είδη». Ο κ. Βουρλάκης που γνωρίζει πολύ καλά την Βέροια,( λόγω συγγενικών δεσμών), έφερε αντίστοιχο χαρακτηριστικό παράδειγμα την παραδοσιακή γειτονιά της Μπαρμπούτας.

Ωστόσο τόνισε ότι, «παρά το γεγονός ότι τα καταστήματα που λειτουργούν στο συγκεκριμένο τμήμα του Ηρακλείου που κηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος μπορεί να είναι σχετικά λίγα, τα προβλήματα όμως που αντιμετωπίζουν οι καταστηματάρχες σε καθημερινή βάση είναι πολλά, με το πιο σοβαρό την κωλυσιεργία της αρχαιολογικής υπηρεσίας στην επίλυση των ζητημάτων καθώς και την χρονοβόρα γραφειοκρατία που απαιτείται».

Σε ότι αφορά την Πάτρα πριν περίπου από 60 χρόνια χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος ένα τμήμα του ιστορικού κέντρου, στο οποίο λειτουργούν κυρίως μαγαζιά εστίασης. Σύμφωνα με τα όσα μας είπε εκπρόσωπος του Εμπορικού Συλλόγου, πολλοί από τους καταστηματάρχες από την αγανάκτησή τους τα έδωσαν στην αρχαιολογική υπηρεσία, λαμβάνοντας μια μικρή έως ασήμαντη αποζημίωση και χρησιμοποιούνται σήμερα ως χώροι αποθήκευσης των εργαλείων της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι έμποροι και στην Θήβα. Στον χώρο που κηρύχθηκε πριν από πολλά χρόνια αρχαιολογικός λειτουργούν συνολικά 10 καταστήματα από τα οποία τα 4 έγιναν αποθήκες της αρχαιολογικής υπηρεσίας.

Εντελώς διαφορετική περίπτωση είναι η Χαλκίδα. Ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Χαλκίδας κ. Νίκος Αίσωπος ερωτηθείς για το θέμα είπε χαρακτηριστικά: « Κανένα τμήμα της πόλης μας που είναι εν ενεργεία η εμπορική δραστηριότητα δεν έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος».

«Στην θεωρία η πρόταση για τον χαρακτηρισμό μιας πόλης ως αρχαιολογικό χώρο ακούγεται πολύ καλό. Στην πράξη όμως, εμείς που βρισκόμαστε καθημερινά κοντά στον έμπορο και αφουγκραζόμαστε τα προβλήματα του, είναι πολύ σοβαρό. Όπου εμπλέκεται η αρχαιολογική υπηρεσία δυστυχώς τα προβλήματα αυξάνονται, διογκώνονται και χρονίζουν, εμποδίζοντας την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, την αναβάθμιση του δημοσίου χώρου και της αγοράς», επεσήμανε ο Διευθυντής του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών κ. Σωτήρης Αντωνίου.

Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω στοιχεία που συγκεντρώσαμε μήπως πραγματικά υπάρχει λόγος να ανησυχούμε; Είμαστε περήφανοι που ζούμε στην Βέροια γνωρίζουμε και σεβόμαστε τους θησαυρούς της πόλης μας, αλλά επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι ο πολιτισμός και η ανάπτυξη πρέπει να συμβαδίζουν.

* Η Αθηνά Τσιπουρίδου είναι πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Βέροιας