Μια ανθρώπινη-κοινωνική τραγωδία, οι «αόρατοι» άνθρωποι

Γράφει ο Θάνος Κάλλης

Όνειδος για την ελληνική Πολιτεία συνιστά ο θάνατος ενός αστέγου στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, που κατέληξε την Τρίτη (25/01/2022) από το αφόρητο κρύο που έφερε η κακοκαιρία «Ελπίδα». Κατά το τοπικό μέσο μαζικής ενημέρωσης, ο αδικοχαμένος συνάνθρωπος μας απεβίωσε στην πλατεία Αριστοτέλους, όντας παντελώς αβοήθητος και εγκαταλελειμμένος, ξαπλωμένος σε πεζοδρόμιο.

Η τραγωδία εκτυλίχθηκε όταν ένας αστυνομικός του Τμήματος Λευκού Πύργου  πλησίασε τον άνθρωπο που ήταν πεσμένος στο έδαφος, για να τον ρωτήσει αν χρειάζεται κάτι. Όταν διαπίστωσε ότι ο άνδρας δεν είχε τις αισθήσεις του, κάλεσε ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, ενώ ξεκίνησε μόνος του διαδικασία καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης.

Τα επόμενα λεπτά κατέφθασαν στο σημείο το όχημα ταχείας επέμβασης του ΕΚΑΒ, ένα ασθενοφόρο και μια κινητή υγειονομική μονάδα. Ο 60χρονος διασωληνώθηκε απευθείας από τον γιατρό της μονάδας και μεταφέρθηκε στα επείγοντα του νοσοκομείου Παπαγεωργίου, όπου συνεχίστηκε η προσπάθεια ανάνηψης. Όμως, παρά τις γενναίες προσπάθειες των ιατρών, δεν κατάφεραν να κρατήσουν στην ζωή τον άτυχο άνδρα.

Πρόκειται για μια ανείπωτη τραγωδία, εν έτει 2022,που καταδικάζει το ανάλγητο ελληνικό κράτος, το οποίο διαχρονικά επιδεικνύει προκλητική αδιαφορία στην συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων που καθημερινά δίνουν αγώνα, για να επιβιώσουν στους δρόμους και στα παγκάκια. Δεν έχει λάβει ποτέ ουσιαστικά μέτρα για την προστασία τους και την θέσπιση νόμων για το στεγαστικό πρόβλημα. Για το κεντρικό κράτος, οι άστεγοι είναι «αόρατοι» και έχουν αφεθεί στη μοίρα τους.

Οι άστεγοι περιφέρονται στη σιωπή ή στέκονται ακίνητοι στα σκοτάδια, ενώ κουβαλάνε όλα τα υπάρχοντα τους σε ένα καρότσι ή σε πλαστικές σακούλες. Σήμερα, χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα διαβιούν στους δρόμους, με τον αριθμό να μεγαλώνει απειλητικά την τελευταία δεκαετία -λόγω μνημονίων- και αναμένεται να εκτιναχθεί μέσα στα επόμενα χρόνια, εξαιτίας της (νέας) οικονομικής κρίσης που πυροδοτήθηκε από την πανδημία.

Έτσι, καταγράφεται ραγδαία αύξηση των νεόπτωχων Ελλήνων, αλλά και των οικονομικών μεταναστών και των προσφύγων που εμπλουτίζουν τις τάξεις των αστέγων. Πρόκειται για άτομα, τα οποία λόγω της τραγικής οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στην Πατρίδα μας, αδυνατούν να πληρώσουν το ενοίκιο τους και τίθενται υπό έξωση. Είναι συνήθως άνθρωποι μορφωμένοι, πιθανόν με οικογένεια, που η ζωή πήρε άσχημη τροπή για αυτούς, αφότου έχασαν τη δουλειά τους ή επειδή δεν κατάφεραν να βρουν μία.

Ανησυχητικές διαστάσεις λαμβάνει και το φαινόμενο ανθρώπων που απολύθηκαν λίγο πριν βγουν στη σύνταξη, αλλά και νέων που η ανεργία και η επακόλουθη αδυναμία τους να ανταποκριθούν στις βασικές οικονομικές τους υποχρεώσεις οδήγησαν σε κάποιο πρόσκαιρο καταφύγιο στο δρόμο.

Οι κύριες αιτίες που έχουν αφήσει χωρίς στέγαση τους ανθρώπους αυτούς, είναι σύμφωνα με έρευνες η ανεργία, η φτώχεια και τα χαμηλά εισοδήματα, η χρήση ναρκωτικών ουσιών, διάφορα προβλήματα υγείας, προβλήματα ψυχικής υγείας, η απουσία υποστηρικτικού οικογενειακού περιβάλλοντος στις παραπάνω καταστάσεις, αλλά και η μετανάστευση που διογκώθηκε λόγω των πολέμων στη Μέση Ανατολή.

Εν όψει της επιδείνωσης των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων λόγω πανδημίας, είναι αναγκαία η ενεργοποίηση υπηρεσιών κοινωνικών υποδομών και προγραμμάτων για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής. Η  Πολιτεία θα πρέπει να εγγυηθεί πολιτικές κοινωνικής προστασίας, που θα έχουν ως στόχο την ανθρωπιστική βοήθεια των άστεγων ατόμων, την κοινωνική ένταξη τους και την πραγμάτωση της αυτόνομης διαβίωση τους.

Ο κόσμος των αστέγων πιθανότατα είναι ένας κόσμος πολύ μακρινός για όλους εμάς, ταυτόχρονα όμως τόσο κοντά μας. Πρόκειται για ψυχές που έχουν τεθεί στο περιθώριο της κοινωνίας και βιώνουν μια πραγματική ανθρώπινη τραγωδία.

Όταν δεις έναν άστεγο στον δρόμο, μην τον προσπεράσεις βιαστικά. Αφιέρωσε λίγο χρόνο. Μια καλημέρα, μια κουβέντα, ένα μπουκάλι νερό, λίγο φαγητό είναι αρκετά. Επίσης,αν έχεις καθαρά ρούχα που πλέον δεν χρειάζεσαι και ίσως σου είναι πια άχρηστα, για κάποιον άλλον είναι ίσως κάτι παραπάνω από σημαντικά. Αυτά που θα «κερδίσεις», θα είναι πολλά περισσότερα από όσα θα «ξοδέψεις».