Η ανάδειξη της κοινωνικής αλληλεγγύης με το αναστάσιμο μήνυμα των ημερών

Γράφει ο Τάσος Βασιάδης

Η σταδιακή εγκατάλειψη της υπαίθρου και γενικά της περιφέρειας, που επιτείνεται τα τελευταία χρόνια σαν συνέπεια της οικονομικής κρίσης, συνδυάζεται με την πληθυσμιακή έξαρση στις μεγάλες πόλεις, την μεταναστευτική αύξηση προς άλλες χώρες και την ποιοτική διαφοροποίηση της εν γένει κοινωνικής ζωής.

Ένα από τα σημαντικά στοιχεία που υπογραμμίζουν αυτήν την διαφοροποίηση είναι η αρετή της κοινωνικής αλληλεγγύης που χαρακτηρίζει ευτυχώς ακόμα, τους κατοίκους των επαρχιακών πόλεων οι οποίοι ζουν και δραστηριοποιούνται μεταξύ των γνωστών και προσφιλών προσώπων στον ίδιο οικείο χώρο της απασχόλησης ή της γειτονιάς.

Αποτελεί ευτύχημα το γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί συνδέονται με ιδιαίτερες σχέσεις μεταξύ τους, ώστε να μην παρατηρείται το φαινόμενο της αποξένωσης και της αδιαφορίας που χαρακτηρίζει τους κατοίκους των μεγάλων αστικών κέντρων που ασφυκτιούν κάτω από την πίεση του χρόνου και των σκληρών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης.

Αυτός ο κοινωνικός δεσμός εκδηλώνεται καθημερινά με μοναδικές συμπεριφορές κοινωνικής αλληλεγγύης και συμπαράστασης στα καθημερινά μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα που ανακύπτουν.

Είναι ένα στοιχείο για το οποίο οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων μακαρίζουν αυτούς της επαρχίας.

Πολύ περισσότερο όταν η κοινωνική αδιαφορία στις μεγάλες πόλεις εκδηλώνεται με απάνθρωπες συμπεριφορές, όπως η αδιάφορη προσπέραση συνανθρώπων που έχουν καταρρεύσει στον δρόμο εξ αιτίας διαφόρων προβλημάτων υγείας, οι απροκάλυπτες επιθέσεις κακοποιών σε ανυπεράσπιστα θύματα χωρίς την εκδήλωση της παραμικρής κίνησης βοήθειας από τους συνανθρώπους που βαδίζουν ασυγκίνητοι, η δημόσια χρήση σκληρών ναρκωτικών από νέους στις γειτονιές, με τους κατοίκους και τους περαστικούς να αποστρέφουν το βλέμμα και άλλα συναφή.

Εξαιρετικά ανησυχητικό είναι και το γεγονός, ότι στην σύγχρονη εποχή βλέπουν αρκετά συχνά το φως της δημοσιότητας, ανάλογα τέτοια περιστατικά και στις μικρές πόλεις της περιφέρειας.

Γίνεται αντιληπτό επομένως ότι σταδιακά και οι μικρές κοινωνίες αρχίζουν να εκδηλώνουν το φαινόμενο της αδιαφορίας για τον συνάνθρωπο, πράγμα το οποίο συντελεί στην διαμόρφωση μιας κακώς νοούμενης αστικοποίησης, κατά το αρνητικό πρότυπο των μεγάλων πόλεων.

Τα γεγονότα αυτά τα οποία γίνονται αντιληπτά σε καθημερινή βάση, εγείρουν εύλογα ερωτήματα ως προς το ποιο ακριβώς πρότυπο στρέφεται η κοινωνία.

Μήπως οι τοπικές κοινωνίες της ελληνικής περιφέρειας σύρονται άθελά τους σε ένα τρόπο συμπεριφοράς που έχει επικρατήσει στα μεγάλα αστικά κέντρα και έτσι οδηγούνται σταθερά προς την ψυχρότητα και την αδιαφορία;

Η μήπως τελικά οι σχέσεις αλληλεγγύης μεταξύ των ανθρώπων τείνουν να καταργηθούν και τη θέση τους σταδιακά να καταλάβουν οι νοοτροπίες που υπαγορεύονται μέσω της ψηφιακής κοινωνικής δικτύωσης, με την επιβολή προτύπων, ξένων προς τις παραδόσεις του τόπου;

Σ’ αυτά τα ερωτήματα δεν είναι δυνατόν να υπάρξει συνολική και ασφαλής απάντηση.

Πολύ περισσότερο όταν ακόμα, η κοινωνικότητα στις μικρές κοινωνίες διατηρείται και η παραδοσιακή γειτονιά εξακολουθεί να παράγει πολιτισμό και να προάγει τις ανθρώπινες σχέσεις.

Τα σποραδικά όμως αρνητικά φαινόμενα, αν και μέχρι στιγμής δεν ανατρέπουν τον κανόνα συμβαίνουν και εκδηλώνονται με μια ανησυχητική τάση αύξησης.

Αποτελεί επομένως ένα ζήτημα το οποίο δεν πρέπει να περνά απαρατήρητο.

Πρέπει να αποτελέσει όσο είναι ακόμα σχετικά νωρίς, αντικείμενο απασχόλησης και προβληματισμού για όλους τους κοινωνικούς φορείς και για κάθε αρμόδιο, ώστε οι πολίτες να συνειδητοποιήσουν πως η μεταξύ τους κοινωνική απομόνωση τους κάνει ευάλωτους σε κάθε μορφή κοινωνικού κινδύνου, ενώ οδηγεί στην σταδιακή κατάργηση της προστατευτικής ασπίδας που εξασφαλίζουν οι ανεκτίμητες ηθικές και κοινωνικές παραδόσεις.

Οι εορτάσιμες ημέρες που συνδέονται με τις πασχαλινές παραδόσεις δίνουν την ευκαιρία της επαναπροσέγγισης των πολιτών και της αναθέρμανσης των σχέσεων που η καθημερινότητα τείνει να ξεθωριάσει.

Τις ημέρες αυτές η κοινωνική αλληλεγγύη είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία, ιδιαίτερα όταν τα προβαλλόμενα πρότυπα οδηγούν στην απομόνωση.

Μαζί με την ανταλλαγή των επίκαιρων πασχαλινών ευχών, η κοινωνική αλληλεγγύη ας αναδειχθεί με το Αναστάσιμο Μήνυμα των ημερών.