Το τριτοκοσμικό μας τραίνο

Για ποιο να σιωπήσω; Για ποιο να μιλήσω;
Για ποιο να θρηνήσω; "Τρωάδες" Ευριπίδη

Γράφει ο Κώστας Καραγιάννης

Γράφω με πόνο ψυχής για όσους συνανθρώπους μας , για όσους νέους έχασαν τις ζωές τους  τόσο άδικα και τόσο τραγικά. Για τις οικογένειες που ζουν τη συνέχεια όλου αυτού του παράλογου δράματος. Θλίψη και οργή! Επιτέλους κάτι πρέπει να πούμε, κάτι πρέπει να κάνουμε, ως χρέος απέναντι στη μνήμη όλων αυτών των αθώων πλασμάτων. Ταυτόχρονα με  τον καταλογισμό των ποινικών και πολιτικών ευθυνών, να απαιτήσουμε την άμεση λήψη μέτρων και τη δημιουργία υποδομών  που θα εγγυώνται στο μέγιστο βαθμό, την ασφαλή μετακίνηση ημών των κοινών θνητών στη χώρα μας. Κυρίως να μην υποταχτούμε στη λογική της ανάθεσης, της αναμονής  ή του «Κάνε ότι κοιμάσαι» που επιθυμούν ή επιβάλλουν οι προνομιούχοι του υπάρχοντος συστήματος εξουσίας και οι εκπρόσωποί τους. 

Ταξίδεψα  πρόσφατα (αρκετά για να έχω γνώμη) στη γραμμή Βέροιας-Θεσσαλονίκης και τανάπαλιν, με την προσδοκία( και αυτή τη φορά εν έτει 2022 & 2023) για κάτι καλύτερο από τους ελληνικούς σιδηροδρόμους, , από τις αρνητικές εντυπώσεις του απώτερου παρελθόντος. 

Διαπίστωση 1^η:  Διάψευση καταλυτική! Το τριτοκοσμικό μας τραίνο, το ντιζελοκίνητο όχημα ποτέ δεν έφτασε στην ώρα που έγραφε πάνω στο εισιτήριο! Στις τέσσερις από τις πέντε διαδρομές υπήρξε καθυστέρηση τουλάχιστον μισής ώρας. Στη μία περίπτωση μάλιστα χωρίς καμία ενημέρωση!

Διαπίστωση 2 ^η: Στο σταθμό της πόλης μας, το πρωί, υπήρχε μόνον μία υπάλληλος , η οποία αφού ειδοποίησε για μισής ώρας καθυστέρηση του τραίνου που ερχόταν από τη Φλώρινα (λόγω βλάβης είπε)  και πρότεινε σε κάποιους επιβάτες που αγωνιούσαν,  καθώς θα έπαιρναν την ανταπόκριση από το πλατύ για Αθήνα, να πάνε με το αυτοκίνητό τους, κλείδωσε τα γραφεία και έφυγε πριν περάσει το όχημα! 

Διαπίστωση 3^η : Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης μας καθώς και ο περιβάλλων χώρος βρίσκονται σε οικτρή κατάσταση. Δίνουν την αίσθηση εγκατάλειψης και παρακμής, θυμίζουν παλιές εποχές σαν κάτι από τις κινηματογραφικές ταινίες του Θ. Αγγελόπουλου.

Διαπίστωση 4^η : Η παλαιότητα των βαγονιών είναι φανερή και χαρακτηριστική. Το εσωτερικό τους βρίσκεται σε μέτρια κατάσταση και διάφοροι ενοχλητικοί θόρυβοι, ίσως και επικίνδυνοι, ακούγονται ακόμα και σε κάθε μικρή στροφή. Πριν ξεκινήσει από Θεσσαλονίκη οι ντηζελομηχανές  δουλεύουν με υπερβολική εκπομπή καυσαερίων και περνάει η έντονη μυρωδιά τους στο εσωτερικό του.

Διαπίστωση 5^η : Η όλη εικόνα του σιδηροδρόμου  στην περιοχή μας, μετά λόγου γνώσεως, είναι  χειρότερη από ό,τι πριν 30-40 χρόνια. Οι καθημερινές «μικρές» καθυστερήσεις  σε ανταποκρίσεις μαζί με τα δημοσιεύματα του  Φεβρουαρίου για δύο πολύωρες, για βλάβες γραμμών και μηχανών και ταλαιπωρίες επιβατών, όπως και οι τρεις εκτροχιασμοί λίγους μήνες πριν, έδιναν την εντύπωση πως κάτι δεν πάει καλά και  δημιουργούσαν μια έντονη ανασφάλεια!              

Διαπίστωση 6^η : Όταν όλα αυτά με σκεπτικισμό και ανησυχία τα εξέθεσα στην παρέα μου αντέτειναν πως η ηλεκτροδοτούμενη γραμμή  Αθήνα – Θεσσαλονίκη έχει εκσυγχρονιστεί και λειτουργεί ικανοποιητικά. Κατά το ήμισυ και κατά το «φαίνεσθαι» όπως προκύπτει από την προχθεσινή τραγωδία των Τεμπών που αποτελεί την κορύφωση μιας αλληλουχίας προβλημάτων.

Πληροφορία 1^η : Τώρα, (δυστυχώς κατόπιν τραγωδίας), μαθαίνουμε πως στον ΟΣΕ απασχολούνται μόνο 750 εργαζόμενοι από 2.100, που έπρεπε να υπηρετούν, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Πολιτείας, που  δεν φρόντισε να αντικαταστήσει ούτε καν τους συνταξιοδοτηθέντες.     

Πληροφορία 2^η : Με τα 15 δις, ίσως και περισσότερα, που ξοδεύτηκαν από το 2000 και εν όψει των Ολυμπιακών αγώνων του 2004, λένε κάποιοι εργαζόμενοι, δεν θα έπρεπε να μιλάει ο ένας σταθμάρχης με τον άλλον αλλά ο έλεγχος να γίνεται  με αυτοματοποιημένο σύστημα και να έχουμε έναν άλλο σύγχρονο σιδηρόδρομο.

Πληροφορία 3^η : Επιστολή παραίτησης πριν 1 χρόνο του υπεύθυνου συντήρησης του δικτύου. Ο λόγος; Καταγγελίες για κακή συντήρηση  και  κακή σηματοδότηση παρά τις υπογεγραμμένες συμβάσεις.

Πληροφορία 4^η : Εξώδικο μηχανοδηγών πριν τέσσερις  μήνες προς κάθε υπεύθυνο όπου τονίζεται:  «Διαπιστώνουμε διαρκώς την κακή κατάσταση της σιδηροδρομικής υποδομής, την έλλειψη συντήρησης της (που αποδεικνύεται από τις βραδυπορίες που καθημερινά δίνονται στους μηχανοδηγούς), την μη λειτουργία φωτοσημάτων και τηλεδιοίκησης εδώ και πολλά έτη, την μη λειτουργία του συστήματος ETCS (European Traffic  Control System– του οποίου η θέση σε λειτουργία προστατεύει έναντι του ανθρώπινου λάθους) το οποίο δεν λειτούργησε ποτέ παρά το γεγονός ότι έχει εγκατασταθεί στις μηχανές».                                 

Πληροφορία 5^η : Πηγή από την αρμόδια διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  στις 15 Φεβρουαρίου, ανακοίνωσε την απόφαση της να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ε.Ε. λόγω μη τήρησης των κανόνων για τις σιδηροδρομικές μεταφορές. Κάνει  λόγο για ευθύνη των εποπτικών αρχών προκειμένου να γίνει ασφαλής η διπλή σιδηροδρομική γραμμή. Αναφέρεται  πως «Είναι εξωφρενικό να μη λειτουργεί η τηλεματική, για την οποία η Ένωση έχει δώσει εκατομμύρια και κανείς να μην το ελέγχει αυτό». 

Πληροφορία 6^η :  Πριν το ατύχημα, ο Έλληνας πρωθυπουργός επρόκειτο να ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη. Κατά τραγική ειρωνεία, επρόκειτο να επισκεφθεί το κέντρο τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης του δικτύου στη βόρεια Ελλάδα, που υποτίθεται ότι λειτουργεί. Ο δε υπουργός της συμφοράς διαβεβαίωνε, με αυστηρό ύφος στη Βουλή, απαντώντας σε  ερώτηση για τους σιδηροδρόμους, «διασφαλίζουμε την ασφάλεια»!

Συμπέρασμα 1^ο : «Τι πήγε λάθος στα Τέμπη;» αναρωτιούνται πολλοί. Όμως δεν πρόκειται απλά  για ένα λάθος αλλά για λάθη και παραλείψεις κατά συρροήν. Δεν κάνουμε ούτε κάποιο λογικό άλμα ούτε κάποια αυθαίρετη υπόθεση για να καταλήξουμε. Οι πολλές συμπτώσεις οδηγούν στους ενόχους. Η τραγωδία είχε από καιρό προαναγγελθεί. Απλώς οι αρμόδιοι αδιαφορούσαν είτε από ανικανότητα είτε γιατί έχουν άλλες προτεραιότητες είτε γιατί είναι απασχολημένοι με τη διαιώνιση της εξουσίας τους. Οι πολλοί που είναι οι επιβάτες ή είναι ανημέρωτοι ή νιώθουν ανήμποροι ή ελπίζουν στην εύνοια της θεάς τύχης.                                                                           

Συμπέρασμα 2^ο : Ο σιδηρόδρομος, εκεί όπου υπάρχει στη χώρα μας ή εκεί όπου φυτοζωεί, όπως στην περιοχή μας, λειτουργεί ως λαϊκό μέσον μεταφοράς και έτσι εξηγείται η εγκατάλειψη του! Άνθρωποι με αρκετά λεφτά δεν χρησιμοποιούν αυτό το απαξιωμένο στη χώρα μας μέσον συγκοινωνίας  και γιατί πάει ακόμα πολύ αργά και γιατί είναι αναξιόπιστο και γιατί δεν είναι, ενώ θα έπρεπε, το πιο ασφαλές.

Συμπέρασμα 3^ο : Ορισμένοι  δημοσιογράφοι φαίνεται να μην ενδιαφέρονται τόσο για την αλήθεια όσο για τις εντυπώσεις. Έπιασαν  δουλειά εξ αρχής αφενός για να εκτονώσουν την οργή του κόσμου για τις απώλειες,  κυρίως νέων ανθρώπων, με τόσο εύκολο τρόπο  που  κάνει όσους ταξιδεύουν να αισθάνονται απροστάτευτοι. Αφετέρου, να υποβαθμίσουν  με λόγια του αέρα, με τέσσερις, επί τούτου  επιλεγμένες,  λέξεις,  τις ευθύνες των κυβερνώντων: Ανθρώπινο λάθος, διαχρονικές ευθύνες. Υποκρίνονται πως  ακούνε για πρώτη φορά τις παραπάνω αναφερόμενες καταγγελίες ανθρώπων που είναι γνώστες των προβλημάτων στους σιδηροδρόμους. Πέφτουν από τα σύννεφα με τις πληροφορίες που αναγκαστικά βγαίνουν τώρα στην επιφάνεια. Είναι εκείνοι που αντί να αναδείξουν  τα ουσιαστικά και σοβαρά προβλήματα της χώρας περιμένουν (συμβάλλοντας καθοριστικά στο να μένουμε στα πλαίσια της ΕΕ ουραγοί σε σημαντικούς τομείς ζωής!) κάποιο περιθωριακό θέμα ή κάποιο «αντισυστημικό» πυροτέχνημα  του παρορμητικού Ντελικανή  για να αναλάβουν δράση και να δικαιολογήσουν το ψωμί που τρώνε.                                                               

Συμπέρασμα 4^ο : Στο σκληρό νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο που εφαρμόζεται εδώ και μερικά χρόνια στη χώρα μας (και μάλιστα αλλά ελληνικά) τέτοια φαινόμενα δεν θα λείπουν αφού ο κάθε φορέας ( εδώ πρόκειται για τις τρεις εταιρείες, ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και Hellenic Train,  τα τρία κομμάτια που δημιούργησε ο υπό παρακολούθηση υπουργός Κ. Χατζηδάκης) θα στέκει υπεράνω του συνόλου και ουσιαστικά χωρίς έλεγχο.

Και τέλος κάποιες ερωτήσεις:

Ερώτηση 1^η : Ελέγχει κανένας τον ΟΣΕ και την Hellenic Train  αν τηρούν κάποιους κανόνες ασφάλειας και αν ναι ποιός;

Ερώτηση 2^η : Κύριε Δήμαρχε, κύριε Αντιπεριφεριάρχη, κύριοι βουλευτές της Ημαθίας και άλλοι αρμόδιοι για την περιοχή μας, πόσο ασφαλείς είμαστε ταξιδεύοντας με τον ασθμαίνοντα «καρβουνιάρη»  της γραμμής Θεσσαλονίκης -Βέροιας- Φλώρινας; Να πιστέψουμε ότι η γραμμή μας είναι πιο ασφαλής από την ημι-εκσυγχρονισμένη γραμμή Θεσσαλονίκης – Αθηνών ή απλώς  να στηριζόμαστε στο  Δημοκρίτειο «τύχη δε τέλεος (=τέλους) κυρίη (=κυρία) »;       

Ερώτηση 3^η : Τι θα απαντούσατε και πόσο περήφανοι θα είσαστε αν κάποιος ξένος επίσημος εξέφραζε την επιθυμία να έρθει στην πόλη μας με το εν λόγω μέσον; 

Ερώτηση 4^η : Μπορείτε να επισκεφτείτε το σιδηροδρομικό σταθμό και να κάνετε ένα μικρό ταξίδι για να αντικρίσετε από κοντά την επιτομή της παρακμής στην περιοχή μας;

Τέλος, δικαιούμαστε ναι ή όχι κάτι καλύτερο και ασφαλέστερο  από το «τριτοκοσμικό  μας τραίνο»; Αν ναι τι πρόκειται να κάνετε γι αυτό;

Κώστας Καραγιάννης Φυσικός