Με τους ορειβάτες Βέροιας στο Καϊμακτσαλάν

Του Νίκου Τσιαμούρα

Βόρας , θεός του ανέμου του Βορρά , πίστευαν ότι κατοικούσε στη θρακική γη. Τον παρίσταναν ως φτερωτό δαίμονα, γενειοφόρο και ντυμένο με έναν κοντό πτυχωτό χιτώνα . Γιος της Ηούς ( Αυγής ) και του Αστραίου. Ανήκε στο γένος των Τιτάνων , με αδέλφια τον Ζέφυρο και τον Νότο.

Φύγαμε από την Βέροια στις 8 , προορισμός μας το χιονοδρομικό κέντρο του Βόρα ή Καϊμακτσαλάν στο νομό Πέλλας . Λίγο νωρίτερα στις 7 και 30 έφυγαν για το όρος Βέλια ( to βουνό της Σιάτιστας ) 8 φίλοι Ορειβάτες. Προσπερνάμε την Έδεσσα . Το όνομα της έχει φρυγική καταβολή και σημαίνει πύργος μέσα στο νερό ή πόλη πάνω στο νερό .

Στους βυζαντινούς χρόνους ανάμεσα στις πόλεις κάστρα που ξεχώρισαν για την θέση και την ικανότητα τους είναι και η Έδεσσα "το θεοφρούρητο κάστρο των Βοδενών". Μοναδικό στολίδι της πόλης στην περιοχή Βαρόσι η παλιά μητρόπολη , ο ναός της κοίμησης της Θεοτόκου . Η ανέγερση της τοποθετείται στο δεύτερο μισό του 14 ου αιώνα . Αρχαία βυζαντινά και άλλα ευρήματα μαρτυρούν την ιστορία της πόλης . Από την ιστορία περνούν Ρωμαίοι , Σλάβοι , Οθωμανοί. Απελευθερώνεται από τον Ελληνικό στρατό στις 18 Οκτωβρίου το 1912 .

Φθάσαμε στην Παναγίτσα . Μια ανάσα από το Καϊμακτσαλάν , κρατά τον επισκέπτη με το τοπικό χρώμα και τη φιλοξενία της . Τώρα εδώ φυσάει ένας άλλος αέρας , αυτός της αντιπαροχής και του εύκολου χρήματος . Τα Σαββατοκύριακα στενάζει από το βάρος των τζιπ και της ανάπτυξης . Μιας ανάπτυξης και μιας δόμησης άναρχης . Οι κάτοικοι της περιοχής άφησαν την γη και τις καλλιέργειες και ασχολούνται με τους Θεσσαλονικείς τουρίστες .

Από εδώ το μάτι ταξιδεύει στον απέραντο κάμπο με τους οπωρώνες και ατενίζει τη λίμνη Βεγορίτιδα . Μια από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδος που απλώνεται σε υψίπεδο 600 μέτρων . Η λίμνη Βεγορίτιδα περιβάλλεται από το όρος Βόρας , ανατολικά από το Βέρμιο ,νότια από το όρος Σκοπός Κοζάνης και δυτικά από το Άσκιο όρος . Είναι λίμνη αλπικού τύπου και τεκτονικής προέλευσης . Έχουν καταγραφεί 11 είδη ψαριών . Το 1953 μετά την υποχώρηση των νερών αποκαλύφθηκε προϊστορική νεκρόπολη με δέκα κιβωτιόσχημους τάφους .

Περνάμε μέσα από την Παναγίτσα και την Ζέρβη , βγαίνοντας από την Ζέρβη αρχίζει ανηφόρα με κλειστές στροφές. Τοπίο τυραννισμένο από τον χειμώνα. Τώρα κακοτράχαλα βράχια και χαράδρες εναλλάσσονται με πυκνά δάση από οξιές πεύκα και έλατα . Μπροστά μας ξεπροβάλλει η οροσειρά του όρους Βόρα . Είναι το τρίτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδος μετά τον Όλυμπο και τον Σμόλικα , με την κορυφή του να φθάνει τα 2524 μέτρα . Αποτελεί το φυσικό σύνορο των νομών Φλώρινας και Πέλλας .

Βρισκόμαστε στο χιονοδρομικό κέντρο , ένας πολύχρωμος κόσμος από σκιερ και επισκέπτες μας υποδέχεται , άρχισε να λειτουργεί από το 1995 , διαθέτει 7 αναβατήρες ( 1 εναέριο διθέσιο και 6 συρόμενους ) οι οποίοι παρέχουν πρόσβαση στις 14 συνολικά πίστες σκι διαφόρων βαθμών δυσκολίας . Η αύρα του ορεινού καθαρού αέρα εισβάλλει στα πνευμόνια μας , αφήνεσαι στην καθαρότητα του χιονισμένου τοπίου . Το απέραντο λευκό σε ταξιδεύει , το θρόισμα του παγωμένου αέρα σε κάνει να νοιώθεις μέρος της φύσης .

Με τον σάκο στον ώμο ντυμένοι με ζεστά ρούχα , γάντια και σκούφους οι φίλοι ορειβάτες απομακρύνονται , ορειβατούν τώρα δίπλα από το συνδετικό (εναέρια καρέκλα ) ανηφόρα για γερά πόδια και αντοχές , ανάσες πηχτές . Αργά αλλά σταθερά κερδίζουν ύψος , τόπος γύρω γυμνά λευκός , χιόνι παγωμένο παντού . Ένας περήφανος ήλιος τους συντροφεύει και τους ακολουθεί σε όλη τη διάρκεια της πορείας .

Ο χρόνος τρέχει μαζί με τον ιδρώτα , κοφτές ανάσες και η ερημιά του λευκού τοπίου , ησυχία...........μόνο το θρόισμα του παγωμένου αέρα τους κρατάει συντροφιά .Βρίσκονται στην κόψη της κορυφογραμμής , τώρα τοπίο ολότελα λευκό , άγριο , ήπιο , μουσικό , θεϊκό .

Απτόητοι συνεχίζουν για την κορυφή . Στην ψηλότερη κορφή υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία το οποίο αποτελεί μνημείο του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου . Είναι κατασκευασμένο σε ρυθμό καθολικό και στο υπόγειο του υπάρχει κενοτάφιο των θυμάτων που έπεσαν στις μάχες που διεξήχθησαν στις πλαγιές του . Τώρα άγρια μουσική αέρα ανακατεμένη με χιόνι παγωμένο μας μαστιγώνει το πρόσωπο μπήκαμε μέσα στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία ανάψαμε ένα κερί , γύρω από το ιερό στεφάνια με πλαστικά λουλούδια γραμμένα στα σλάβικα αφιερωμένα στην χάρη του Αγίου από τους φίλους Σκοπιανούς .

Μαζί μας και οι ορειβάτες από τον ΣΕΟ Φλώρινας .

Από το εκκλησάκι όλοι μαζί θαυμάζουμε την άγρια ομορφιά των γύρω βουνοκορφών . Μπροστά μας περήφανα ξεπροβάλλουν , οι χιονισμένες βουνοκορφές του Βερμίου ,των Πιερίων ,του Ολύμπου του Άσκιου (Σινιάτσικο ) και αριστερά συνεχίζει η οροσειρά του όρους Βόρα με τις κορυφές Σοκόλ , Κράβιτσα, Πίνοβο , η Τζένα και το Πάϊκο .

Εμείς γλιστρήσαμε στις ολόλευκες πλαγιές και κάναμε ατελείωτα σκι , τα λεπτά και οι ώρες περνούν ευχάριστα , οι εικόνες που παρελαύνουν μπροστά στα μάτια μας , προκαλούν μια ανεξάντλητη ευθυμία στη συντροφιά . Εναλλαγές χρωμάτων σε μια απαράμιλλη αρμονία , το άφθονο χιόνι δεν έρχεται για να γεμίσει το τοπίο αλλά να το αγκαλιάσει να το αναδείξει . Η ορειβασία και το σκι παύουν να είναι σπορ , είναι μέσο απλώς για την περιήγηση μας στο φανταστικό περιβάλλον .

Αφήσαμε πίσω την ομορφιά και την ηρεμία του βουνού και πήραμε το δρόμο της επιστροφής . Επιστροφή , από άλλη διαδρομή . Κερασιά , Καρυδιά , Άγρας . ( Οι υπόλοιποι της συντροφιάς απόλαυσαν ένα ζεστό μπάνιο στα λουτρά Πόζαρ ) . Ο δασικός ασφάλτινος δρόμος τρυπώνει στο πυκνό δάσος και η φυσιολατρική τώρα πλέον περιήγηση μας αρχίζει να αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον . Η μεγαλοπρέπεια και η ομορφιά κρύβεται στις κοιλάδες και τις δασωμένες πλαγιές . Εκτεταμένα δάση από πεύκα έλατα ,οξιές και χαμηλότερα καστανιές , βελανιδιές και κερασιές μας υποδέχονται με τα χρώματα του χειμώνα . Εδώ ζουν σε μικρό αριθμό ζαρκάδια , λύκοι και αλεπούδες .

Δρόμος κατηφορικός και χωρίς να το καταλάβουμε βρισκόμαστε στο πρώτο χωριό την Κερασιά . Το χωριό μας υποδέχεται έρημο χτισμένο σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία . Μόνο οι καμινάδες που καπνίζουν προδίδουν την ανθρώπινη παρουσία .

Παίρνουμε το δρόμο που οδηγεί στην Έδεσσα . Προσπερνάμε περιφερειακά το χωριό Καρυδιά . Λίγο πιο πέρα υπάρχει το μνημείο του καπετάν Άγρα . Ο Τέλος Αγαπηνός ( Σαράντης Αγαπηνός , καταγωγή από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας ) , ανθυπολοχαγός πεζικού του ελληνικού στρατού , γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1880 επειδή ο πατέρας του υπηρετούσε εκεί ως Εφέτης . Εισήλθε με αντάρτικο σώμα στη Μακεδονία και από τον Σεπτέμβριο του 1906 μπήκε με δώδεκα ευζώνους στον βάλτο των Γιαννιτσών , όπου ανέπτυξε δράση εναντίον των Βούλγαρων κομιτατζήδων .Τον Ιούνιο του 1907 δέχθηκε πρόταση του Βούλγαρου Βοεβόδα Ζλατάν για τοπική ειρήνευση , όμως εκείνος τον συνέλαβε , τον διαπόμπευσε και τον κρέμασε έξω από το χωριό Καρυδιά μαζί με τον πιστό συμμαχητή του τον Αντώνη Μίγγα από την Νάουσα .

Περάσαμε τον σιδηροδρομικό σταθμό του Άγρα τώρα προσπερνάμε την λίμνη και τον υγροβιότοπο του Άγρα . Βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας . Εδώ ζουν περιοδικά 250 διαφορετικά είδη πτηνών . Πρόκειται για μια λίμνη 5.972 στρεμμάτων που υδροδοτείται από τις πηγές του ποταμού Εδεσσαίου και η επιφάνεια της καταλαμβάνεται από πυκνή βλάστηση με καλαμιές , ιδανικές.

Συνθήκες για φώλιασμα και αναπαραγωγή της πανίδας . Υπάρχουν επίσης λειμώνες με βούρλα και παρυδάτια δενδρώδης βλάστηση από λεύκες , ιτιές πλατάνους και σκλήθρα . Βατράχια , βίδρες , μυοκάστορες , υδρόβιες χελώνες και νερόφιδα συμπληρώνουν το σκηνικό . Μεταναστευτικά πουλιά όπως πελεκάνοι , κύκνοι και το σπάνιο είδος της ροπαλόπαπιας συχνάζει εδώ κατά την περίοδο της αναπαραγωγής . Σε αντίθεση με την πλούσια ορνιθοπανίδα η ιχθυοπανίδα εμφανίζεται ιδιαίτερα φτωχή .

Επιστρέφοντας απομεσήμερο στην Βέροια αφήσαμε πίσω μας την παγωμένη και περήφανη ερημιά των κορφών να φαντάζει ακόμη πιο μυστηριώδης και ακατανόητα σαγηνευτική .