Παύλεια: Σύναξη πνευματικών της Ιεράς Μητροπόλεως
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 20 Ιουνίου στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά και στο πλαίσιο των επετειακών Κ´ Παυλείων, η Σύναξη των Πνευματικών της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας με κεντρικό θέμα: «Ο Πνευματικός Πατέρας ενώπιον των προκλήσεων του σύγχρονου πολιτισμού».
Στην εισαγωγική του ομιλία ο υπεύθυνος παρουσίασης της Συνάξεως Αρχιμ. Ιερεμίας Γεωργαλής, ανέφερε ότι η Εκκλησία, σύμφωνα με την Ορθόδοξη θεολογία, είναι το ιατρείο που θεραπεύει Χάριτι Θεού και συνεργία του πιστού τον άνθρωπο από της ασθένεια της αμαρτίας, το δηλητήριο του θανάτου και τις θανάσιμες προσβολές του διαβόλου. Επισήμανε ότι ειδικά σήμερα το διακόνημα της Πνευματικής Πατρότητας καθίσταται ακόμα πιο δυσχερές λόγω της αλογίας, της κτηνωδίας και της νεοειδωλολατρείας που επιβάλλει η νέα εποχή.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του, αφού ευχαρίστησε τους ομιλητές που ευχαρίστως ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του, αναφέρθηκε στην σπουδαιότητα του διακονήματος της Πνευματικής Πατρότητας σ’ ένα συνεχώς μεταβαλόμενο κόσμο, στις συνακόλουθες δυσκολίες και στην κατάλληλη πνευματική προετοιμασία του Πνευματικού Πατέρα για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στην τεράστια ευθύνη που του αναθέτει η Εκκλησία, αυτής της σωτηρίας των πιστών.
«Ο σύγχρονος κόσμος ως αγρός της ποιμαντικής μας διακονίας».
Ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών τόνισε στην εισήγησή του, ότι η διαφορά του χριστιανού με τον κόσμο είναι εσωτερική και όχι εξωτερική. Οφείλει να εχει την συνείδηση ότι στον κόσμο αυτό πορεύται με κατεύθυνση την Βασιλεία του Θεού. Στη συνέχεια έκανε μια σύντομη αναφορά στις αρνητικές επιδράσεις του δυτικού πνεύματος στο ήθος της καθ’ ημας Ανατολής και επισήμανε ότι ο Πνευματικός Πατέρας οφείλει να πορεύεται στα ίχνη των Αγίων της Εκκλησίας μας με σταθερή πορεία προς την θέωση. Αυτόν τον αποστολικό και πατερικό τρόπο της θεραπείας των ψυχών πρέπει να γνωρίζει ο Πνευματικός Πατέρας και να τον χρησιμοποιεί, μετα φόβου Θεού, στην εξάσκηση του διακονήματος της πνευματικής καθοδηγήσεως των πιστών.
«Ο θεσμός της οικονομίας και η εφαρμογή του στο μυστήριο της εξομολογήσεως».
Ο δεύτερος εισηγητής, Αρχιμ. Σεβαστιανός Σωμαράκης, Διδάκτωρ του Κανονικού Δικαίου, έκανε αναφορά στο θεοσύστατο μυστήριο της εξομολογήσεως και ανέλυσε το όρο «οικονομία» σύμφωνα με την πατερική γραμματεία. Τόνισε ότι οικονομία ονομάζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας την ορθή, κατά περίπτωση, διαχείριση της ψυχής είτε με επιείκεια είτε με αυστηρότητα, με σκοπό πάντοτε την διασφάλιση της σωτηρίας του πιστού. Βεβαίως η οικονομία πρέπει να εφαρμόζεται υπό συγκεκριμένα εκκλησιολογικά και κανονικά όρια. Ο εκκλησιαστικός αυτός θεσμός πρέπει να εφαρμόζεται προκειμένου ο πιστός να παραμένει εντός της σώζουσας αληθείας της Εκκλησίας.
Επακολούθησε επικοδομητική συζήτηση και στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος απένειμε τα αναμνηστικά των Κ´ Παυλείων στους εισηγητές.
Ο χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου
Σᾶς καλωσορίζω στήν Ἡμερίδα τῶν πνευματικῶν τήν ὁποία διοργανώνει φέτος ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας στό πλαίσιο τῶν Κ´ Παυλείων πέραν τῆς Ἡμερίδος τῶν ἱερέων ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε πρίν ἀπό μία ἑβδομάδα καί τήν ὁποία παρακολουθήσατε.
Καί σήμερα, ὅπως καί στήν Ἡμερίδα τῶν ἱερέων, ἀλλά καί στίς περισσότερες ἐκδηλώσεις τῶν Παυλείων, τό θέμα μας σχετίζεται μέ τό γενικό θέμα τῶν φετινῶν Κ´ ἐπετειακῶν Παυλείων, καί εἶναι ἡ σχέση τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί τῶν Παυλείων μέ τόν πολιτισμό.
Ἀπόψε ἡ Ἡμερίδα μας ἐπικεντρώνει τό ἐνδιαφέρον της στή σχέση τοῦ πνευματικοῦ πατρός μέ τόν σύγχρονο πολιτισμό καί συγκεκριμένα στή θέση του καί τή στάση του ἔναντι τῶν προκλήσεών του.
Ἡ ἐξέλιξη τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ ἔχει μία ἰδιαιτερότητα σέ σχέση μέ τίς παλαιότερες ἐποχές. Καί ἡ ἰδιαιτερότητα αὐτή εἶναι ἡ ταχύτητα μέ τήν ὁποία διαχέονται οἱ ἐξελίξεις, καθώς χρησιμοποιοῦν γιά τή διάδοσή τους τήν ταχύτητα τῆς ἐπικοινωνίας πού εἶναι διαθέσιμη χάρη στήν τεχνολογία καί τά ἐπιτεύγματά της καί δέν περιορίζεται οὔτε χρονικά οὔτε τοπικά. Ἔτσι ὁ πνευματικός βρίσκεται ἀντιμέτωπος μέ τήν ἐξέλιξη τοῦ πολιτισμοῦ καί τίς προκλήσεις πού τήν ἀκολουθοῦν εἴτε διακονεῖ στόν κόσμο εἴτε σέ μία μονή, εἴτε σέ μία μεγάλη πόλη εἴτε σέ ἕνα μικρό χωριό, γιατί οἱ ψυχές πού ἔχει ἐνώπιόν του καί καλεῖται νά καθοδηγήσει στήν ἐν Χριστῷ ζωή ἐνσυνείδητα ἤ ὑποσυνείδητα, ἑκούσια ἤ ἀκούσια δέχονται τήν ἐπίδραση τῶν ἐξελίξεων αὐτῶν.
Ἡ ἀνάγκη αὐτή εἶναι ἀκόμη μεγαλύτερη ὅταν πρόκειται γιά παιδιά καί νέους ἀνθρώπους πού παρακολουθοῦν καί ἐπηρεάζονται περισσότερο ἀπό τίς ἐξελίξεις· ἀλλά καί ἀκόμη καί ἐάν δέν ἐπηρεάζονται θέλουν νά ἔχουν μία γνώμη, τή γνώμη καί τή θέση τῆς Ἐκκλησίας, γιά τίς προκλήσεις πού οἱ ἴδιοι ἀντιμετωπίζουν στό οἰκογενειακό, τό σχολικό, τό ἀκαδημαϊκό, τό κοινωνικό ἤ τό ἐπαγγελματικό περιβάλλον μέσα στό ὁποῖο ζοῦν καί κινοῦνται.
Οἱ προκλήσεις τοῦ σύγχρονου πολιτισμοῦ εἶναι πολλές. Εἶναι αὐτές πού προκύπτουν ἀπό τίς ἐξελίξεις στόν τομέα τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων καί τοῦ διαδικτύου, ἀλλά καί τῶν μέσων κοινωνικῆς δικτυώσεως. Εἶναι αὐτές πού προκύπτουν ἀπό τίς ἐξελίξεις σέ θέματα πού ἅπτονται τῆς βιοηθικῆς, τῶν διαπροσωπικῶν καί κοινωνικῶν σχέσεων, τῆς ἰδιότητός μας ὡς πολιτῶν τῆς χώρας μας καί τῆς σχέσεώς μας μέ τό κράτος καί τή διοίκησή του. Ὅλες αὐτές οἱ ἐξελίξεις εἶναι προκλήσεις πού ζητοῦν μιά ἀπάντηση, καί γιά ἐμᾶς τούς ἴδιους, ἀλλά καί γιά τούς ἀνθρώπους πού μᾶς ἐμπιστεύονται τήν ψυχή τους, πού μᾶς πλησιάζουν στό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως. Εἶναι θέματα γιά τά ὁποῖα δέν ὑπάρχει συγκεκριμένη ἀπάντηση στήν Ἁγία Γραφή, στούς πατέρες ἤ στούς κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, ὥστε νά μᾶς διευκολύνει, ἀλλά καλούμεθα νά δώσουμε μία ἀπάντηση σύμφωνα μέ τό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς παραδόσεως τῶν πατέρων, μία ἀπάντηση πού δέν μπορεῖ νά ἀγνοεῖ ἤ νά ἀδιαφορεῖ γιά τίς ἐξελίξεις, γιατί αὐτός εἶναι ὁ κόσμος μέσα στόν ὁποῖο ζοῦμε καί τόν ὁποῖο καλεῖται νά διακονήσει ποιμαντικά ἡ Ἐκκλησία, ἀλλά καί δέν μπορεῖ νά βγάζει τήν Ἐκκλησία ἀπό τό πλαίσιο τῆς ἀποστολῆς σας.
Χρειάζονται ἀπαντήσεις στίς προκλήσεις, ἀλλά θά πρέπει νά δίνονται μέ προσοχή καί διάκριση, μέσα στό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας, λαμβάνοντας ὑπόψη, ὅπως πάντοτε, τόν ἄνθρωπο, τήν ψυχή, πού ἔχουμε ἀπέναντί μας καί μή ξεχνῶντας ποτέ τήν οἰκονομία τῆς Ἐκκλησίας.