Ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες - Μετακλήσεις πολιτών τρίτων χωρών
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Του Γιώργου Ουρσουζίδη
Καλή Σαρακοστή για όλους μας !
Σχετικά με άρθρα του ν.4387/2016, καθώς και των σχετικών εγκυκλίων, που απασχολούν το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών και που προκάλεσαν τις περισσότερες ερωτήσεις κατά τις συναντήσεις με εκπροσώπους των συλλογικών τους φορέων, οφείλω να διευκρινίσω τα παρακάτω ζητήματα.
Άρθρο 38 του ν.4387/2016
Ενιαίοι κανόνες εισφορών – πόροι – αποκεφαλαιοποίηση του Εθν. Συστ/ος Κοιν/κής Ασφάλισης
1. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, το συνολικό ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης ασφαλισμένου μισθωτού και εργοδότη, ορίζεται σε 20% επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων, με την επιφύλαξη της παραγράφου 17 του άρθρου 39 του παρόντος νόμου, με εξαίρεση τις κοινωνικού χαρακτήρα έκτακτες παροχές λόγω γάμου, γεννήσεως τέκνων, θανάτου και βαριάς αναπηρίας και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών, συμπεριλαμβανομένου από 1.1.2017 και του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγρ. 4 και 5 του παρόντος.
Άρθρο 39 του ν.4387/2016
Εφαρμογή των ρυθμίσεων (ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών)
Από 1/1/2017 βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, αποτελεί το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Συνεπώς, για τις ασφαλιστικές εισφορές του 2017 λαμβάνεται το εισόδημα που αποκτήθηκε από τον ασφαλισμένο κατά το έτος 2016. Έως ότου καταστεί ευχερής η έγκαιρη χρήση των εισοδημάτων του προηγούμενου φορολογικού έτους, η βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών προκύπτει από το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος.
Σημειώνουμε ότι με τις διατάξεις του άρθρου 59 του ν.4445/2016, δίνεται η δυνατότητα στους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες να προχωρήσουν από 1/1/2017 σε μερική καταβολή του ποσού των ασφαλιστικών τους εισφορών.
Το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών των ανωτέρω προσώπων που δεν καταβάλλεται βάσει των άρθρων 39 και 40 του ν.4387/2016, κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών επιβαρύνεται με τις νόμιμες προσαυξήσεις και τόκους.
Σε περίπτωση που κατά το χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο από το ποσό που απαιτείται, το επιπλέον ποσό μεταφέρεται ως πιστωμένο και συμψηφίζεται με τις ασφαλιστικές εισφορές του επόμενου χρονικού διαστήματος.
▲ Για τις ασφαλιστικές εισφορές του 2017, αφού ολοκληρωθούν οι Φορολογικές δηλώσεις του 2016, θα γίνει συμψηφισμός με τις δηλώσεις του 2015, και θα γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις. (Τυχόν διαφορά που προκύπτει μετά από τον υπολογισμό των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών βάσει του καθαρού εισοδήματος του προηγούμενου φορολογικού έτους, συμψηφίζεται ισομερώς κατανεμημένη σε μηνιαία βάση, έως το μήνα Δεκέμβριο εκάστου έτους.)
Άρθρο 59 του ν.4445/2016
Μερική καταβολή ποσού εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών
Από 1.1.2017 το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που δεν καταβάλλεται βάσει των άρθρων 39 και 40 του ν. 4387/2016, κατά τον χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, επιβαρύνεται με τις νόμιμες προσαυξήσεις και τόκους.
Σε περίπτωση που κατά τον χρόνο λήξης της προθεσμίας πληρωμής των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο από το ποσό που απαιτείται, το επιπλέον ποσό μεταφέρεται ως πιστωμένο και συμψηφίζεται με τις ασφαλιστικές εισφορές του επόμενου χρονικού διαστήματος.
▲ Το άρθρο 59, διασφαλίζει το δικαίωμα των ασφαλισμένων να μην υποχρεούνται σε άμεση καταβολή του συνόλου του ποσού της ασφαλιστικής εισφοράς μηνιαία, αλλά να συμψηφίζεται και να τοκίζεται σε επόμενο χρονικό διάστημα. Διευκολύνεται συνεπώς ο τρόπος καταβολής των εισφορών για τους ασφαλισμένους και δεν τους στερεί την ασφαλιστική ή φορολογική ενημερότητα.
Παροχή εργασίας Πολιτών Τρίτων Χωρών
Ο νόμος που ρυθμίζει την παροχή εργασίας πολιτών τρίτων χωρών (π.τ.χ.) στην Ελλάδα είναι ο ν.4251/2014. Έχει υποστεί πολλές τροποποιήσεις, οπότε για να είμαστε σίγουροι ότι αναφερόμαστε στην τελευταία ισχύουσα μορφή, εδώ (http://www.odigostoupoliti.eu/nomos-42512014-kodikas-metanastefsis-ke-kinonikis-entaxis/) βρίσκουμε επικαιροποιημένη κωδικοποίηση. Το ασφαλέστερο είναι να χρησιμοποιούμε ειδικές βάσεις δεδομένων, π.χ. ΝΟΜΟΣ ή ΝΟΜΟΤΕΛΕΙΑ, αλλά εκεί έχουν πρόσβαση μόνο οι νομικοί και όσοι είναι εγγεγραμμένοι χρήστες.
Ειδικά, τα αρθ. 11, 12, 13 του πιο πάνω νόμου θέτουν το γενικό πλαίσιο των μετακλήσεων, δηλαδή της μίας και μοναδικής δυνατότητας για παροχή εργασίας στην Ελλάδα σε π.τ.χ. (Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να εργαστεί κανείς στην Ελλάδα, αλλά δεν είναι καθόλου συνηθισμένοι, π.χ. εργαζόμενοι υψηλής εξειδίκευσης, επενδυτές, στελέχη Διοικητικών Συμβουλίων, κτλ). Συνεπώς, για να εισέλθει π.τ.χ. στην Ελλάδα για εργασία, υπάρχει μόνο ένας τρόπος, η Μετάκληση - ως έννοια, υποδιαιρείται:
α) στη Μετάκληση για Εξαρτημένη Εργασία (αρθ. 12, ν.4251/2014), και
β) στη Μετάκληση για Εποχική Εργασία (αρθ. 13, ν.4251/2014)
γ) στη μετάκληση για Αιγύπτιους αλιεργάτες
Βασικά χαρακτηριστικά της Εξαρτημένης Εργασίας :
1. Αρχική άδεια για δύο χρόνια (μετά τον πρώτο χρόνο είναι δυνατή η αλλαγή εργοδότη).
2. Ο εργοδότης πρέπει να έχει 20.000 μικτά έσοδα για έναν αλλοδαπό ή 60.000 μικτά αν είναι επιχείρηση.
Βασικά χαρακτηριστικά της Εποχικής Εργασίας :
1. Σύμβαση το πολύ για 6 μήνες (μπορεί να είναι και σπαστή σύμβαση, δηλαδή ένα δίμηνο τώρα, ένα τρίμηνο ή ένα δίμηνο μετά από καιρό, κτλ).
2. Δεν απαιτεί εισοδήματα εργοδότη.
3. Απαιτείται στρεμματική καλλιέργεια (συνήθως 5 στρέμματα για έναν αλλοδαπό, για αγρότες).
Ειδικές λεπτομέρειες για τις ΜΕΤΑΚΛΗΣΕΙΣ παρέχει αυτή η ΚΥΑ (πατάμε εδώ να ανοίξει). (Αριθμ.66224/2014 Αρ. Φύλλου 7 - 8 Ιανουαρίου 2015)
Άρθρο 7 του N.4315/15 [4251/2014 (80 Α΄)]
Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/36/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την εισδοχή πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία.
1. Το στοιχείο (κδ) της παρ.1 του άρθρου 1 του ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής: «κδ) Εποχική εργασία: Δραστηριότητα που πραγματοποιείται στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα έως έξι συνολικά μήνες, ανά περίοδο δώδεκα μηνών, σε τομέα εποχικής απασχόλησης με περιοδικό χαρακτήρα εντός του έτους. Ως τέτοιοι νοούνται τομείς που σχετίζονται με εποχικές συνθήκες, κατά τη διάρκεια των οποίων το αναγκαίο επίπεδο εργατικού δυναμικού είναι σημαντικά υψηλότερο από αυτό που απαιτείται για τις συνήθεις δραστηριότητες.»
2. ….Ειδικά για την περίπτωση της μετάκλησης εποχικά εργαζομένων στην αγροτική οικονομία, μπορεί με την υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, να καθορίζεται ανώτατος αριθμός θέσεων εργασίας ανά χώρα προέλευσης, καθώς και η αντιστοιχία μεταξύ καλλιεργήσιμης έκτασης ή ζωικού κεφαλαίου του αιτούντος εργοδότη με τον αριθμό των εποχικά εργαζομένων, των οποίων μπορεί να ζητήσει τη μετάκληση.
3. Το άρθρο 13 του ν. 4251/2014 αντικαθίσταται ως εξής: « Άρθρο 13 Εισδοχή πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχική εργασία:…3. Κάθε εργοδότης, ο οποίος επιθυμεί να προσλάβει προσωπικό για εποχική εργασία, με βάση τις θέσεις εργασίας, οι οποίες περιλαμβάνονται στην κοινή υπουργική απόφαση του άρθρου 11 του Κώδικα, καταθέτει αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής του, στην οποία θα αναφέρονται ο αριθμός των θέσεων εργασίας, τα στοιχεία και η ιθαγένεια των προς απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, η ειδικότητα, καθώς και το χρονικό διάστημα της απασχόλησης».
Μαζί με την αίτηση, ο εργοδότης καταθέτει:
α) Αποδεικτικό καταβολής τέλους πενήντα 50 ευρώ για κάθε πολίτη τρίτης χώρας, που θέλει να απασχολήσει, το οποίο εισπράττεται υπέρ του Δημοσίου και δεν επιστρέφεται.
β) Υπεύθυνη δήλωση, ότι θα προσλάβει τους εργαζόμενους και θα αναλάβει τις προβλεπόμενες δαπάνες αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παραγράφου 3 του άρθρου 80 του ν.3386/2005 (Α΄ 212)……..
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 5 του ΕΦΚΑ (Αρ. Πρωτ.: 22 8/2/2017)
ΘΕΜΑ: ΄Ενταξη των μισθωτών του τ.Ο.Γ.Α. στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ( Ε.Φ.Κ.Α.) κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4387/2016
Διευκρινίζεται ότι:
1. Οι διατάξεις του άρθρου 20 παρ.1 του Ν.3863/2010, όπως ισχύει,(εργόσημο ΟΓΑ ) δεν θίγονται από τις διατάξεις του άρθρου 40 παρ. 5 του κοινοποιούμενου νόμου.
2. Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι έως την έναρξη του παρόντος υπάγονταν στην ασφάλιση του τ. Ο.Γ.Α. ως μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών, εντάσσονται ως μισθωτοί στον ΕΦΚΑ, και καταβάλλουν, από 1/1/2017 μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, εφαρμοζομένων αναλόγως των σχετικών διατάξεων για τους ασφαλισμένους μισθωτούς που προέρχονται από το τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Κατά συνέπεια οι σχετικές διατάξεις του Ν.4251/2014 , που προέβλεπαν προκαταβολή ασφαλιστικών εισφορών για το διάστημα της μετάκλησης καθίστανται ανενεργές.
▲ Συνεπώς, δεν απαιτείται προκαταβολή των ασφαλιστικών εισφορών για του μετακλητούς Πολίτες Τρίτων Χωρών (εργάτες γης).
Άρθρο 42 του Ν. 4387/2016
Άρθρο 42 – Ειδικό παράβολο ασφαλιστικής κάλυψης αγρεργατών
1. α. Για τους απασχολούμενους ως εργάτες γης σε εργασίες κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/1998 (ΦΕΚ 205 Α`) εκδίδεται ειδικό παράβολο αγοράς ασφαλιστικών εισφορών αγρεργατών, στο εξής παράβολο, στο οποίο περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς υπέρ του ΕΦΚΑ. Τα παράβολα διατίθενται στον εργοδότη από τα κατά τόπους Υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ, από τις συνεργαζόμενες με τον ΕΦΚΑ τράπεζες και υποκαταστήματα αυτών, από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία και από οποιονδήποτε άλλον φορέα ή δίκτυο έπειτα από απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με καταβολή του οικείου ποσού της ασφαλιστικής εισφοράς.
β. Οι Τράπεζες και λοιποί φορείς αποδίδουν ανά μήνα στον ΕΦΚΑ τα ποσά που εισέπραξαν από την διάθεση του παραβόλου.
γ. Ο Ε.Φ.Κ.Α. στέλνει ετήσια συγκεντρωτική κατάσταση στον εργοδότη, η οποία χρησιμοποιείται για την απόδειξη της σχετικής δαπάνης, μέχρι του ορίου που θα οριστεί με την απόφαση του εδαφίου β της παραγράφου 2.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την προσμέτρηση των δαπανών που προκύπτουν από το παράβολο στα έξοδα των αγροτών, για τον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος τους, και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Επιπλέον,
▲ Συνταξιούχοι: Για όλους τους συνταξιούχους, που ασκούσαν και εξακολουθούν να ασκούν αγροτική δραστηριότητα, πριν τη ψήφιση του νόμου 4387/16, ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ η μείωση των συντάξεων κατά 60%.
▲ Επαγγελματικά δάνεια: Αναμένεται άμεσα σχετική νομοθετική ρύθμιση, που θα αφορά στα επαγγελματικά δάνεια, (επιχειρηματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες).
▲ Νέες ασφαλιστικές εισφορές: Για την πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών, δε θα κάνω κανένα σχόλιο, οι πολίτες ήδη γνωρίζουν…«το ψέμα έχει κοντά ποδάρια»! Ωστόσο, θα πρέπει να μειωθούν οι εισφορές για εκείνους που δηλώνουν υψηλά εισοδήματα, ώστε να υπάρξει πιο σωστή και δίκαιη αντιμετώπιση και να περιοριστεί το κίνητρο για φοροδιαφυγή/εισφοροδιαφυγή, για αυτούς που δηλώνουν το σύνολο του εισοδήματός τους.
Θέλω όμως, να επισημάνω και τις παρακάτω «πικρές» αλήθειες:
1. Επί σειρά δεκαετιών, την «τρύπα» του ασφαλιστικού την καλύπταμε από τον κρατικό προϋπολογισμό, επί της ουσίας με έμμεση αύξηση των εισφορών, τις οποίες χρεώναμε σε ανυποψίαστους πολίτες! Και επειδή, τα έσοδα από τη φορολογία ποτέ δεν ήταν επαρκή, η «τρύπα» του ασφαλιστικού καλυπτόταν - όπως και οι λοιπές «τρύπες» του δημοσίου - με δανεικά που έτρεφαν επί δεκαετίες το Χρέος.
2. Το έγκλημα που διέπραξαν, όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών - επιδεικνύοντας πρωτοφανή ανευθυνότητα - καλούμαστε σήμερα να αντιμετωπίσουμε, μέσα σε ένα κλίμα εκτεταμένης ανεργίας, αδυναμίας καταβολής εισφορών και πλήρους έλλειψης αποθεματικών.
3. Ο Ελληνικός λαός, εδώ και εφτά χρόνια υπομένει και πληρώνει, ως μη όφειλε! Απαιτεί πλέον, να διαχειριστούμε τα πράγματα με σύνεση και εντιμότητα - χωρίς τα φαινόμενα λεηλασίας του παρελθόντος που κατέστρεψαν τη χώρα – όπως ακριβώς πράξαμε τα δύο τελευταία χρόνια…το χρωστάμε σ΄ αυτούς που έπονται.