Ο Φώκος παρέα με τους φόβους του… στο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βέροιας

Πώς μία φώκια-παιδάκι καταφέρνει να βρίσκει αποτελεσματικές, για κάθε περίσταση, στρατηγικές αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων; Φώκος είναι το όνομά του και δηλώνει παρών στο σπίτι, στο σχολείο και στο γιατρό, όποτε χρειαστεί, μετά από αγώνα βέβαια, γιατί στην αρχή νόμιζε πάντα ότι του συνέβαινε κάτι: νόμιζε ότι ήταν άρρωστος, νόμιζε ότι ήθελε να κοιμάται με παρέα, νόμιζε ότι μισούσε το σχολείο. Μετά από μικρές περιπέτειες, ο Φώκος αλλάζει την αντίληψή του, τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα, την οπτική του γωνία.

Προσπαθώντας, λοιπόν, να μάθουμε τα μυστικά και τις τεχνικές του, αξιοποιήσαμε τα τρία βιβλία και το παιχνιδόκουτο του Φώκου (δανείζεται δωρεάν σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας από τις εκδόσεις του συγγραφέα Βαγγέλη Ηλιόπουλου) και το πολυσύνθετο εκπαιδευτικό υλικό που το συνοδεύει, προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στις ιδιαιτερότητες των μαθητών μας, στο πλαίσιο του μαθήματος της κοινωνικής και επαγγελματικής αγωγής.
Τα τρία βιβλία του Φώκου έδωσαν αφορμή για μια πιο ζωντανή ανάγνωση, εμβάθυνση στο περιεχόμενο και διαθεματική αξιοποίηση, με παράλληλο στόχο τη συναισθηματική αποφόρτιση των παιδιών και την ενθάρρυνσή τους να μιλήσουν για τις δικές τους φοβίες.

Η γνωριμία των παιδιών με τον ήρωα της σειράς, αλλά και η υποδοχή του στην τάξη, αποτέλεσαν θαυμάσια ευκαιρία για παιχνίδια ανακάλυψης και υποθέσεων. Ο «σάκος με τα αντικείμενα», το «παιχνίδι της αλληλογραφίας», «ποιος έφαγε τις λέξεις», «αν ο φόβος ήταν», «αν ήμουν ο Φώκος» είναι ενδεικτικά κάποια από αυτά που κέντρισαν το ενδιαφέρον μας. Επιπρόσθετα, δέσαμε τους φόβους μας, παίξαμε την τόμπολα του Φώκου, διαγωνιστήκαμε στις «φωκοφυσοδρομίες», χτίσαμε την πολιτεία του, γράψαμε στο βιβλίο «αν ο φόβος ήταν... παραμύθι, σχήμα, χρώμα,» με την πολύτιμη βοήθεια και προσαρμογή της ψυχολόγου του σχολείου Χριστοφορίδου Φωτεινής και «δεσμεύσαμε» το Φώκο... να ξανάρθει με την πρώτη ευκαιρία.
Άλλωστε «...αυτό οφείλουμε να επιδιώκουμε να κάνουμε με τα παιδιά, όταν αυτά βασανίζονται και υποφέρουν από δυσλειτουργικές ερμηνείες της πραγματικότητας. Είναι καλό να έχουμε κατά νου ότι αυτές οι ερμηνείες που σε εμάς φαίνονται παράλογες, αδικαιολόγητες, ανώριμες, αποκλίνουσες, είναι για τα παιδιά ο δικός τους, μοναδικός τρόπος ερμηνείας του κόσμου, που πρέπει να τον σεβόμαστε, όταν προσπαθούμε να τον αλλάξουμε. Και είναι πολύ σημαντικό να διευκολύνουμε τα παιδιά να αναγνωρίζουν, να αρθρώνουν λεκτικά και να κατανοούν τα συναισθήματά τους, τις μορφές και τις πηγές τους. Το να μην είναι πια τα αρνητικά, κυρίως συναισθήματα των παιδιών αόριστα, ασαφή και διάχυτα, αλλά να γίνουν συγκεκριμένα, σαφή και κατανοητά είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα για να αποκτήσουν τα παιδιά την αίσθηση ότι τα ελέγχουν και ότι κυριαρχούν σε αυτά» Γαλανάκη Εύα, λέκτορας εξελικτικής ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών (παιδική λογοτεχνία και παιδική ψυχολογία, με αφορμή το Φώκο του Βαγγέλη Ηλιόπουλου)

Κολίτσης Νίκος
Φιλόλογος ειδικής αγωγής Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βέροιας