"Η Βλαχική παρουσία στην Ημαθία" - Το νέο αφιέρωμα του 39ου τεύχους των “Χρονικών”
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Με απόφαση του Δ.Σ. της Ε.Μ.Ι.Π.Η. το 39ο φύλλο του τετραμηνιαίου περιοδικού της Ε.Μ.Ι.Π.Η. “Χρονικά Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας” αφιερώνεται στη Βλαχική παρουσία στην Ημαθία.
Δεν είναι σαφές πότε εγκαταστάθηκαν οι πρώτοι Βλάχοι στην Ημαθία, καθώς σύμφωνα με περιηγητές και άλλες καταγραφές, υπάρχουν ενδείξεις για την παρουσία βλαχόφωνων – λατινόφωνων κατοίκων στην περιοχή από τα Ρωμαϊκά ακόμα χρόνια, αλλά οι γραπτές πηγές είναι ελάχιστες και αυτό δυσχεραίνει τη διασταύρωση των πληροφοριών και την επαρκή τεκμηρίωση. Η πρώτη εξακριβωμένη ομαδική εγκατάσταση Βλάχων στο Βέρμιο είναι στη Νάουσα αρχικά από φυγάδες της Σαμαρίνας και της Μοσχόπολης γύρω στα 1771, ενώ η μαζική εγκατάσταση του ημινομαδικού πληθυσμού στα βλαχοχώρια του Βερμίου, σύμφωνα με την προφορική παράδοση, ανάγεται περίπου στα 1830, μετά τη ρήξη τους με τον Αλή Πασά, το ξερίζωμα από τις πατρογονικές εστίες της Πίνδου και την περιπλάνηση τους στη Μακεδονία, με επικεφαλής το Γιώργη Μπαντραλέξη.
Αδιαμφισβήτητα, η παρουσία τους είχε σημαντική συμβολή στη σύνθεση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής ταυτότητας της περιοχής, αλλά και ευρύτερα στη διαμόρφωση των πολιτιστικών χαρακτηριστικών του νέου ελληνικού έθνους.
Σκοπός του αφιερώματος των “Χρονικών” είναι η ανάδειξη πτυχών της Τοπικής Ιστορίας, οι οποίες σχετίζονται με την παρουσία και τη δραστηριότητα των Βλάχων της Ημαθίας. Μέσα από τις εργασίες οι συγγραφείς μπορούν να αναδείξουν ζητήματα α) που σχετίζονται με την εγκατάσταση τους στην Ημαθία, β) που πραγματεύονται τη συμμετοχή τους στα επαναστατικά κινήματα του 19ου αιώνα, αλλά και στο Μακεδονικό Αγώνα γ) που σχετίζονται με την οικονομική και κοινωνική τους δραστηριότητα, δ) που αφορούν στην εκπαίδευση τους, ε) που σκιαγραφούν προσωπικότητες Βλάχων της περιοχής, στ) που σχετίζονται με την τοπιογραφία, αρχιτεκτονική των χωριών και των αστικών συνοικιών όπου κατοικούσαν, ζ) που αφορούν στα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά τους κ.τ.λ.
Έτσι, καλούνται ιστορικοί, ιστοριοδίφες, τοπικοί ερευνητές κ.τ.λ. να καταθέσουν τις εργασίες τους που σχετίζονται με το συγκεκριμένο θέμα μέχρι την 20η Φεβρουαρίου 2020 στην ηλεκτρονική διεύθυνση των "Χρονικών" Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. με την ένδειξη για το περιοδικό "Χρονικά".