«Ερεθιστικές» υποθέσεις για το Βασίλειο των Αιγών
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Τρία χρόνια μετά την πρώτη ανακοίνωση για την ανακάλυψη πέντε βασιλικών τάφων στις Αιγές (Βεργίνα), οι υποθέσεις γύρω από τους νεκρούς τους, συνεχίζουν να ‘ερεθίζουν’ τη φαντασία. Η πιθανότητα δε να ανήκουν στον βασιλιά Κάσσανδρο, στην σύζυγο του Θεσσαλονίκη, στον γιο της Φίλιππο Δ’, στο ζευγάρι Αριδδαίο-Ευριδίκη και στην Κυνάνη, τις κάνει ακόμη πιο... τολμηρές.
Η πρώτη αναφορά γύρω από αυτά τα ευρήματα έγινε από την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη το 2014, στο πλαίσιο του Αρχαιολογικού Συνεδρίου για τις ανασκαφές στη Μακεδονία και τη Θράκη. Μιλούσε τότε για την ανακάλυψη πέντε νέων βασιλικών τάφων τους οποίους απέδωσε –υποθετικά- σε μέλη της δυναστείας των Τημενιδών. Σήμερα, μέσα από την ομιλία της με θέμα «Οι Αιγές στα ελληνιστικά χρόνια. Τα νέα δεδομένα» κατά το 8ο Συμπόσιο για την Αρχαία Μακεδονία, επανήλθε σ’αυτά, κάνοντας παράλληλα μια συνοπτική αναφορά στην ιστορία των Αιγών.
«Ο Κάσσανδρος μολονότι εξολοθρεύει την οικογένεια του Αλέξανδρου φροντίζει για τον ενταφιασμό των συγγενών του στην κεντρική νεκρόπολη. Στη βασιλική συστάδα των Τημενιδών βρήκαμε δύο μεγάλους τάφους» ανέφερε η κ. Κοτταρίδη.
Η αρχαιολόγος υποθέτει ότι «ο ένας τάφος είναι πιθανότατα της Κυνάνης (σ.σ. κόρη του Φιλίππου Β’ από την Ιλλύρια πριγκήπισσα Αυδάτη και ετεροθαλής αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου) και ο δεύτερος είναι διπλή ταφή, ζευγαριού, πιθανότατα των Αριδδαίου- Ευριδίκης (σ.σ. ο Φίλιππος Αριδδαίος ή αλλιώς Φίλιππος Γ’ της Μακεδονίας, γιος του Φιλίππου Β’ και της Φιλίνας, που παντρεύτηκε την κόρη της Κυνάνης, Ανταία Ευριδίκη).
Επιπλέον ένας μεγάλος μακεδονικός τάφος του οποίου η πρόσοψη είναι κατεστραμμένη «είναι ίσως ο τάφος του Κασσάνδρου, ενώ ένας τάφος με κίονες ανήκει ίσως στον Φίλιππο Δ’, εγγονό του Φιλίππου Β’. Μάλιστα, δίπλα στον τάφο της Ευριδίκης, υπάρχει ακόμη ένας τάφος, πιθανότατα της Θεσσαλονίκης. Ποιάς άλλης θα μπορούσε να είναι καθώς είναι διακοσμημένος με αστέρια-θυρεούς στο θρόνο;» αναρωτήθηκε η κ. Κοτταρίδη.
«Αιγών Μνήμη» στο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών
Τα ευρήματα συγκαταλέγονται ανάμεσα σε 1.300 τάφους που έχουν έρθει στο φως κατά τις αρχαιολογικές ανασκαφές στις Αιγές από το 1990 έως σήμερα.
Οι εργασίες βέβαια, δεν σταματούν. Φέτος, 40 χρόνια από την ανακάλυψη των Βασιλικών τάφων, 20 χρόνια από την έκθεση των θησαυρών τους και δέκα χρόνια από τη στιγμή που άρχισαν οι εργασίες στο Ανάκτορο των Αιγών, σ’αυτό το τελευταίο, συνεχίζουν να δουλεύουν πυρετωδώς για να συμπληρωθούν όλα τα κομμάτια του ‘παζλ’ και με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 10 εκ. ευρώ. Επιπλέον, το 2020 όπως τόνισε η κ. Κοτταρίδη, «στο Νέο Πολυκεντρικό Μουσείο θα ανοίξει η έκθεση ‘Αιγών Μνήμη’».
Εκεί θα μπορεί να δει κανείς να ‘ξεδιπλώνεται’ και η ιστορία του τόπου. Από την ευμάρεια και τη δόξα την εποχή του Φιλίππου Β’ και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μέχρι την παρακμή. Από τα τείχη, το ανάκτορο, το θέατρο που δημιούργησε ο Φίλιππος μέχρι τα χρόνια των Αντιγονιδών (σ.σ. 294 π.Χ.- 168 π.Χ.) που οι Αιγές «έχουν πάψει να είναι κέντρο εξουσίας. Τότε οι βασιλικές ταφές σταματούν. Οι επιδιορθώσεις στα ιερά είναι έντονες. Οι τάφοι είναι φτωχότερα κτερισμένοι» συμπλήρωσε η αρχαιολόγος.
Έπειτα έρχεται η στιγμή που «οι Αιγές πυρπολούνται, καταστρέφονται τα τείχη, το θέατρο, στο ανάκτορο εγκαθίστανται εργαστήρια κεραμικής, οι βασιλικοί τάφοι λιθολογούνται συστηματικά». Ο τάφος μάλιστα, που πιθανολογείται ότι ανήκει στον Αλέξανδρο Α’ «φαίνεται ότι απέκτησε χρήση αποθετηρίου απόρων , όπως δείχνουν οι 200 σκελετοί εμβρύων και ενηλίκων που βρέθηκαν σ’αυτόν».
Και ενώ η πόλη είναι υποβαθμισμένη «συνεχίζει να κατοικείται. Ωστόσο, μοιάζει σαν να έχει χαθεί η πληθυσμιακή συνέχεια. Η αλλαγή είναι τόσο ριζική που ίσως να είχε γίνει και μετακίνηση πληθυσμών. Τον 1ο μεταχριστιανικό αιώνα η μοιραία κατολίσθηση θα σημάνει και το τέλος των Αιγών», κατέληξε στην ομιλία της η κ. Κοτταρίδη.
Να σημειώσουμε ότι το Διεθνές Συμπόσιο συνεχίζεται και ολοκληρώνεται αύριο Παρασκευή 24 Νοεμβρίου στο κτίριο ΕΛΚΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με ομιλία, μεταξύ άλλων, και της Κατερίνας Περιστέρη για την ανασκαφή στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης.
Πηγή: http://www.stokokkino.gr - Έλσα Σπυριδοπούλου