Οι γαστρονομικές απολαύσεις της Ελλάδας: Γεύση μεσογειακής κουζίνας

Η ελληνική κουζίνα αποτελεί γαστρονομικό παράδεισο για τους λάτρεις του φαγητού. Προσφέρει ένα ευρύτατο φάσμα γεύσεων, υφών, προϊόντων και παραδόσεων, που περνούν από γενιά σε γενιά, βελτιώνονται και αποδίδουν σε κάθε εποχή την απόλυτη εμπειρία της ελληνικής πραγματικότητας.

Με έμπνευση από τη βαθιά ελληνική ιστορία, τη γεωγραφική θέση της Ελλάδας, στην άκρη της Μεσογείου, και τη μεγάλη ποικιλία της γεωγραφίας της χώρας, με τα ψηλά βουνά και τη θαλάσσια κορνίζα της, η ελληνική κουζίνα αντικατοπτρίζει πλήρως το ταξίδι, που έχει διανύσει η ελληνική παράδοση.

Χωρίς να το σκεφτούν καν, οι Έλληνες μπορούν να μετακινούνται από τις πιο σύγχρονες συνήθειές τους, όπως για παράδειγμα το παιχνίδι στα διαδικτυακά καζίνο, όπως το Verde Casino, στις πιο βαθιές τους ρίζες, όπως το τσίπουρο με λιτό μεζέ το μεσημέρι, κάνοντας μια περιήγηση στο τι σημαίνει σήμερα να είσαι Έλληνας.

Παρακάτω, ακολουθεί μια σύντομη αναφορά στα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της ελληνικής γαστρονομίας. Αυτή αποτελείται από διάφορα στοιχεία, όπως:

• Τα βασικά συστατικά.
• Τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα.
• Τρόποι σερβιρίσματος.
• Κύρια πιάτα.
• Ηδύποτα.

Ας δούμε πιο αναλυτικά τα βασικά της ελληνικής κουζίνας.

Κύρια συστατικά

Στην καρδιά της ελληνικής κουζίνας βρίσκονται τα προϊόντα της ελληνικής γης. Το ελαιόλαδο, το «υγρό χρυσάφι», όπως είναι γνωστό ήδη από την εποχή του Ομήρου, διαδραματίζει κεντρικό ρόλο σε όλα τα πιάτα, ακόμη και τα γλυκά. Είτε ωμό, σε σαλάτες ή μετά από το μαγείρεμα, είτε μαγειρεμένο, είναι η βάση της καλής ελληνικής κουζίνας. Δεν είναι σπάνιο να προσφέρεται σκέτο, με λίγο ποιοτικό ψωμί, ως ορεκτικό πριν από τα γεύματα.

Παρόμοιο ρόλο διαδραματίζουν και τα φρέσκα λαχανικά και τα μυρωδικά. Πολλοί είναι εκείνοι, στην ελληνική επαρχία, που καλλιεργούν μόνοι τους τα λαχανικά τους. Ντομάτες, αγγούρια, μελιτζάνες, κολοκυθάκια, πιπεριές, συνοδευόμενα από μυρωδάτα βότανα, όπως μαϊντανός, άνηθος, δυόσμος κ.α. αποτελούν συχνά ολοκληρωμένα πιάτα, ψημένα απλά στην ψησταριά. Δεν είναι τυχαίο, το ότι το πιο γνωστό ελληνικό πιάτο είναι η χωριάτικη σαλάτα, με κύρια προϋπόθεση τη φρεσκάδα και την καλή ποιότητα των λαχανικών και των μυρωδικών.

Χαρακτηριστικά προϊόντα

Ίσως το γνωστότερο ελληνικό προϊόν να είναι η φέτα. Το γνωστότερο ελληνικό τυρί, φτιαγμένο από αιγοπρόβειο γάλα, συμπεριλαμβάνεται σε πολλά ελληνικά πιάτα – και συνοδεύει άλλα τόσα. Η έντονη γεύση του δίνει βάθος σε ό,τι κι αν προστίθεται, εξισορροπώντας εκείνες των λαχανικών ή του κρέατος. Βάλτε τη, δε, μέσα στις πίτες, για να καταλάβετε τι θα πει δροσερή γλυκιά αλμύρα.

Εξίσου γνωστά με τη φέτα είναι κι άλλα τυριά, όπως η γραβιέρα, το κασέρι, αλλά και το στραγγιστό γιαούρτι.

Τρόποι σερβιρίσματος

Οι Έλληνες είναι ένας κοινωνικός λαός και, με αυτό ως οδηγό, έχει κυριαρχήσει στην κουλτούρα τους το «κοινωνικό φαγητό». Ως τέτοιο μπορεί να χαρακτηριστούν οι «μεζέδες», ένας ιδιαίτερος τρόπος να απολαμβάνει κανείς φαγητό με φίλους και γνωστούς. Οι παρέες μοιράζονται μικρές μερίδες από πολλά φαγητά, που μπαίνουν στη μέση του τραπεζιού, κοινές για όλους.

Συχνά οι μεζέδες αποτελούνται από:

• Αλοιφές: Τζατζίκι, χτυπητή, μελιτζανοσαλάτα, ταραμοσαλάτα, διάφορα είδη από κρεμώδη φαγητά, που μπορεί κανείς να φάει με ψωμί ή και σκέτα.
• Ντολμάδες: Αμπελόφυλλα τυλιχτά με ρύζι και αρωματικά βότανα, με ή χωρίς κιμά.
• Σαγανάκι: Τηγανητό σκληρό τυρί – γραβιέρα ή κεφαλοτύρι – συνήθως με λεμόνι, κάποιες φορές περιχυμένο με μέλι.
• Μπουγιουρντί: Φέτα ψητή στον φούρνο, συνήθως με ντομάτα, καυτερή πιπεριά και αρωματικά.
• Κεφτέδες: Με κιμά ή λαχανικά, όπως ντοματοκεφτέδες, κολοκυθοκεφτέδες, κλπ.
• Τηγανητά λαχανικά: Κολοκυθάκια, μελιτζάνες, τηγανισμένα με κουρκούτι ή χωρίς.

Αυτά και άλλα πολλά, όπως μικρά ψάρια κλπ, μπορεί να συνοδεύσουν το μεσημεριανό «τσίπουρο», ικανοποιώντας τα διαφορετικά γούστα που μπορεί να έχουν οι μεγάλες παρέες. 

Κύρια πιάτα

Αυτά προέρχονται τόσο από τη θαλάσσια όσο και από την ποιμαντική παράδοση της Ελλάδας. Πιάτα με θαλασσινά και ψάρια, όσο και πιάτα με πλούσια κρέατα, χαρίζουν τεράστια ποικιλία γεύσεων.

Σε ό,τι αφορά τα θαλασσινά, μπορεί κανείς να βρει ψάρια, χταπόδια, καλαμάρια, γαρίδες αλλά και διάφορα οστρακοειδή, να γεμίζουν τα μενού σπιτιών και εστιατορίων. Είτε πρόκειται για χταπόδι στα κάρβουνα, ως μεζές, είτε για μαγειρεμένα ψάρια, όπως ψάρι πλακί (ψημένο με ντομάτες και αρωματικά) ή τηγανητά ψαράκια (γαύρος, αθερίνα κλπ), το ψάρι έχει τεράστιο ρόλο στα ελληνικά τραπέζια.

Το ίδιο ισχύει, όμως, και για τα κρέατα. Μοσχάρι, χοιρινό αλλά και αρνί έχουν την τιμητική τους σε κάποια από τα πιο γνωστά ελληνικά πιάτα: Το σουβλάκι σε πίτα, με λαχανικά και τζατζίκι είναι ίσως το γνωστότερο ελληνικό φαγητό δρόμου, ενώ πιάτα όπως ο μουσακάς ή το κλέφτικο δεν χάνουν τη θέση τους στα κυριακάτικα τραπέζια.

Ηδύποτα

Τα πιο γνωστά ελληνικά ποτά είναι αναμφίβολα το ούζο και το τσίπουρο. Το πρώτο, με την πολύ χαρακτηριστική γεύση γλυκάνισου, και το δεύτερο, φτιαγμένο από σταφύλι, που συχνά συγκρίνεται με την ιταλική γκράπα, είναι ίσως η πιο γερή άγκυρα των Ελλήνων με την παράδοση. Από πάππου προς πάππον οι Έλληνες απολαμβάνουν αυτά τα δύο πολύ δυνατά ηδύποτα, είτε σε κοινωνικές εξόδους είτε σε φιλικές συγκεντρώσεις, με μεζέ και χαμόγελο.

Φυσικά, η ελληνική οινοποιεία εξελίσσεται ραγδαία. Εξαιρετικά κρασιά κατακλύζουν τη διεθνή αγορά, όπως τα ιδιαίτερα κρασιά της Σαντορίνης, τα βαθιά κόκκινα της βορείου Ελλάδας και άλλα.

Νέκταρ και αμβροσία

Οι αρχαίοι Έλληνες θεοί τρέφονταν με νέκταρ και αμβροσία, και οι απόγονοί τους φαίνεται πως δεν απομακρύνθηκαν από την παράδοση αυτή. Η ελληνική κουζίνα προσφέρει έναν μεγάλο καμβά από γεύσεις και εικόνες, ικανές να κρατήσουν το ενδιαφέρον σας για πάντα. Απολαύστε, λοιπόν, ό,τι προτιμάτε και κλείστε το γεύμα σας με λουκουμάδες, γαλακτομπούρεκο ή λίγο γλυκό του κουταλιού, έτσι, για το καλό.