Το Ποντιακό Δρώμενο των Μωμόγερων αναβίωσε στον Σταυρό

Το Ποντιακό Δρώμενο των Μωμόγερων αναβίωσε στο Σταυρό Ημαθίας το πρωί της 26ης Δεκεμβρίου, δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων, από μέλη των Ποντιακών Συλλόγων Αλεξάνδρειας, Σταυρού ΄΄Η Πρόοδος΄΄ και Μελίκης ΄΄Η Ρωμανία΄΄.

Οι Μωμόγεροι πέρασαν από τις γειτονιές και τα σπίτια του χωριού, χόρεψαν στην κεντρική οδό Αλεξάνδρειας-Βέροιας και παρουσίασαν το δρώμενο στους διερχόμενους οδηγούς.

Στο δρώμενο παίρνουν μέρος συνολικά 22 άτομα που απαρτίζονται από: 13 χορευτές (οι δώδεκα συμβολίζουν τους 12 μήνες του χρόνου και ο 13ος τον ΄΄θεό΄΄ χρόνο που είναι και ο αρχηγός του δρώμενου), μία νύφη, ένα παππού, μία γιαγιά, ένα αστυνομικό, ένα γιατρό, μία αρκούδα, ο διάβολος και δύο μέλη που παίζουν νταούλι και αγγείο.

Το έθιμο των Μωμόγερων προέρχεται από τους Πόντιους πρόσφυγες. Τα μωμο(γ)έρα ή οι μωμό(γ)εροι των Ελλήνων του Πόντου, αρχικά δρώμενα, - εθιμικές παραστάσεις - αγροτών κατά τη διάρκεια του δωδεκάμερου (Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά - Θεοφάνια) με ευχετηριακό χαρακτήρα, ρίζες αρχαϊκές και βυζαντινά κατάλοιπα, εξελίσσονται σε λαϊκό παραδοσιακό θέατρο το οποίο "παντρεύεται" με τον χορό, παρουσιάζοντας ένα ιδιαίτερο εθνογραφικό και δραματολογικό ενδιαφέρον και αποτελούν τον προπομπό του ερασιτεχνικού θεάτρου των ποντίων.

Πρόκειται για θεατρική παράσταση που γίνεται κατά τη διάρκεια του Δωδεκαημέρου (παραμονή Χριστουγέννων έως Φώτα). Και καθ' όλη τη διάρκεια του δωδεκαημέρου των εορτών γυρίζουν σε παρέες στους δρόμους των χωριών και τραγουδούν τα κάλαντα ή άλλους ευχετικούς στίχους, προσδοκώντας τύχη για τη νέα χρονιά.

Η λέξη μωμό(γ)ερος είναι πιθανό να προέρχεται από τη σύνθεση της λέξης γέρος με τις αρχαίες μώμος (ψόγος, μομφή) ή μίμος, μια που και οι δύο προσιδιάζουν στις σκωπτικές και μιμητικές παραστάσεις τους και θυμίζουν τους αρχαίους μίμους.

Κεντρικό πρόσωπο είναι ο Μώμος, θεός του γέλιου και της σάτιρας στην αρχαία Ελλάδα, ο οποίος παρότρυνε τους 12 ακόλουθούς του, τους Μωμόερους, να βρουν αφορμή για να σατιρίσουν και να προκαλέσουν το γέλιο στους συγκεντρωμένους. Στο δρώμενο συμμετέχουν μεταξύ άλλων η νύφη, ο διάβολος και άλλες μορφές που διαφέρουν από τόπο σε τόπο.

Σ ένα απο τα δρώμενα του εθίμου ένας άνδρας του χωριού κλέβει τη νύφη συμβολίζοντας την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Το έθιμο, αν και προχριστιανικό, εντάχθηκε από την Εκκλησία στο 12ήμερο, από την ημέρα των Χριστουγέννων μέχρι την ημέρα των Φώτων.

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες αναβιώνει σε χωριά της Μακεδονίας από ποντιακούς συλλόγους.

Πηγή: www.alexandriamou.gr