Με τους Ορειβάτες Βέροιας στον Όλυμπο
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Του Νίκου Τσιαμούρα
Οι Ελβετοί Frederic Boissonnas και Daniel Baud-Bovy , με τη βοήθεια ενός κυνηγού αγριοκάτσικων από το Λιτόχωρο ,του Χρήστου Κάκαλου , έγραψαν το όνομα τους στην ιστορία της ψηλότερης κορυφής της Ελλάδος . Στις 2 Αυγούστου 1913 κατακτήθηκε η απάτητη μέχρι εκείνη τη στιγμή - κορφή του Ολύμπου .
Είμαι μόνος αφουγκράζομαι τη μυστηριακή γλώσσα της νύχτας . Έχω αφεθεί στη μυστηριακή νυκτωδία , έχω ξεχάσει το κάθε τι . Το βουνό έχει την δική του κουλτούρα δύσκολα να το αγαπήσεις . Να κοιμηθείς στη σκηνή , να βραχείς , να κρυώσεις , να ταλαιπωρηθείς .
Όμως η μεγαλοπρέπεια του και το δέος που σου προκαλεί δεν συγκρίνεται με τίποτα .
Αφήσαμε πίσω το Λιτόχωρο και μαζί με τους υπόλοιπους φθάσαμε στα Πριόνια . Απόγευμα Σαββάτου και στο ξύλινο κτίσμα που λειτουργεί ως (αναψυκτήριο καφέ και εστιατόριο με πολύ κόσμο κυρίως αλλοδαπούς) , αφήσαμε τα αυτοκίνητα . Η ιστορία στάθηκε πολυτάραχη στον Όλυμπο , πέρα από ιερό προσκύνημα , από τα αρχαία χρόνια αποτέλεσε πεδίο μαχών για τον έλεγχο πρόσβασης από τη Θεσσαλία στη Μακεδονία . Στην Τουρκοκρατία υπήρξε κρησφύγετο και ορμητήριο διάσημων κλεφτών και αρματολών . Κατά την εισβολή των Γερμανών το 1941 ο ελληνικός στρατός μαζί με μονάδες Νεοζηλανδών και Αυστραλών έδωσαν σημαντικές μάχες . Τελικά όμως οι Γερμανοί πέρασαν και τον Όλυμπο υψώνοντας την γερμανική σημαία στην ψηλότερη κορυφή .
Τοπίο γύρω μας μαγευτικό . Πέντε παρά πέντε απόγευμα προσπερνάμε το ξύλινο γεφύρι και το ποτάμι τον Ενιπέα , το νερό ελάχιστο . Τυλιγμένος για χιλιάδες χρόνια στη γοητεία του μύθου ο Όλυμπος , νοιώθεις όλο και πιο έντονα το βάρος της ιστορίας της μεγαλοπρέπειας και της φυσικής ομορφιάς αυτού του τόπου . Η ανάβαση αρχίζει . Από τα πιο δασωμένα βουνά ο Όλυμπος και αυτό εύκολα το αντιλαμβάνεσαι όταν βρεθείς στις καταπράσινες πλαγιές του . Στους πρόποδες κυριαρχούν κουμαριές ,ρείκια ,πουρνάρια ,κέδροι .Στην δασική ζώνη ,κυριαρχούν τα κωνοφόρα ( πεύκα και έλατα ) και τα μεγάλα φυλλοβόλα , επικρατέστερη η οξιά που σχηματίζει μικρά δάση ,κυρίως σε χαράδρες και κλειστές κοιλάδες .
Ο Όλυμπος στην Ιλιάδα ονομάζεται μέγας , μακρύς ,αιγλήεις ( δηλ. λαμπρός ) , πολύδενδρος . Το Πάνθεον ( ο σημερινός Μύτικας ) ,ο θρόνος του Δία ( το σημερινό Στεφάνι ) φιλοξενεί αποκλειστικά τον αρχηγό των θεών τον Δία . Το δωδεκάθεο συμπληρώνουν η Ήρα , η Εστία , η Δήμητρα , ο Ποσειδώνας , η Αθηνά , ο Απόλλων , η Άρτεμις , ο Ερμής , ο Άρης , η Αφροδίτη και ο Ήφαιστος . To 1928 θα ανεβεί στον Όλυμπο με τον Κάκαλο και ο ζωγράφος Βασίλης Ιθακήσιος , φθάνοντας στη σπηλιά που θα ονομάσει ΄΄ Άσυλο των Μουσών ΄΄ θα περάσει πολλά καλοκαίρια , ζωγραφίζοντας θέματα από το βουνό .
Aπο το 1938 ανακηρύχθηκε ως πρώτος Εθνικός Δρυμός της Ελλάδος . Τα μεγάλα θηλαστικά που ζούσαν παλιότερα στην περιοχή ,όπως το ελάφι έχουν πλέον εξαφανιστεί . Έχουν εντοπιστεί 32 είδη θηλαστικών ζαρκάδια , αγριοκάτσικα , αγριογούρουνα ,αγριόγατες , κουνάβια , αλεπούδες . σκίουροι ,ενώ λιγοστοί λύκοι εμφανίζονται κατά καιρούς . Στην αρχαιότητα υπήρχαν λιοντάρια ( Παυσανίας ) ενώ μέχρι τον 16ο αιώνα υπήρχαν αρκούδες ( Βίος του Αγίου Διονυσίου του νεώτερου ) . Επίσης συνηθισμένα ερπετά ( 22 είδη ) φίδια ,χελώνες , σαύρες κ.λ.π. και ορισμένα αμφίβια ( 8 είδη ) στα ρέμα τα και τις εποχικές λίμνες . Μεγάλη ποικιλία εντόμων ,κυρίως πεταλούδες για τις οποίες φημίζεται ο Όλυμπος και για τα πανέμορφα αγριολούλουδα . Έχουν εντοπιστεί επίσης 108 είδη πτηνών μαυρόγυπας , πετροπέρδικα ,λευκοπελαργός .αγριοπερίστερο ,κοκκινολαίμης ,χρυσογέρακας ,πετρίτης , χρυσαετός , φιδαετός ,τσαλαπετεινός .Ιδιαίτερα τα αρπακτικά είναι σπάνια και προστατεύονται αυστηρά από διεθνείς συμβάσεις .
Οδοιπορούμε περισσότερο από μισή ώρα τώρα μέσα σε πυκνό δάσος οξιάς , μονοπάτι δροσιστικό.
Με το τραγούδι του σπίνου συνεχίζουμε ........ Στην πορεία μας συναντούμε πολλούς ορειβάτες ξένων χωρών , από Γερμανία , Αυστρία , Ουαλία , Τσεχία , Βουλγαρία , Ρουμανία , Ισραήλ και την μακρινή Αμερική.
Με τη μελωδία κάποιων πουλιών συνεχίζουμε μέσα από δάσος πεύκων , η μυρωδιά του πεύκου μεθυστική , μας ταξιδεύει .
Οδοιπορήσαμε περίπου μιάμιση ώρα ώσπου βγήκαμε σε χαρακτηριστικό γυμνό πέρασμα από όπου βλέπουμε την ψηλότερη κορφή του βουνού το καταφύγιο του ΄΄Ζολώτα ΄΄ μα και τη γαλάζια επιφάνεια της θάλασσας να λαμπυρίζει στο φως του Ήλιου .
Μετά από πορεία 2 ωρών και 20 λεπτών συνεχούς ανάβασης φθάσαμε στο καταφύγιο , "Σπήλιος Αγαπητός". Πήρε το όνομα από τον πρώτο πρόεδρο του Ε. Ο. Σ . Aθηνών .
Κτίσθηκε το 1930 , σε υψόμετρο 2.100 μέτρων . Από το 1954 την διαχείριση την έχει ο Κ . Ζολώτας και το 2001 την διαχείριση την ανέλαβε η κόρη του Μαρία Ζολώτα με τον σύζυγο της . Δυναμικότητας 110 κλινών σήμερα . Η παρέα μας μεγάλωσε είμαστε 6 άτομα όλη μια παρέα μια συντροφιά . Αργότερα καθισμένοι στο τεράστιο "μπαλκόνι" του καταφύγίου με μια γλυκιά κούραση να μας διακατέχει απολαμβάνουμε την ομορφιά του τοπίου , τη θέα του θρόνου του Δία , τον Μύτικα και το Στεφάνι . Μπροστά μας ένας ορίζοντας που χάνεται στο άπειρο ,γύρω του πάλλευκα σύννεφα σε μπλε ουρανό και απέραντα λιβάδια με πράσινες βουνοκορφές .
Ο Ήλιος χάνεται πίσω από τις βουνοκορφές , σουρουπώνει , νυχτώνει ,νύχτωσε ..... η υγρασία έντονη και εμείς μέσα στο καταφύγιο δίπλα στο αναμμένο τζάκι με νόστιμο φαγητό και κόκκινο κρασί ( από το εστιατόριο του καταφυγίου ) προγραμματίζουμε την ανάβαση της αυριανής ημέρας . Στις 10 το βράδυ η γεννήτρια παύει να λειτουργεί και ή ομάδα αναγκαστικά πάει για ξεκούραση .
Είμαι μόνος, με τα φώτα του Λιτόχωρου να φαντάζουν στο βάθος λίγο αλλόκοτα αφουγκράζομαι τη μυστηριακή γλώσσα της νύχτας . Έχω αφεθεί στη μυστηριακή νυκτωδία , έχω ξεχάσει το κάθε τι .
Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου : 6 ώρα το πρωί στριφογύρισα νωχελικά στο κρεβάτι μου και σηκώθηκα . Με ρόφημα ζεστό τσάι με μέλι , όλη η ομάδα ( 6 άτομα) έτοιμοι για αναχώρηση . Ξημερώνει και εμείς έτοιμοι με τον σάκο στον ώμο και τα απαραίτητα οδοιπορούμε ( 7 παρά πέντε ) . Η ημέρα προμηνύεται σκληρή και επίπονη , θερμοκρασία περιβάλλοντος 8 βαθμοί . Ξημέρωσε και η μέρα αποκαλύπτει ,απέραντα δάση , ορεινούς όγκους και απόκρημνες κορυφές .
Εμείς οι ορειβάτες ερχόμαστε εδώ όχι μόνο να απολαύσουμε το τοπίο αλλά και να αποκτήσουμε γνώσεις από πρώτο χέρι , είναι ένας τόπος ηρεμίας και κατανόησης των νόμων της φύσης .
Περάσαμε και τα τελευταία ρόμπολα τώρα τοπίο γυμνό σεληνιακό το μονοπάτι δύσκολο ανηφορικό οι ανάσες βαριές , όμως εμείς συνεχίζουμε δεν πτοούμαστε . Η θέα κάτω μαγευτική οι ακτές της Πιερίας ,στο βάθος ο Θερμαϊκός και πιο πέρα οι ακτές της Χαλκιδικής . Ένας περήφανος ζεστός ήλιος μας ακολουθεί . Πήραμε πορεία στο μονοπάτι Ε4 που οδηγεί σχεδόν στην κορυφή του Σκολιού , αλπικό τοπίο και συνεχής ανάβαση . Βαθμός δυσκολίας ανάβασης Β΄ . Ένας παγωμένος αέρας μας αναγκάζει να φορέσουμε γάντια και σκούφους . Μπροστά μας δυο αγριοκάτσικα μας κοιτούν για λίγο περίεργα και απομακρύνονται με αργά σταθερά βήματα .
Μετά από πορεία 2 ωρών βρισκόμαστε στην κορυφή . Θέα απεριόριστη , γύρω μας οι άλλες βουνοκορφές , Τιταρος , Πιέρια Βέρμιο Προετοιμασία για την επιστροφή . Κατεβαίνουμε , στην κατάβαση συναντούμε ορειβάτες από ξένες χώρες και πάρα πολλούς ορεινούς δρομείς , σήμερα γίνεται και ο ορεινός μαραθώνιος του Ολύμπου διοργανωτής, ο Ε.Ο.Σ. Θεσσαλονίκης με αφετηρία το Λιτόχωρο ( και αφού διανύσουν 43 χιλιόμετρα οι δρομείς καταλήγουν και πάλι στο Λιτόχωρο ) .
Πολλές ανάσες ξεκούρασης στο καταφύγιο και αναχώρηση για κατάβαση όπου και φθάσαμε στα Πριόνια μετά από 2 ώρες διαδρομή .
Αργότερα από το μυαλό μου πέρασαν σαν ταινία οι εικόνες από αυτή τη μαγική γωνιά της πατρίδας μου , αυτές που ήδη περιέγραψα αλλά και αυτές που δεν κατάφερα να χωρέσω σε αυτό το κείμενο . Επιστροφή ...
Στην συντροφιά μας επικρατεί όπως σε κάθε επιστροφή μια γλυκιά μελαγχολία , εμείς συνεχίζουμε να ταξιδεύουμε και να ορειβατούμε.