Ποιμαντορική εγκύκλιος Κοιμήσεως Θεοτόκου

«Κροτείτωσαν σάλπιγγες τῶν θεολόγων σήμερον, γλῶσσα δέ πολύφθογγος ἀνθρώπων, νῦν εὐφημείτω, περιηχείτῳ ἀήρ, ἀπείρῳ λαμπόμενος φωτί· Ἄγγελοι ὑμνείτωσαν τῆς Παρθένου τήν Κοίμησιν».

Παράδοξη πρόσκληση ἀπευθύνει ὁ ἱερός ὑμνογράφος καί μέγας θεολόγος, ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, πρός τούς Ἀγγέλους καί τούς ἀνθρώπους. Παράδοξη καί δυσερμήνευτη. Γιατί πῶς εἶναι δυνατόν νά καλεῖ τούς θεολόγους νά σαλπίσουν χαρμόσυνα; Πῶς εἶναι δυνατόν νά παροτρύνει τούς ἀνθρώπους νά ἐπαινέσουν καί νά ἐγκωμιάσουν ἕνα γεγονός θλιβερό καί ὀδυνηρό, ὅπως ὁ θάνατος καί ὁ ἀποχωρισμός; Πῶς εἶναι δυνατόν νά ζητᾶ καί ἀπό τούς ἀγγέλους νά ὑμνήσουν τήν Κοίμηση τῆς Παρθένου;

Παράδοξη ὄντως ἡ πρόσκληση, ἀλλά γιά ἐμᾶς τούς χοϊκούς ἀνθρώπους πού ἀγνοοῦμε τή δύναμη τοῦ Θεοῦ. Παράδοξη ὄντως γιά ὅσους δέν μποροῦν νά κατανοήσουν καί δέν θέλουν νά πιστεύσουν ὅτι γιά τήν Παναγία Παρθένο «νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι». Δέν ἰσχύουν οἱ κανόνες καί οἱ νόμοι τῆς φύσεως γι᾽ αὐτήν πού ἔγινε Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Δέν ἔχουν καμία δύναμη καί καμία ἐπίδραση σέ ὅ,τι τήν ἀφορᾶ καί σέ ὅ,τι ἀφορᾶ τή ζωή της. Ἡ Κοίμηση τῆς Παναγίας δέν εἶναι σάν τήν Κοίμηση ἑνός ἁπλοῦ ἀνθρώπου. Εἶναι ἡ Κοίμηση τῆς Μητέρας τῆς Ζωῆς, αὐτῆς πού ἔδωσε ζωή στόν Ζωοδότη Χριστό· σ᾽ Αὐτόν πού μέ τόν δικό του θάνατο νίκησε τόν θάνατο καί χάρισε σέ ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος τή ζωή. Γι᾽ αὐτό καί δέν μπορεῖ νά συγκριθεῖ μέ τήν κοίμηση ὁποιουδήποτε θνητοῦ ἀνθρώπου. Γι᾽ αὐτό καί δέν μπορεῖ νά εἶναι αἰτία θλίψεως καί ὀδύνης, ἀλλά χαρᾶς καί πανηγύρεως.

Ἡ Κοίμηση τῆς Παναγίας καί ἡ εἰς οὐρανούς Μετάστασή της εἶναι ἀπόδειξη τοῦ θαύματος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ἀπόδειξη ὅτι ὁ Χριστός νίκησε τόν θάνατο ὄχι μόνο γιά τόν ἑαυτό του ἀλλά καί γιά ὅλους ἐμᾶς πού πιστεύουμε σ᾽ αὐτόν, μέ πρώτη βεβαίως τήν Παναγία Μητέρα του, τήν ὁποία «τάφος καί νέκρωσις οὐκ ἐκράτησε». Ἡ Παναγία ὑπερβαίνει τόν θάνατο καί νικᾶ τή νέκρωση πού αὐτός προκαλεῖ, ἔχοντας νεκρώσει προηγουμένως τήν ἁμαρτία πού ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο στόν θάνατο. Ἀφοσιωμένη στόν Θεό καί τίς ἐντολές του ἀπό βρέφους ἀποδεικνύεται ἡ Παναγία «ὑψηλοτέρα τῶν οὐρανῶν καί καθαρωτέρα λαμπηδόνων ἡλιακῶν» καί ὡς τέτοια δέν εἶναι δυνατόν νά κρατηθεῖ μέσα στόν τάφο καί νά παραμείνει δέσμια τοῦ θανάτου, ἀλλά ἀνέρχεται θριαμβευτικά στούς οὐρανούς γιά νά παρακαθήσει στά δεξιά τοῦ Υἱοῦ της, πρέσβειρα καί μεσίτρια τῶν ἀνθρώπων πρός τόν Θεό.

Καί ὅταν ὁ θάνατος νικᾶται καί ὅταν ἡ ἁμαρτία συντρίβεται καί ὅταν ἡ ταπεινή Κόρη τῆς Ναζαρέτ ἀξιώνεται νά ἀνέλθει στόν οὐρανό γιά νά βρίσκεται γιά πάντα δίπλα στόν Υἱό της, τότε μόνο χαρά καί ἀγαλλίαση ταιριάζει, τότε μόνο ἔπαινος καί ἐγκώμια ἁρμόζουν, τότε δικαιολογημένα φωτίζεται ὁ οὐρανός, χαίρουν οἱ ἄγγελοι καί κροτοῦν χαρμόσυνα οἱ ἄνθρωποι. Γι᾽ αὐτό καί ὁ ἱερός ὑμνογράφος ψάλλει θριαμβευτικά καί μᾶς παρακινεῖ: «Κροτείτωσαν σάλπιγγες τῶν θεολόγων σήμερον, γλῶσσα δέ πολύφθογγος ἀνθρώπων, νῦν εὐφημείτω, περιηχείτῳ ἀήρ, ἀπείρῳ λαμπόμενος φωτί· Ἄγγελοι ὑμνείτωσαν τῆς Παρθένου τήν Κοίμησιν».

Μαζί τους καί ἐμεῖς σήμερα, ἀδελφοί μου, τιμοῦμε τήν Κοίμηση τῆς Παναγίας μας. Τήν τιμοῦμε καί τήν πανηγυρίζουμε, γιατί ἄν μέ τήν ὑπακοή της στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τήν ὑποταγή της στό σχέδιό του νά γίνει Μητέρα τοῦ Υἱοῦ του ἄνοιξε γιά ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος τήν πύλη τῆς σωτηρίας, μέ τήν Κοίμηση καί τήν εἰς οὐρανούς Μετάστασή της διατηρεῖ τήν πύλη τοῦ οὐρανοῦ ἀνοικτή γιά ὅσους πιστεύουν στόν Υἱό της καί ἀκολουθοῦν τίς ἐντολές του. Διατηρεῖ τήν πύλη τοῦ οὐρανοῦ ἀνοικτή γιά ὅσους προσφεύγουν στήν χάρη της καί ἐπικαλοῦνται τή μεσιτεία της.

Τιμῶντας καί πανηγυρίζοντας καί ἐμεῖς σήμερα, ἀδελφοί μου, τήν Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἄς στρέψουμε τό βλέμμα μας στήν ἱερή μορφή της πού ἀντανακλᾶ τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς της καί τήν ἁγιότητα τῆς ζωῆς της, καί ἄς ἐμπνευσθοῦμε ἀπό αὐτήν γιά τήν καθημερινή μας ζωή, γιά τόν καθημερινό μας ἀγώνα, γιά τήν καθημερινή μας προσπάθεια νά ἐναρμονίσουμε τή ζωή μας μέ τό θέλημα τοῦ Υἱοῦ της. Καί ἄς τήν παρακαλέσουμε νά μᾶς ἐνισχύει στήν προσπάθειά μας μέ τίς πρεσβεῖες καί τή χάρη της.

Διάπυρος πρός τήν ἐν δόξῃ ἀπό τῆς γῆς εἰς οὐρανούς μεταστᾶσαν Παρθένον εὐχέτης

† Ὁ Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων