Με τους Ορειβάτες Βέροιας σε Αβδέλλα - Βασιλίτσα

Του Νίκου Τσιαμούρα

Ανεβαίνουμε ορειβατούμε τώρα απολαμβάνουμε στιγμές που αναπολείς στην καθημερινότητα και είναι μοναδικές. Υγρές κοιλάδες, απέραντα δάση, κωνοφόρα, οξιές, πλατύφυλλα και φυλλοβόλα μας υποδέχονται. Ναι η πεζοπορία και η ορειβασία είναι ένα μεθυστικό ταξίδι.

Φύγαμε στις 7 πρωινό Κυριακής. Διαδρομή Βέροια- Κοζάνη-Σιάτιστα –Γρεβενά – Μαυραναίοι – Ζιάκας – Αβδέλλα. Αριστερά μας διαγράφεται η πόλη της Κοζάνης. Η ιστορία του νομού Κοζάνης ξεκινά από την λίθινη εποχή.

Χτισμένη σε υψόμετρο 720 μ. ανάμεσα στις οροσειρές του Βερμίου, του Μπούρινου και των Πιερίων. Κατά την βασιλεία του Φιλίππου Β΄ η περιοχή ονομαζόταν Ελίμεια και ήταν τμήμα της Άνω Μακεδονίας. Πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στην Κοζάνη γίνεται σε σουλτανικό φιρμάνι του 1528, σαν οικισμός με 91 σπίτια, 23 εργένηδες και 15 χήρες! Απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό στις 11 Οκτωβρίου 1912.

Συνεχίζουμε.... Η πόλη των Γρεβενών εμφανίζεται από την εποχή του Βυζαντίου. Χτισμένη ανατολικά της Β. Πίνδου στις όχθες του Γρεβενίτη παραποτάμου του Αλιάκμονα, σε υψόμετρο 534μ. Ο ασφάλτινος δρόμος φιδοσέρνεται ανάμεσα από πυκνά δάση όπου τα δρυοδάση διαδέχονται τις βελανιδιές και αυτά με τη σειρά τους στις οξιές.

Γύρω μας τοπίο με ατελείωτα πυκνά δάση. Τα δένδρα πανύψηλα ρίχνουν όλη την μεγαλοπρέπεια τους στα μονοπάτια του δάσους όπου αναπνέουν πουλιά και μικρά θηλαστικά σκίουροι, νυφίτσες, κουνάβια. Δένδρα γιγάντια, ρωμαλέα, βαθιά σημαδεμένα από την πάλη με τα καιρικά φαινόμενα ( χιόνι, βροχή, αέρας, κεραυνοί.) και με τον χρόνο που είναι ανελέητος.

Πήραμε πορεία για το χωριό Αβδέλλα. Το χωριό ξεπροβάλλει σκαλωμένο στους πρόποδες του βουνού και σε υψόμετρο 1342 μέτρων. Κρυμμένο στην πλαγιά αγναντεύει από εδώ ψηλά την απεραντοσύνη του ουρανού. Ανεβαίνοντας στα δεξιά μας τον ανηφορικό φιδωτό δρόμο που οδηγεί στο χωριό κυλά τα ορμητικά νερά του ένας χείμαρρος περιτριγυρισμένος με πικροδάφνες και λυγαριές. Η εκκλησία που βρίσκεται στην πλατεία κάηκε το 1905 και ξανακτίστηκε το 1955. Στο δάσος της Αβδέλλας υπάρχει η εκκλησία της αγίας Τριάδας εδώ που κατά την παράδοση ήταν το κρυφό Σχολειό. 

Από την Αβδέλλα καταγόταν ο Ζήσης Βέρος, σημαντικός Έλληνας Μακεδονομάχος. Γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου το 1860 και πέθανε το1985 σε ηλικία 105 χρονών. Όλη του η ζωή ήταν ένας συνεχής αγώνας για την ελευθερία. Συνεργάστηκε με την ομάδα του Παύλου Μελά. Το 1941 συνελήφθη από τους γερμανούς ναζιστές και παρέμεινε στη φυλακή για 2 χρόνια. Η οικογένεια του συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση. Ο γιος του και οι 4 κόρες του. Στον Εμφύλιο διώχτηκε και φυλακίστηκε για 2 χρόνια στην Κοζάνη

Επίσης από την Αβδέλλα κατάγονται οι αδελφοί Μανάκια Γιάννης και Μίλτος. Υπήρξαν πρόδρομοι της φωτογραφίας και του κινηματογράφου με δραστηριότητα για περίπου 66 χρόνια.

Αφήνουμε τα αυτοκίνητα εκεί που τελειώνει το χωριό σε μια χαρακτηριστική κυκλική πέτρινη πλατεία. Η διαδρομή από το χωριό μέχρι την κορυφή Βασιλίτσα καλύπτει μια υψομετρική διαφορά 1000 μέτρων περίπου. Αρχικά ακολουθούμε χωματόδρομο και συνεχίζουμε σε μονοπάτι με βορειοδυτική κατεύθυνση ακολουθώντας τα σημάδια για να βγούμε γρήγορα σε ράχη. Το δάσος ξυπνά και αντικρίζει την μέρα που σήμερα θυμίζει, την Άνοιξη. Μυρωμένες οι πνοές του αγέρα από φασκόμηλο και θυμάρι σμίγουν με τις λεπτές μοσχοβολιές της μέρας από τα αγριολούλουδα. 

Συναντάμε και πάλι τον χωματόδρομο, τον προσπερνάμε κάθετα και συνεχίζουμε σε ανηφορική ράχη με αραιό δάσος και λίγο χιόνι. Αφήνουμε την ράχη που γίνεται πολύ ανηφορική και παίρνουμε πορεία δεξιά σε μονοπάτι χαμένο στο πολύ χιόνι, που μας δυσκολεύει. Νερά τρέχουν από παντού, το φως και το νερό είναι η ζωή του δάσους.

Τώρα το μονοπάτι χιονισμένο, πανέμορφο. Στο τέλος του δάσους καταλήγουμε στο κέντρο χαρακτηριστικής λάκας με πολλές πηγές πολλά μικρά ρέματα και αρκετό χιόνι. Κατευθυνόμαστε βόρεια στην ανηφορική βουνοπλαγιά που σε λίγο μας βγάζει σε ξέφωτο με θέα απεριόριστη. Απέναντι μας το όρος Τύμφη με την χαρακτηριστική κορυφή Γκαμήλα. Χαμηλά αντικρίζουμε δασωμένες κοιλάδες με εκτεταμένα δάση από πεύκα, έλατα, οξιές, σφενδάμια, φτελιές, φλαμουριές, λεύκες, βελανιδιές, κουμαριές και πουρνάρια.

Η φύση της Πίνδου παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου, το ίδιο σκουροπράσινο χρώμα των κωνοφώρων, η ίδια χιλιόχρωμη οξιά, η ίδια αθάνατη δρυς, με μόνη διαφορά, ότι τις πρώτες εκείνες εποχές του χρόνου, στα δάση αυτά βάδισαν όντα, που δεν υπάρχουν πια, όπως το μαμούθ που αποκαλύφθηκε στην περιοχή.

Απότομες χιονισμένες πλαγιές και χαράδρες παρουσιάζονται μπροστά μας κυματιστά χωρίς τέλος Πρέπει να τις διαβούμε να τις ξεπεράσουμε για να φθάσουμε στον προορισμό μας που είναι η κορυφή. Τραβερσάρουμε στην κορυφογραμμή που μας οδηγεί σε διάσελο όπου υπάρχουν χαμηλά πασαλάκια με την ένδειξη Ε6. Στο σημείο αυτό αφήνουμε το διεθνές μονοπάτι ( το Ε6 φεύγει για το χιονοδρομικό της Βασιλίτσας ), εμείς παίρνουμε την κακοτράχαλη ανηφόρα που θα μας οδηγήσει στην κορυφή της Βασιλίτσας

Η ανάβαση συνεχίζει να είναι σκληρή. Τώρα κάθε βήμα και μια δοκιμασία, θέληση και αντοχή δοκιμάζονται. Οι φίλοι ορειβάτες καρφώνουν τα μπατόν και σταματάνε για σύντομες ανάσες. Συνεχίζουμε απτόητοι!

Λευκά σύννεφα μας περιτριγυρίζουν ο αέρας παγωμένος χτυπά με μανία πάνω μας φοράμε κάτι ζεστό και συνεχίζουμε. Έχουν ήδη περάσει 3 ώρες ανάβασης, πλησιάζουμε στην κορυφή, γύρω μας απόκρημνες πλαγιές χιονισμένες αναδύονται μέσα από την ομίχλη. Από την κορυφή φαίνονται οι λευκές και απέριττες κορυφές του Σμόλικα, του Γράμμου και της Τύμφης.

Επιστροφή...

Επιστρέφοντας αναλογιζόμαστε την σημερινή περιπλάνηση μας. Το βουνό ανήκει στα πεύκα, στις οξιές, στα αγριολούλουδα, στις αρκούδες, στους λύκους, στα γεράκια, στους αετούς, στα ζαρκάδια, στους αέρηδες και μετά σε όλους εμάς τους ανθρώπους. Το ταξίδι μας σε ξεχασμένα χωριά, σε χιονισμένες βουνοκορφές , σε κελαριστά ποτάμια, σε θρυλικά γεφύρια, σε αυτή τη μοναδική ομορφιά της ελληνικής φύσης, πήρε τέλος. Κάθε φορά αφήνουμε και ένα κομμάτι από τον εαυτό μας, σήμερα πήραμε ενέργεια, αυτή την ενέργεια που μόνο η φύση μπορεί να μας προσφέρει απλόχερα.
Συγχαρητήρια σε όλη την ομάδα που τα κατάφερε με επιτυχία μέχρι την κορυφή.