Η Παλαιά Μητρόπολη Βέροιας περιμένει στωικά την ολοκλήρωση της αποκατάστασής της

Γράφουν οι Θόδωρος Πολυχρονιάδης, Ζήσης Πατσίκας

Από το βιβλίο του αρχαιολόγου Αθανασίου Παπαζώτου «Για την Παλιά Μητρόπολη» μεταφέρουμε: «Οι ιστορικές μαρτυρίες για αυτό το σπουδαιότατο μνημείο της Μακεδονίας και μάλιστα των Βαλκανίων, είναι πράγματι φτωχές. Μόνο η επιγραφή: ‘Και τούτο έργο Νικήτα Θυηπόλου’, στο μαρμάρινο υπέρθυρο της δυτικής εισόδου του Ναού, προσδιορίζει κάπως τα πράγματα. Η επιγραφή αναφέρει τον επίσκοπο Βεροίας Νικήτα, γνωστό από έγγραφο της Μονής Εσφιγμένου του έτους 1078, χρονολογεί συνεπώς τη μεσοβυζαντινή φάση της Παλαιάς Μητρόπολης στη δεκαετία 1070-1080».

Φίλες και Φίλοι συνδημότες,

Τα δεινά που υπέστη το λαμπρό βυζαντινό μνημείο του 11ου αιώνα, και όχι μόνον, από τους κατακτητές φανέρωναν σημάδια πως η αντοχή του κτιρίου πλησίαζε προς το τέλος. Η κατάρρευσή του άρχισε να γίνεται ορατή, ιδιαίτερα μετά την πυρκαγιά στο ανατολικό της τμήμα.

Εδώ και αρκετούς μήνες πολλά μέλη της Κίνησης Ενεργών Πολιτών Βέροιας δέχονται «οργισμένες» ερωτήσεις. «Πότε θα ολοκληρωθεί το έργο», δηλαδή η αποκατάσταση της Παλαιάς Μητρόπολης και του αύλειου χώρου, καθώς και τα δύο εναπομείναντα κτίσματα από τα οκτώ (8), πότε θα Κατεδαφιστούν; Κρύβουν – σκεπάζουν αρκετό τμήμα του Ναού που στηρίζονται. Τυλιγμένα με λινάτσες μοιάζουν με φασκιωμένα βρέφη.

Ο υπόλοιπος αύλειος χώρος παρουσιάζει μορφολογική αναρχία. Μέσα ο Ναός είναι πανέμορφος, επιβλητικός, με σημαντικές ιστορικές τοιχογραφίες που οι άξιοι συντηρητές δούλεψαν με αγάπη και πάθος.

Σκοπός του σημερινού σημειώματος είναι να δώσουμε περιληπτικές πληροφορίες.

Οι μελέτες και τα σχέδια της Παλαιάς Μητρόπολης που εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) ανήκουν στην 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Βέροιας. Προϊστάμενος ήταν τότε ο αρχαιολόγος κ. Αντώνης Πέτκος που μαζί με ειδικούς επιστήμονες ολοκλήρωσαν τη μελέτη.

Στις 26/2/2009 το μεσημέρι, έγινε στην Αθήνα συνάντηση του τότε υπουργού Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά με επιτροπή από τη Βέροια, αποτελούμενη από τους Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα, το μοναχό Γεράσιμο και από την Κίνησή μας τους κ.κ. Κώστα Ζιώγα, Παύλο Πυρινό, Αλέξανδρο Τρομπούκη και Θεόδωρο Πολυχρονιάδη. Μας υποσχέθηκε αμέσως ότι τα χρήματα θα εξασφαλισθούν από κονδύλια του ΕΣΠΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τον Απρίλιο του 2009, η Εφορεία κατέθεσε τις μελέτες στο υπουργείο Πολιτισμού.

23 Μαρτίου 2010, στείλαμε υπόμνημα προς το νέο υπουργό Πολιτισιμού κ. Παύλο Γερουλάνο με τη μεσολάβηση του βουλευτή Ημαθίας κ. Άγγελου Τόλκα.

13 Μαΐου 2010, το υπουργείο Πολιτισμού έστειλε τεχνικό δελτίο στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπου ανήκει διοικητικά ο νομός Ημαθίας, για χρηματοδότηση του έργου που ανέρχεται στα 3.465.000 ευρώ.

Δεκέμβριος 2010, γίνεται η διάθεση των χρημάτων 3.465.000 ευρώ από την Περιφέρεια και αρχίζουν οι εργασίες αποκατάστασης της Παλαιάς Μητρόπολης. Η εκταμίευση των χρημάτων γίνεται από το ΕΣΠΑ σύμφωνα με την πρόοδο των εργασιών. Ο προϊστάμενος της 11ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων επέβλεψε την εφαρμογή της μελέτης του πρώτους δεκατέσσερις (14) μήνες, οπότε συναξιοδοτήθηκε. Τη θέση του ανέλαβε η αρχαιολόγος κ. Αγγελική Κοτταρίδη, όπως και τη θέση της ΝΕΑΣ, ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΗΜΑΘΙΑΣ. Δηλαδή η 11η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων συγχωνεύτηκε στην ενιαία Υπηρεσία.

Φίλες και Φίλοι συνδημότες,

Όπως βλέπετε από την ημέρα έγκρισης της μελέτης από το ΚΑΣ και την απόφαση της κ. Μαρίας Λιονή (Γ.Γ. της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας) που διέθεσε τα 3.465.000 ευρώ το Δεκέμβριο του 2010 ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΑΣΕΙ 6 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ 3 ΜΗΝΕΣ.

Είμαστε, όπως εκφράζετε τις δυσαρέσκειές σας, σε μια «πρόοδο» του έργου που δεν μπορεί να ικανοποιεί έναν κανονικό άνθρωπο.

Μας ρωτάτε, επίσης, οργισμένοι, συνδημότες, πότε θα κατεδαφιστούν τα υπόλοιπα δύο κτίσματα στο βόρειο τείχος του Ναού και που φτάνουν κοντά στη δυτική είσοδο του μνημείου;

Σας απαντούμε μεταφέροντας αυτούσια δύο κείμενα – απαντήσεις και αποφάσεις θεσμικών οργάνων.

Πρώτον., ΔΗΜΟΣ ΒΕΡΟΙΑΣ – Δ/ΝΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΔΟΜΗΣΗΣ –ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ, ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ, ΒΙΚΕΛΑ 4.
«12/12/2016 αρ.πρωτ. 3908.
Προς κύριο Θεόδωρο Πολυχρονιάδη.
Σε απάντηση της ανωτέρω σχετικής, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με το εγκεκριμένο σχέδιο πόλη, οι δύο κατοικίες που αναφέρονται στην αίτησή σας βρίσκονται εκτός της οικοδομικής γραμμής και εντός χώρου πρασίνου του Ο.Τ. 122. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, αν η διαδικασία απαλλοτρίωσης έχει ολοκληρωθεί οι κατοικίες αυτές θα πρέπει να κατεδαφιστούν. Όμως, η υπηρεσία μας δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης των εν λόγω κατοικιών, αφού ο αρμόδιος φορέας για αυτό είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.
Η διευθύντρια
Μαρία Αλδάκου
Αρχιτέκτων μηχανικός»
Σ.Σ.: Ρωτήσαμε και μάθαμε ότι περαιωμένη θεωρείται μια αναγκαστική απαλλοτρίωση όταν κατατεθούν τα χρήματα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Τα χρήματα έχουν ήδη κατατεθεί.

Το δεύτερο κείμενο είναι η δικαστική απόφαση με αρ. 2361/2014. Αρ. κατάθεσης αίτησης 751/28-02-2014.

Από το ΕΦΕΤΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ 4Ο, μας εδόθη πιστό φωτοαντίγραφο από 19/11/2014 που υπογράφει η γραμματέας κ. Στέλλα Μητσώνη.
«ΤΟ ΔΙΑΤΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ»
Δέχεται εν μέρει την αίτηση και τις ανταιτήσεις. Καθορίζει την προσωρινή τιμή μονάδας αποζημίωσης των υπ’ αριθμ. ΚΠ.1,2,3,4,5,6,7 και 8 ακινήτων, συνολικής έκτασης 492,64 τ.μ. που απαλλοτριώθηκαν αναγκαστικά με την υπ’ αριθμ. Δ10Δ1172507/6085ΕΞ2013, Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού και Αθλητισμού, που δημοσιεύτηκε νόμιμα (ΦΕΚ 415/26-11-2013) για λόγους δημόσιας ωφέλειας (αρχαιολογικούς σκοπούς) και με δαπάνες του αιτούντος και συγκεκριμένα για την Αποκατάσταση και Ανάδειξη της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας που εικονίζονται με κλίμακα 1:200 στο από Φεβρουάριο 2013 με α/α 3422Α κτηματολογικό διάγραμμα και στο αντίστοιχο κτηματολογικό πίνακα του αιτούντος, που έχουν συντάξει οι μελετητές Κλωνιζάκη Στ., Κόνης Π. και Πλιάκος Απ. και έχουν ελεγχθεί από την αναπληρώτρια προϊσταμένη Κλωνιζάκη και θεωρηθεί από τον προϊστάμενο της διεύθυνσης αποτυπώσεων και συντηρήσεων κτιρίων του ΤΑΠΑ Νικόλα Τρικαλινό την 1/2/2013 ως εξής (ακολουθεί αναλυτική περιγραφή των κτιρίων).

Τα κτίρια της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κατά τους υπολογισμούς των αρχαιολόγων κατασκευάστηκαν τον 19ο αιώνα, μεταξύ 1860-1890 επί τουρκοκρατίας.

Φίλες και Φίλοι συνδημότες,

Πιστεύουμε, σαν μέλη της Κίνησης Ενεργών Πολιτών Βέροιας, πως το συμβούλιο της Κίνησής μας θα προσφύγει σε κάθε νόμιμο μέσο, για την εφαρμογή των Νόμων του Κράτους και την πιστή Αποκατάσταση και Ανάδειξη του ανεκτίμητου Παλαιού Μητροπολιτικού Ναού των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

Διαφορετικά, η Αιώνια Ντροπή θα περιφέρεται θλιβερή και ταπεινωτική στον ουρανό της πόλης μας Βέροιας.

Φωνάζοντας - χωρίς ήχο... ακόμη χειρότερα - πως είμαστε ανίκανοι να διαχειριστούμε την περίλαμπρη πολιτιστική κληρονομιά μας...

Από εδώ και πέρα, το λόγο έχουν τα αρμόδια όργανα του νομού μας για την εφαρμογή των δικαστικών αποφάσεων.