Με τους Ορειβάτες Βέροιας στην λίμνη Κατή στον Κάτω Όλυμπο

Του Νίκου Τσιαμούρα

Μια άγνωστη ορεινή λίμνη στον μυθικό Όλυμπο. Μπήκαμε στο δάσος , μια άγρια γοητεία, μια γλυκιά νοσταλγία, ένα αέρινο μυστήριο μας υποδέχεται.

Φύγαμε πρωινό Κυριακής . Το ταξίδι μας σήμερα μοναδικό! Διαδρομή Βέροια – Κατερίνη – Λεπτοκαρυά – Σκοτίνα - Παλιός Άγιος- Παντελεήμονας. Αφήσαμε πίσω μας την ήρεμη - σαν λάδι - θάλασσα.

Πλησιάζουμε τον Άγιο Παντελεήμονα λίγο πριν από τα Τέμπη, η ιστορία συναντά την ομορφιά του τοπίου. Αντικρίζοντας τα καλοδιατηρημένα τείχη και τον επιβλητικό πύργο του κάστρου του Πλαταμώνα. Είναι κάστρο-πόλη της μεταβυζαντινής περιόδου. Εδώ πολέμησαν Φράγκοι, Βυζαντινοί, Τούρκοι, ακόμη και Νεοζηλανδοί στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.

Αφήσαμε αριστερά μας το κάστρο του Πλαταμώνα. Βρισκόμαστε στον κάτω Όλυμπο, ένα βουνό τελείως ξεχωριστό και διαφορετικό από τον κυρίως Όλυμπο, με απέραντα δάση και κρυφές γωνιές ανεξερεύνητες. Διάσπαρτα αγροτικά χωριά, άλλα βλέπουν τις ψηλές κορφές του Ολύμπου, άλλα το ανοικτό πέλαγος και άλλα έχουν το προνόμιο να βλέπουν βουνό και θάλασσα, όπως εμείς οι ορειβάτες σήμερα.

Βρισκόμαστε στον παλιό Άγιο – Παντελεήμονα. Κτισμένος στους πρόποδες του κάτω Ολύμπου - ο παλαιός Άγιος - Παντελεήμονας και σε υψόμετρο 500 μέτρων με θέα που κόβει την ανάσα προς τον Θερμαϊκό κόλπο και τις ακτές της νότιας Πιερίας, ο οικισμός μας υποδέχεται έρημος στην ησυχία του πρωινού. Η ονομασία προέρχεται από την εκκλησία που δεσπόζει στη γεμάτη με πλατάνια κεντρική πλατεία του χωριού. Ένα από τα ωραιότερα χωριά της Μακεδονίας, που έχει 4 αιώνες ζωής. Κτίσθηκε από Ηπειρώτες τεχνίτες, εδώ η μακεδονική αρχιτεκτονική συνδυάζεται με την ηπειρώτικη παράδοση. Για τον λόγο αυτό ο οικισμός έχει κηρυχθεί διατηρητέος. Στη σκιά του Ολύμπου σε αυτό εδώ τον οικισμό γυρίστηκε η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου ΄΄ Μέγας Αλέξανδρος΄΄.

Πήραμε τον ανηφορικό ασφάλτινο δρόμο, δάση από οξιές, καστανιές και κουμαριές μας υποδέχονται. Την Άνοιξη πλημμυρίζει ο τόπος από ροζ ανεμώνες, άγρια γαρύφαλλα και αγριοφράουλες. Ανάμεσα τους μικρά οροπέδια επιτρέπουν την καλλιέργεια και την κτηνοτροφία. Πλούσια η πανίδα, αλεπούδες, κουνάβια, σκίουροι, μικρά αρπακτικά πουλιά, πέρδικες και ορτύκια. Η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορία, αλεξίπτωτο πλαγιάς, ποδήλατο βουνού και άλλες δραστηριότητες.

Προετοιμασία και αναχώρηση για πεζοπορία. Αφήσαμε τα αυτοκίνητα και ξεκινάμε ακολουθώντας δασικό δρόμο μέσα από ένα πανέμορφο δάσος. Φθινόπωρο........ Είναι η εποχή των χρωμάτων. Είναι άρρηκτα δεμένο με τον άνθρωπο της υπαίθρου, το γεωργό, τον κτηνοτρόφο. Το ταξίδι μας μοναδικό με ένα περήφανο ήλιο να μας ακολουθεί.

Ορειβατούμε τώρα σε απότομη πλαγιά σε δάσος, δεν υπάρχουν πουθενά ορειβατικά σημάδια. Είναι μαγεία το βάδισμα πάνω στα πεσμένα φύλλα του Φθινοπώρου – τα φύλλα της οξιάς – που σωρεύονται στο δασικό δρόμο και στα γύρω μονοπάτια.

Φθάσαμε σε ξέφωτο παντού τα χρώματα του Φθινοπώρου, πεσμένα καφεκίτρινα φύλλα, τριγύρω πυκνό δάσος από πανύψηλες οξιές. Τα κλαδιά των δένδρων κατεβαίνουν χαμηλά και μας κλείνουν όχι μόνο το μονοπάτι αλλά και τον ουρανό. Κατά τόπους ξεφυτρώνουν και αρκουδοπούρναρα κατάφορτα με μικρούς κόκκινους καρπούς..

Νυχτερινά ελαφροπατήματα άγριας ζωής......Ίχνη πρόσφατα, με πορεία προς το χωριό. Διακρίνονται τα χαρακτηριστικά πατήματα από κοπάδι αγριογούρουνων.. Εδώ η τροφή είναι άφθονη. Κάστανα, καρύδια, γκόρτσα θα χορτάσουν την πείνα τους, θα τα προμηθεύσουν την ενέργεια που χρειάζονται για τον χειμώνα.

Συνεχίζουμε την ανάβαση. Βγήκαμε σε ξέφωτο, μια ολιγόλεπτη στάση να πάρουμε βαθιές ανάσες και συνεχίζουμε. Κάθε στροφή και μια γοητεία ξεδιπλώνεται μπρος τα μάτια μας.

Τώρα ανάβαση τώρα σιωπή. Εμείς και η ησυχία του δάσους. Η ησυχία μας αφήνει περιθώρια να θαυμάσουμε τη φύση τριγύρω, δίνει μια μορφή σε δένδρα και ανθρώπους. Αδιόρατες γραμμές που χαράζουν την πλαγιά οδηγώντας σε μύριες κατευθύνσεις. Η υγρασία στο κατακόρυφο. Είναι η ανάσα του δάσους που διαπερνά τα ρούχα μας και μας μουσκεύει μέχρι το κόκαλο.

Οδοιπορούμε εδώ και 2 ώρες, επιτέλους φθάσαμε σε ξέφωτο. Ένα άνοιγμα του δάσους χωρίς δένδρα μόνο χλόη και μια πρόχειρη καλύβα φτιαγμένη από ξερόκλαδα. Πήραμε την τελική ευθεία για τον προορισμό μας. Η δασική θέση Κατή είναι ένα μικρό οροπέδιο ( Ν.Δ.) της Άνω Σκοτίνας, του Παλαιού Παντελεήμονα και Δυτικά των παλαιών Πόρων.

Ανεβαίνοντας ψηλότερα στα 1300 μέτρα η μορφολογία του δάσους αλλάζει, πεύκα και έλατα. Πλησιάζουμε, φθάσαμε στη λίμνη μετά από 2 ώρες και 45 λεπτά. Θαυμάζουμε την ομορφιά της φύσης τριγύρω και τη λίμνη.

Η θέση πήρε το όνομα της από την ομώνυμη βρύση του ΄΄Κατή΄΄ . Το όνομα της στην τούρκικη γλώσσα σημαίνει δικαστής ( κατής ). Σύμφωνα με την παράδοση κάποιος Τούρκος δικαστής που δίκαζε τις υποθέσεις των κατοίκων των γύρω χωριών κάθισε να ξαποστάσει, στην βρύση. Εκεί πέρα πέθανε πίνοντας από το παγωμένο νερό της βρύσης. Σε αυτή τη θέση βρίσκεται εδώ και τριάντα χρόνια η ορεινή τεχνική λίμνη ΄΄ Η λίμνη του Κατή΄΄. Μια λίμνη άγνωστη για τους περισσότερους. Δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 90 ( 1997 ). Ένας ιδιαίτερος προορισμός για όσους αγαπούν και παρασύρονται από την ομορφιά της φύσης. Είναι μια τεχνική αβαθής λίμνη με ελεύθερη επιφάνεια τα 9,5 μέτρα περίπου, σπάνια όμως βρίσκεται σε πλήρωση.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας στην περιοχή γινόταν δυο και τρείς φορές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού μεγάλες εμποροπανηγύρεις και ζωοπανηγύρεις. Τα χρόνια μεταξύ 1881 – 1912 ήταν παραμεθόριο μέρος των συνόρων μεταξύ του ελεύθερου Ελληνικού Βασιλείου με την Οθωμανική Τουρκία.

Πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Σε 30 λεπτά της ώρας φθάσαμε πάλι στο ξέφωτο. Πήραμε πορεία δεξιά από την ίδια διαδρομή. Πεζοπορούμε σε δάσος από πανύψηλες οξιές, με τα τραγούδια των πουλιών συνεχίζουμε την κατάβαση. Αφήσαμε πίσω μας, τους παλιούς οικισμούς, τα ξωκλήσια γύρω από τα ορεινά χωριά, το απέραντο πράσινο, τη λίμνη ΄΄ κατή ΄΄ .............. 

Πήραμε το δρόμο της επιστροφής, με την χαρά μιας ακόμη πανέμορφης διαδρομής. Tώρα ο καφές πίνεται ευχάριστα μετά την ταλαιπωρία της ημέρας, δίπλα στη θάλασσα της Σκοτίνας.

Υ.Γ. Συγχαρητήρια σε όλους εμάς.