Με τους ορειβάτες Βέροιας στον Όλυμπο

Του Νίκου Τσιαμούρα

Οι Ελβετοί Frederic Boissonnas και  Daniel Baud-Bovy , με τη βοήθεια ενός κυνηγού αγριοκάτσικων από το Λιτόχωρο ,του Χρήστου Κάκαλου , έγραψαν το όνομα τους στην ιστορία της ψηλότερης κορυφής της Ελλάδος . Στις 2 Αυγούστου 1913 κατακτήθηκε η απάτητη μέχρι εκείνη τη στιγμή  - κορφή του Ολύμπου .

Είμαι μόνος ( η συνοδοιπόρος μου αναπαύεται )  αφουγκράζομαι τη μυστηριακή γλώσσα   της νύχτας . Έχω αφεθεί στη μυστηριακή νυκτωδία , έχω ξεχάσει το κάθε τι . Το βουνό έχει την δική του κουλτούρα δύσκολα να το αγαπήσεις . Να κοιμηθείς στη σκηνή , να βραχείς , να κρυώσεις , να ταλαιπωρηθείς .

Όμως η μεγαλοπρέπεια του και το δέος που σου προκαλεί δεν συγκρίνεται με τίποτα . 

Αφήσαμε πίσω το Λιτόχωρο και μαζί με τους υπόλοιπους  φθάσαμε στα Πριόνια . Απόγευμα Σαββάτου και στο ξύλινο κτίσμα που λειτουργεί  ως (αναψυκτήριο  καφέ και εστιατόριο   με  πολύ κόσμο ) ,  αφήσαμε τα αυτοκίνητα .

Η ιστορία στάθηκε πολυτάραχη στον Όλυμπο , πέρα από ιερό προσκύνημα , από τα αρχαία χρόνια αποτέλεσε πεδίο μαχών για τον έλεγχο πρόσβασης από τη Θεσσαλία στη Μακεδονία  . Στην Τουρκοκρατία υπήρξε κρησφύγετο και ορμητήριο διάσημων κλεφτών και αρματολών . Κατά την εισβολή των Γερμανών  το 1941 ο ελληνικός στρατός μαζί με μονάδες Νεοζηλανδών και Αυστραλών έδωσαν σημαντικές μάχες .  Τελικά όμως οι Γερμανοί  πέρασαν και τον Όλυμπο  υψώνοντας  την γερμανική σημαία στην ψηλότερη κορυφή .

Τοπίο γύρω μας μαγευτικό .    Πέντε παρά πέντε  απόγευμα προσπερνάμε το ξύλινο γεφύρι  και το ποτάμι τον Ενιπέα  .  Τυλιγμένος για χιλιάδες χρόνια στη γοητεία του μύθου  ο Όλυμπος , νοιώθεις όλο και πιο έντονα το βάρος της ιστορίας της μεγαλοπρέπειας  και της φυσικής ομορφιάς  αυτού του τόπου .  Η ανάβαση αρχίζει . Από τα πιο δασωμένα βουνά ο Όλυμπος και αυτό εύκολα το αντιλαμβάνεσαι όταν βρεθείς στις καταπράσινες  πλαγιές του . Στους πρόποδες κυριαρχούν κουμαριές ,ρείκια ,πουρνάρια ,κέδροι .Στην δασική ζώνη ,κυριαρχούν τα κωνοφόρα ( πεύκα και έλατα ) και τα μεγάλα φυλλοβόλα , επικρατέστερη η οξιά που σχηματίζει μικρά δάση ,κυρίως σε χαράδρες και κλειστές κοιλάδες .

Ο Όλυμπος στην Ιλιάδα  ονομάζεται μέγας , μακρύς ,αιγλήεις  ( δηλ. λαμπρός ) , πολύδενδρος . Το Πάνθεον  ( ο σημερινός Μύτικας ) ,ο θρόνος του Δία  ( το σημερινό Στεφάνι ) φιλοξενεί αποκλειστικά τον αρχηγό των θεών τον Δία . Το δωδεκάθεο συμπληρώνουν η Ήρα , η Εστία , η Δήμητρα , ο Ποσειδώνας , η Αθηνά , ο Απόλλων , η Άρτεμις , ο Ερμής , ο Άρης , η Αφροδίτη και ο Ήφαιστος .  To 1928 θα ανεβεί στον Όλυμπο με τον Κάκαλο  και ο ζωγράφος Βασίλης Ιθακήσιος  , φθάνοντας στη σπηλιά που θα ονομάσει  ΄΄ Άσυλο των Μουσών ΄΄  θα περάσει πολλά καλοκαίρια , ζωγραφίζοντας θέματα από το βουνό .                  

Aπό το 1938 ανακηρύχθηκε ως πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδος . Τα μεγάλα θηλαστικά που ζούσαν παλιότερα στην περιοχή ,όπως το ελάφι έχουν  πλέον εξαφανιστεί .  Έχουν εντοπιστεί 32 είδη θηλαστικών  ζαρκάδια , αγριοκάτσικα ,  αγριογούρουνα ,αγριόγατες , κουνάβια , αλεπούδες . σκίουροι ,ενώ λιγοστοί λύκοι εμφανίζονται κατά καιρούς . 

Στην αρχαιότητα υπήρχαν λιοντάρια     ( Παυσανίας )  ενώ μέχρι τον 16^ο αιώνα υπήρχαν αρκούδες  ( Βίος του Αγίου Διονυσίου του νεώτερου ) . Επίσης συνηθισμένα ερπετά ( 22 είδη ) φίδια ,χελώνες , σαύρες κ.λ.π. και ορισμένα αμφίβια  ( 8 είδη )  στα ρέμα τα και τις εποχικές λίμνες . Μεγάλη ποικιλία εντόμων ,κυρίως πεταλούδες  για τις οποίες φημίζεται ο Όλυμπος  και για τα πανέμορφα αγριολούλουδα. Έχουν εντοπιστεί επίσης 108 είδη πτηνών  μαυρόγυπας , πετροπέρδικα ,λευκοπελαργός .αγριοπερίστερο ,κοκκινολαίμης ,χρυσογέρακας ,πετρίτης , χρυσαετός , φιδαετός ,τσαλαπετεινός .Ιδιαίτερα τα αρπακτικά είναι σπάνια και προστατεύονται  αυστηρά από διεθνείς συμβάσεις .

Οδοιπορούμε περισσότερο από μισή  ώρα τώρα μέσα σε πυκνό δάσος οξιάς ,  μονοπάτι  δροσιστικό.  Με τη μελωδία κάποιων πουλιών  συνεχίζουμε μέσα από δάσος πεύκων  , η μυρωδιά του πεύκου μεθυστική , μας ταξιδεύει . Οδοιπορήσαμε περίπου μιάμιση ώρα  ώσπου βγήκαμε σε χαρακτηριστικό γυμνό πέρασμα από όπου βλέπουμε την ψηλότερη κορφή του βουνού το καταφύγιο του  ΄΄Ζολώτα ΄΄ μα και τη γαλάζια επιφάνεια της θάλασσας να λαμπυρίζει στο φως του Ήλιου .

 Μετά από πορεία  2 ωρών και 20 λεπτών  συνεχούς ανάβασης φθάσαμε στο καταφύγιο  , ΄΄ Σπήλιος Αγαπητός ΄΄ .  Πήρε το όνομα  από τον πρώτο πρόεδρο του  Ε. Ο. Σ . Aθηνών . Κτίσθηκε το 1930 , σε υψόμετρο 2.100 μέτρων . Από το 1954 την διαχείριση την έχει  ο Κ . Ζολώτας  και το 2001 την διαχείριση την ανέλαβε η κόρη του  Μαρία Ζολώτα με τον σύζυγο της . Δυναμικότητας 110 κλινών σήμερα  .  Αργότερα καθισμένοι στο  τεράστιο  ΄΄ μπαλκόνι ΄΄    του καταφύγίου   με μια γλυκιά κούραση να μας διακατέχει απολαμβάνουμε την ομορφιά του τοπίου  ,  τη θέα του θρόνου του Δία , τον Μύτικα και το Στεφάνι . Μπροστά μας  ένας ορίζοντας που χάνεται στο άπειρο  ,γύρω  του πάλλευκα σύννεφα σε μπλε  ουρανό  και απέραντα  λιβάδια με πράσινες βουνοκορφές .

Ο Ήλιος χάνεται πίσω από τις βουνοκορφές , σουρουπώνει , νυχτώνει ,νύχτωσε  ….. η  υγρασία έντονη  και εμείς μέσα στο καταφύγιο δίπλα στο αναμμένο  τζάκι   με νόστιμο φαγητό  και  κόκκινο κρασί  ( από το εστιατόριο του καταφυγίου ) προγραμματίζουμε την ανάβαση της αυριανής ημέρας . Στις 10 το βράδυ η γεννήτρια παύει να λειτουργεί και ή ομάδα αναγκαστικά πάει για ξεκούραση .

Είμαι μόνος  , ( η συνοδοιπόρος μου αναπαύεται ) με τα φώτα του Λιτόχωρου να φαντάζουν στο βάθος λίγο αλλόκοτα  αφουγκράζομαι τη μυστηριακή γλώσσα  της νύχτας . Έχω αφεθεί στη μυστηριακή νυκτωδία , έχω ξεχάσει το κάθε τι .

 6  ώρα το πρωί στριφογύρισα  νωχελικά στο κρεβάτι μου  και σηκώθηκα  .  Με  ρόφημα ζεστό τσάι με μέλι  ,   όλη η ομάδα   έτοιμοι για αναχώρηση . Ξημερώνει και εμείς έτοιμοι   με τον σάκο στον ώμο και τα απαραίτητα οδοιπορούμε .  Η ημέρα προμηνύεται σκληρή και επίπονη , θερμοκρασία περιβάλλοντος 8 βαθμοί .  Ξημέρωσε και η μέρα αποκαλύπτει ,απέραντα δάση , ορεινούς όγκους  και απόκρημνες κορυφές .

Εμείς οι ορειβάτες ερχόμαστε εδώ όχι μόνο να απολαύσουμε το τοπίο αλλά και να αποκτήσουμε γνώσεις από πρώτο χέρι , είναι ένας τόπος ηρεμίας και κατανόησης των νόμων της φύσης .

Περάσαμε και τα τελευταία ρόμπολα  τώρα τοπίο γυμνό σεληνιακό το μονοπάτι δύσκολο ανηφορικό  οι ανάσες βαριές , όμως εμείς  συνεχίζουμε δεν πτοούμαστε . Η θέα κάτω μαγευτική οι ακτές της Πιερίας  ,στο βάθος ο Θερμαϊκός και πιο πέρα οι ακτές της Χαλκιδικής .  Ένας περήφανος ζεστός ήλιος μας ακολουθεί . Πήραμε πορεία  στο μονοπάτι Ε4  στα ζωνάρια και το ΄΄λούκι΄΄ που οδηγεί   στην ψηλότερη κορυφή τον Μύτικα , αλπικό τοπίο και συνεχής ανάβαση .  Ένας παγωμένος αέρας μας αναγκάζει να  φορέσουμε  γάντια και σκούφους . Μπροστά μας δυο αγριοκάτσικα μας κοιτούν για λίγο περίεργα και  απομακρύνονται με αργά σταθερά βήματα .

 Μετά από πορεία 2+30 ωρών βρισκόμαστε  στην κορυφή .

Θέα απεριόριστη , γύρω μας οι άλλες βουνοκορφές , Σμόλικας,  Τιταρος , Πιέρια , Βέρμιο .  Προετοιμασία για την επιστροφή . Κατεβαίνουμε ,  στην κατάβαση συναντούμε πολλούς ορειβάτες από διάφορες πόλεις της Ελλάδος και του εξωτερικού .

Πολλές ανάσες ξεκούρασης στο καταφύγιο  και αναχώρηση για κατάβαση όπου και φθάσαμε στα Πριόνια  μετά  από 2 ώρες  διαδρομή .

Αργότερα από  το μυαλό μου πέρασαν σαν ταινία οι εικόνες από αυτή τη μαγική γωνιά της πατρίδας μου , αυτές που ήδη περιέγραψα αλλά και αυτές που δεν κατάφερα να χωρέσω σε αυτό το κείμενο .                     Επιστροφή …

Στην συντροφιά μας επικρατεί  όπως σε κάθε επιστροφή μια γλυκιά μελαγχολία , εμείς συνεχίζουμε να ταξιδεύουμε  και να ορειβατούμε .

Υ.Γ.

Η  Π.Ο.Σ. ( Πανελλήνια ορειβατική συνάντηση,αναβλήθηκε λόγω του κοροναϊού ).