Nα μην πληρώσουν τα σπασμένα οι επόμενες γενιές

Του Θανάση Θεοχαρόπουλου

“Οι προτάσεις της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό είναι το αποκορύφωμα της αποτυχίας της. Προτάσεις που δεν έχουν ένα κορμό, προτάσεις αποσπασματικές και κυρίως προτάσεις ακοστολόγητες και χωρίς ορίζοντα. Τα όσα παρακολουθούμε τις τελευταίες εβδομάδες με την διαχείριση του ασφαλιστικού δείχνουν ξεκάθαρα πως η κυβέρνηση δεν διαμόρφωσε, ένα συλλογικό στόχο, ένα συλλογικό όραμα, μια προγραμματική κατεύθυνση. Δεν έχει καταστρώσει έναν οδικό χάρτη εξόδου από την κρίση. Δεν έχει διαμορφώσει ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο που θα αποβάλει τις παθογένειες του παλιού ασφαλιστικού συστήματος. Κι αυτό υποδεικνύει ατολμία, έλλειψη οράματος, αποδεικνύει αδυναμία να συγκρουστεί με συμφέροντα, με πελατειακές λογικές. Από την άλλη οι εταίροι αντιμετωπίζουν το θέμα με ιδεολογικές εμμονές με αποτέλεσμα το αδιέξοδο. Η σύγκρουση της ατολμίας και των αυταπατών της κυβέρνησης με τις ιδεολογικές εμμονές των εταίρων είναι εκρηκτική και επικίνδυνη για την χώρα.

Απορρίπτονται χωρίς συζήτηση από κυβέρνηση και εταίρους όποιες λύσεις οδηγούν σε εξορθολογισμό του συστήματος και αναζητούνται μαγικά σωσίβια. Ένα κοινωνικά αποδεκτό και βιώσιμο σύστημα όμως θα πρέπει να έχει τρία χαρακτηριστικά. Να είναι κοινωνικά δίκαιο, να είναι οικονομικά ορθολογικό και να έχει μακρά προοπτική.

Οι χαμηλόμισθοι και οι χαμηλοσυνταξιούχοι είναι πλέον στα πρόθυρα της εξαθλίωσης. Το φάσμα της φτώχειας αγγίζει ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας, θα ήταν προτιμότερο η κυβέρνηση να έχει βρει, αφενός κίνητρα που θα μειώσουν ουσιαστικά την ανεργία αφετέρου νέους πόρους ενίσχυσης των ταμείων διαχωρίζοντας την απονομή συντάξεων από το προνοιακό έργο που είναι καθαρά ζήτημα κυβερνητικού σχεδιασμού και υλοποίησης κοινωνικών πολιτικών.

Το κεντρικό πλαίσιο της πρότασης κινείται μόνο μέσα στο πλαίσιο της αύξησης εισφορών και της μείωσης των κύριων συντάξεων κυρίως για όσους δεν έχουν βγει ακόμη στην σύνταξη. Δεν πρόκειται για μεταρρύθμιση αλλά για μετατόπιση του προβλήματος στις επόμενες κυβερνήσεις και γενιές. Εξάλλου το ασφαλιστικό δεν πρόκειται να λυθεί αν δεν μειωθεί η ανεργία και για το θέμα αυτό δεν κάνει τίποτα η κυβέρνηση ένα χρόνο τώρα. Εμείς έχουμε επεξεργασμένες θέσεις για ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα και είμαστε οι μόνοι που τις παρουσιάσαμε και τις δώσαμε στην κυβέρνηση. Θα δώσουμε μάχη για να υιοθετηθούν και να μην έχουμε αρνητικές εξελίξεις.

Ο προοδευτικός χώρος δεν μπορεί να αντιμετωπίζει την κρίση του ασφαλιστικού με αρνητισμό και υπεκφυγή. Αν κάνει κάτι τέτοιο, αυτός είναι ο πιο πρόσφορος τρόπος για να διαλυθεί η αλληλεγγύη των γενεών, που επικαλείται αυτός ο χώρος ως συστατική του αρχή. Η συνεχής διόγκωση των ασφαλιστικών ελλειμμάτων οδηγεί στη διόγκωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και έχει απορυθμιστικές επιπτώσεις στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.

Η λύση δεν θα προέλθει μονόπαντα από την ανάπτυξη όπως «νεοφιλελεύθεροι και λαϊκιστές» ομονοούν. Εμείς προσθέτουμε μια ακόμη σημαντική παράμετρο στην ανάπτυξη. Η αύξηση της απασχόλησης, η πάταξη της εισφοροδιαφυγής, η ίδια η ανάπτυξη, αλλά και το πολύ ευρύτερο θέμα του συνδυασμού του αναδιανεμητικού με το κεφαλοποιητικό σύστημα αποτελούν πτυχές μιας συνολικής προοδευτικής πρότασης. Πρόταση που αφήνει παγερά αδιάφορο τόσο τον κ. Μητσοτάκη υπερασπιστή της σύγκρουσης ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, αλλά και τον ριζοσπάστη κ. Τσίπρα που αν και «ριζοσπάστης» δεν θέλει καθόλου να σπάσει τα αυγά του ασφαλιστικού. Αν δεν σπάσουμε όμως τώρα τα αυγά που είναι οι κοινωνικές ανισότητές του συστήματος, δεν θα υπερβούμε την οικονομική και κοινωνική κρίση”.