Ναι ή όχι στη δημιουργία του λαογραφικού μουσείου της Βέροιας; Γιατί αυτή η σπουδή για μια τέτοια απόφαση τώρα;

Γράφει ο Γιάννης Καμπούρης

Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω τη σπουδή της δημοτικής αρχής να προχωρήσει το Δημοτικό Συμβούλιο την απόφαση ανάκλησης της παραχώρησης του κτιρίου του λαογραφικού μουσείου Σαράφογλου στην ΚΕΠΑ, δια περιφοράς. Εκτιμώ ότι το θέμα δεν είναι επείγον, αλλά μάλλον είναι μια καλή ευκαιρία να περάσει μέσα στην αναμπουμπούλα των ημερών και να μη γίνει μια ουσιαστική συζήτηση.

Γιατί το θέμα δεν είναι η ανάκληση της παραχώρησης χρήσης του κτιρίου Σαράφογλου από την ΚΕΠΑ, αλλά η δημιουργία ή μη λαογραφικού μουσείου στη Βέροια και να μην κρυβόμαστε. Αυτή η απόφαση είναι η προάγγελος μιας δεύτερης απόφασης που θα κληθεί να λάβει το δημοτικό συμβούλιο, για την παραχώρηση του κτιρίου στο Λύκειο Ελληνίδων.

Αλλά ευτυχώς υπάρχει και το διαδίκτυο και έτσι τα ερωτήματα που ήθελα να θέσω στο δημοτικό συμβούλιο και τις απόψεις που ήθελα να εκφράσω, μπορώ να τα εκφέρω δημόσια.

• Γιατί αυτή η σπουδή, ποια είναι η πραγματική αιτία που πρέπει αυτή η απόφαση να παρθεί τώρα ;
• Ποιος εμποδίζει το δήμο να κάνει ότι εργασίες κρίνει στο κτίριο, όταν αυτό είναι στην κυριότητα του ;
• Γιατί αυτές τις εργασίες δεν τις έκανε όσο το κτίριο ήταν δοσμένο κατά χρήση στην ΚΕΠΑ ;
• Και ποιες τελικά είναι αυτές οι εργασίες, υπάρχει μελέτη, προϋπολογισμός και σχετική πίστωση ;
• Δηλαδή ο δήμος τώρα αναγνωρίζει ότι υπάρχει η αναγκαιότητα κάποιων εργασιών και γιατί μέχρι τώρα κώφευε στις σχετικές οχλήσεις της ΚΕΠΑ ;
• Θέλει να αποδώσει το κτίριο χωρίς προβλήματα στο λύκειο όταν αρνήθηκε να το κάνει στην ΚΕΠΑ ;
• Μήπως δεν προχωρούσε στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, για να τεκμηριώσει την άποψη ότι η ΚΕΠΑ είχε θέσει με ευθύνη της σε αδράνεια το κτίριο ;
• Υπάρχει άραγε κάποια εκτίμηση της αξίας του ακινήτου, για να ξέρουμε τι εισφέρει σε ιδιωτικό φορέα ο δήμος ; (προσωπικά εκτιμώ ότι η αξία του ανέρχεται σε κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ)
• Αποτελεί πολιτική του δήμου η εκχώρηση διαχείρισης της περιουσίας του σε ιδιώτες ; (εδώ με τη μορφή συλλόγων και άραγε υπάρχει κάποιος ελεγκτικός μηχανισμός που εποπτεύει το σύνολο των δραστηριοτήτων ενός συλλόγου ;).
• Αν δεχτούμε αυτή την απόφαση, τότε τι τον εμποδίζει με οποιοδήποτε πρόσχημα να κάνει το ίδιο και για την υπόλοιπη περιουσία του δήμου, λχ της Στέγης με το "αιτιολογικό" ότι η ΚΕΠΑ αδυνατεί να λειτουργήσει το χώρο ; (τώρα αν είναι αλήθεια αυτό, ποιος νοιάζεται ; )
• Μπορεί ο δήμος να εκχωρεί ένα μνημείο σε ιδιώτες ;
• Τι εχέγγυα παρέχει το λύκειο Ελληνίδων ότι θα κάνει εκεί και θα λειτουργήσει το λαογραφικό μουσείο της πόλης ; (και βέβαια εννοώ μουσείο και όχι με ολίγη από μουσείο).
• Και αν το Λύκειο δεν μπορεί να δημιουργήσει και να λειτουργήσει εκεί λαογραφικό μουσείο, τότε πως αιτιολογείται η παραχώρηση του από τη στιγμή που ρητά ορίζεται η χρήση του κτιρίου με το από 20.09.1993 Π.Δ. (ΦΕΚ Δ΄ 1209/28.09.1993) ως «ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ» ;
• Υπάρχει γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσία του δήμου ότι αυτή η πράξη του δεν αντίκειται στη βούληση της δωρήτριας ;
• Μήπως ανοίγει ζήτημα διεκδίκησης επιστροφής της δωρεάς σε εν ζωή κληρονόμους της δωρήτριας ;
• Τι θα απογίνει η συλλογή λαογραφικού υλικού που εμπιστεύτηκε ο κόσμος της Βέροιας στο δήμο. Θα αποδοθεί και αυτή στο λύκειο ;

αι άλλα ερωτήματα που θα τεθούν εν καιρώ, ανάλογα με την εξέλιξη της όλης ιστορίας. Για την ιστορία να σημειώσω ότι το σχετικό εισηγητικό για την ανάκληση της απόφασης υπογράφει ο αντιδήμαρχος τεχνικών υπηρεσιών.

Εδώ επιτρέψτε μου να είμαι απόλυτος έχοντας ασχοληθεί με το όλο ζήτημα για πολλά χρόνια. Το Λύκειο Ελληνίδων δε μπορεί, δεν έχει τις δυνατότητες να δημιουργήσει και να λειτουργήσει το λαογραφικό μουσείο, όσο και να υποστηρίζει το αντίθετο.

Όποιος θέλει να είναι συνεπής και απέναντι στην επιστήμη και στο εαυτό του, ας ανατρέξει στους σχετικούς όρους και τις προϋποθέσεις περί αναγνωρισμένων μουσείων που ορίζει ο νόμος - ν. 3028/2002 αρθ.45 και τη σχετική απόφαση ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΝΕΠΟΚ/Δ/93783/1682, ΦΕΚ 2385/Β/26-10-2011 και να επισημάνω ότι η σχετική νομολογία είναι σε απόλυτη αρμονία με τα διεθνώς κρατούντα περί μουσείων και δεν ψηφίστηκε τυχαία. Ήταν απόρροια της ανάγκης για την διασφάλιση των ενδιαφερομένων από επισκέψεις σε κάθε είδους μουσεία που ξεφυτρώνουν ανά την Ελλάδα και καταχρηστικά χρησιμοποιούν το τίτλο μουσείο και πολύ σωστά.

Μόνο ο Δήμος μας μπορεί να ιδρύσει και να λειτουργήσει ένα μουσείο με όλες τις σχετικές προϋποθέσεις και η ΚΕΠΑ συνεπής απέναντι στο κοινό που την εμπιστεύεται, δε θέλησε να μπει στη διαδικασία αυτή, από τη στιγμή που δε μπορούσε να διασφαλίσει τους σχετικούς όρους και προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος. Για να συμβεί αυτό πρέπει να υπάρχει πολιτική απόφαση που θα προσμετρά όλα τα δεδομένα, απόφαση που διαχρονικά δεν πήρε καμιά δημοτική αρχή.

Γιατί θα ήταν πολύ εύκολο να απλωθεί δίκην τραχανά ένα μέρος της συλλογής λαογραφικού υλικού της ΚΕΠΑ και να βαυκαλιζόμαστε ότι στήσαμε ένα μουσείο. Αυτό θα αποτελούσε μια επιπόλαια πράξη κατά την κρίση μου. Άλλωστε η τραυματική εμπειρία που ζούμε με το κατ' όνομα "μουσείο εκπαίδευσης Χρίστος Τσολάκης", δείχνει ότι σωστά δεν έγινε αυτή η κίνηση και ότι τα μουσεία αλλά και γενικότερα οι συλλογές και τα αρχεία δεν είναι στις προτεραιότητες του δήμου μας.  Και εδώ, ας με καθησυχάσει κάποιος για την τύχη του υλικού που βρίσκεται στα χέρια μας (λαογραφικό μουσείο, αρχείο Μουτσόπουλου, υλικό - αρχείο Τσολάκη, υλικό Ιστορικού Πανοράματος κλπ). 

Άλλωστε η στέγαση στο κτίριο Σαράφογλου λαογραφικού μουσείου, δεν είναι στις προθέσεις του Λυκείου Ελληνίδων. Σκοπός του, θέλει να στεγάσει εκεί τα γραφεία του, την ιματιοθήκη του και να στήσει μια έκθεση. Και αν το λύκειο έχει τόσο σοβαρό πρόβλημα στέγασης, ας το δει και ας το εκτιμήσει ο δήμος, ανεξάρτητα από την τύχη του κτιρίου Σαράφογλου.

Ως πόλη έχουμε ελάχιστη υποχρέωση απέναντι σε όλους όσους έζησαν και δημιούργησαν σε αυτή την πόλη, στην ιστορία της αλλά και ως κληροδότημα στις απόμενες γενιές, μια κιβωτό μνήμης και αυτό δεν είναι άλλο από ένα λαογραφικό μουσείο, αντάξιο της. Ένα μουσείο κτήμα και καμάρι όλων μας που θα διηγείται την ιστορία μας, που θα το δείχνουμε σε κάθε επισκέπτη της πόλης μας.

Δε μπορούμε το μοναδικό - δυστυχώς - εναπομείναν ολοκληρωμένο "τεκμήριο" της βεροιώτικης αρχιτεκτονικής να το "σπαταλούμε" έτσι αβασάνιστα. Ένα κτίριο που είναι και το μοναδικό κτίριο της νεότερης ιστορίας μας που είναι χαρακτηρισμένο όχι απλά ως παραδοσιακό, αλλά ως μνημείο με ειδική απόφαση του ΥΠΠΟ και σχετικό ΦΕΚ.

Σήμερα παίρνεται μια απόφαση που θα κρίνει πολλά για την πόλη μας και για την οποία θα κληθούμε να λογοδοτήσουμε όλοι μας στις επόμενες, αλλά και στις προηγούμενες γενιές.

Ας είναι η σχετική απόφαση μια απόφαση που θα τιμά την πόλη μας, μια απόφαση που θα μας ενώσει και όλοι μαζί ας κάνουμε το χρέος μας απέναντι στο τόπο που μας αγκαλιάζει και του χρωστάμε τόσα πολλά, μια απόφαση που θα συνάδει με την ιστορία μας.

Προσωπικά όσο μου το επιτρέπουν οι δυνάμεις μου και απαλλαγμένος από οποιεσδήποτε συμβατικές υποχρεώσεις, δηλώνω ότι θα αγωνιστώ για να αποκτήσει η πόλη μας το λαογραφικό μουσείο που της πρέπει.