Το EReNSEP δεν είναι νέο κόμμα

Του Κώστα Λαπαβίτσα

Στις 8 Απριλίου ανακοινώθηκε η έναρξη του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ερευνών Κοινωνικής και Οικονομικής Πολιτικής (ΕΔΕΚΟΠ, η EReNSEP από το αγγλικό του ακρωνύμιο). Πρόκειται για μια φιλόδοξη προσπάθεια με επιστημονικό και πανεπιστημιακό χαρακτήρα που μπορεί να συμβάλλει θετικά στα δημόσια πράγματα και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Πρέπει να τονιστεί, ιδιαίτερα μετά τον παραπλανητικό θόρυβο που προκλήθηκε, ότι δεν πρόκειται για πολιτικό κόμμα.

Το καίριο πρόβλημα στην Ευρώπη σήμερα είναι το δημοκρατικό κενό σε συνδυασμό με την έλλειψη λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας. Σε ότι αφορά την Ελλάδα, που αποτελεί βέβαια ακραία περίπτωση, τα πράγματα έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Οι ευθύνες της διακυβέρνησης Τσίπρα είναι τεράστιες, καθώς συνοδεύονται από την ιδεολογική και ηθική χρεοκοπία των παραδοσιακών ηγετικών στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας. Τον κύριο ρόλο όμως έχουν παίξει οι μηχανισμοί της ΟΝΕ και της ΕΕ που πλέον θέτουν όρια ακόμη και στην καθημερινή λειτουργία της ελληνικής κυβέρνησης.

Ακριβώς για το λόγο αυτό εμφανίζεται έκρηξη του ονομαζόμενου «ευρωσκεπτικισμού», δηλαδή της απόρριψης της ΕΕ, απ’ άκρου εις άκρον της ηπείρου, δυστυχώς προς όφελος της άκρας Δεξιάς, η οποία δίνει εθνικιστικό και ρατσιστικό τόνο στη διάχυτη ανησυχία. Η ευρωπαϊκή Αριστερά δεν παίρνει καθαρή θέση και ένα μεγάλο της μέρος συνεχίζει να ψελλίζει τα περί «Ευρώπης των λαών» και «εκδημοκρατισμού» της ΕΕ και της ΟΝΕ. Η απουσία κριτικού ανατρεπτικού λόγου για την ΟΝΕ και την ΕΕ είναι αυτό ακριβώς που αφήνει το πεδίο ελεύθερο στην άκρα Δεξιά.

Είναι θετικό ότι τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν μετά την εξευτελιστική παράδοση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Δυναμικά κομμάτια της ευρωπαϊκής Αριστεράς, αλλά και άλλοι φορείς που επιδιώκουν την απαλλαγή από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της λιτότητας και της γερμανικής κυριαρχίας, αντιλήφθηκαν ότι η ΟΝΕ είναι ένα εξαιρετικά περιοριστικό πλαίσιο που δεν επιδέχεται μεταρρύθμιση. Αντιλήφθηκαν επίσης ότι πρέπει να υπάρξει ανάκτηση της εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας για να μπορέσει να υπάρξει και να λειτουργήσει η δημοκρατία. Αυτό είναι το περιεχόμενο των αλλεπάλληλων συνεδρίων σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για το περίφημο Σχέδιο Β τους τελευταίους μήνες.

Το EReNSEP είναι μια συντεταγμένη προσπάθεια για να προχωρήσει αυτή η αναζήτηση και να λάβει συγκεκριμένο ιδεολογικό και πολιτικό χαρακτήρα το επόμενο διάστημα. Απαρτίζεται από ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια διαμόρφωσαν εναλλακτικές προτάσεις σε ανοιχτή ρήξη με την ΟΝΕ και την ΕΕ τα τελευταία χρόνια. Θα συμβάλλει με τεκμηριωμένες και εφικτές προτάσεις οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής στη δημόσια συζήτηση που γίνεται στην Ευρώπη. Η ημερίδα της Θεσσαλονίκης είναι ένα πρώτο δείγμα. Θα συμβάλλει επίσης με πολιτικές δράσεις και πρωτοβουλίες, δίνοντας πρακτικό περιεχόμενο στις εναλλακτικές προτάσεις. Αυτός είναι ο τρόπος για να κερδηθεί ξανά η εμπιστοσύνη των λαϊκών στρωμάτων. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο πλέον για γενικόλογες απαντήσεις.

Η συμμετοχή στη διαμόρφωση πειστικών προτάσεων ανατροπής, αλλά και η οργανωτική τους θεμελίωση, είναι μια από τις πιο ουσιαστικές πολιτικές πράξεις σήμερα. Τα περί νέων κομμάτων, εκλογών, συνεργασιών και άλλων δολοπλοκιών, με τα οποία πλημμύρισε το διαδίκτυο τις τελευταίες μέρες, δεν είναι παρά οι αντιδράσεις του παλιού που μας έφερε εδώ που είμαστε.

Το EReNSEP έχει βάση στο Λονδίνο, γραφεία στη Θεσσαλονίκη και ήδη περιλαμβάνει μέλη από την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και αλλού. Έχει παρουσία στο Διαδίκτυο στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Στις 26-27 Απριλίου διοργανώνει διεθνή επιστημονική ημερίδα στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Ποιο το μέλλον της Ευρώπης;». Το βράδυ της 27ης θα γίνει ανοιχτή εκδήλωση στην πόλη όπου θα μιλήσει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Όσκαρ Λαφοντέν.