Προσκυνηματικό οδοιπορικό μνήμης στο Βελιγράδι του χθες, επαρχία Τσαταλτζάς Ανατολικής Θράκης

Της Ελένης Μουστιάκα - Μπατσαρά

Στη σημερινή εποχή, στην εποχή των κομπιούτερς, των διαστημικών επιτευγμάτων, των πυρηνικών όπλων, των ιδεολογικοστρατιωτικών ανακατατάξεων, της μεγάλης οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης, στην εποχή όπου συντελείται μια απομυθοποίηση πίστεων και παραδόσεων, μια σαρωτική εξαφάνιση κοινωνιών, όπου ισοπεδώνονται τα πάντα στο όνομα της σκοπιμότητας, της ταχύτητας, του ωφελισμού, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι οι οποίοι κόντρα στο ρεύμα των καιρών που μετράει τα πάντα με κριτήριο το οικονομικό κέρδος, «ονειρεύτηκαν» να ψάξουν και να βρουν «τον αόρατο μίτο της Αριάδνης» που τους δένει με τις ρίζες τους, καθώς το όνειρο δεν απαιτεί οικονομικό αντίκρισμα.

Απλώς συμπληρώνει, χρωματίζει, ομορφαίνει τη ζωή.

Έτσι μια ομάδα κατοίκων του χωριού Χρυσόπετρα του Νομού Κιλκίς, νοιώσαμε την ανάγκη να κάνουμε ένα οδοιπορικό στη γενέθλια γη των προγόνων μας, στο Βελιγράδι της επαρχίας Τσατάλτζας της Ανατολικής Θράκης στις 22-23 Οκτωβρίου 2016.

Το οδοιπορικό αυτό δεν ήταν μόνο ένα ταξίδι στο χώρο, αλλά προπάντων μια διείσδυση στον χρόνο και μια εμβάθυνση στο παρελθόν και στην ιστορία.

Σχεδόν ένας αιώνας πέρασε από τον μαύρο ξεριζωμό της προσφυγιάς. Σ’ αυτά τα χρόνια ο χρόνος έγινε γιατρός, απάλυνε τον πόνο του εκπατρισμού, έγιανε τις πληγές. Οι μνήμες όμως από τις πονεμένες αφηγήσεις των γονέων και των παππούδων μας για την προσφυγιά, έγιναν η πυξίδα που μας οδήγησε στο Βελιγράδι για να ερευνήσουμε τα χαλάσματα, να σκαλίσουμε τη «χόβολη» και τα «αποκαΐδια» και να αντιληφθούμε τις αλήθειες του σήμερα που έχουν τις ρίζες τους στο χθες.

Ύστερα τα βήματά μας, μας οδήγησαν στο Νεκροταφείο του Βελιγραδίου, στους παμπάλαιους τάφους των προγόνων μας που έμειναν τόσα χρόνια χωρίς κερί και καντήλι αναμμένο, για να κλείνουμε ευλαβικό γόνυ, ως απόδοση οφειλής και απότιση χρέους στους προγόνους που αναπαύθηκαν ειρηνικά στα ευλογημένα χώματα της πατρίδας τους πριν έρθει ο αδυσώπητος ξεριζωμός.

Εκεί ανάψαμε με ευλάβεια τρεις λαμπάδες στη μνήμη τους, παρουσία του Τούρκου Προέδρου (μουχτάρ) της κοινότητας Βελιγραδίου, του Τούρκου αντιδημάρχου πολεοδομίας της Τσατάλτζας καθώς και Τούρκων κατοίκων του χωριού.

Μέσα στην ιερή σιωπή της συγκίνησης, όπου τα μάτια βούρκωσαν και τα χείλη συσπάσθηκαν από το βουβό λυγμό της ψυχής, ήταν σα να ανασύραμε όλους αυτούς τους λησμονημένους από την αχλύ της λήθης κι ήταν σα να εξέφραζε τα συναισθήματα όλων μας ο ψαλμός:

«Εάν επιλάθωμαί σοι, Ιερουσαλήμ,
επιλησθείη η δεξιά μου.
κολληθείη η γλώσσα μου τω λαρυγγί μου
εάν μη σου μνησθώ»
(Ψαλμός ΡΛΣΤ (136) στιχ. 5,6)

Μετά από αυτό το προσκύνημα μνημοσύνου στους τάφους των προγόνων μας, έφτασε το ύστατο αποχαιρετιστήριο αντίκρισμα της γενέθλιας γης όπου προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε με το βλέμμα μας όσες περισσότερες εικόνες μπορούσαμε, για να τις κουβαλάμε από δω και πέρα, ανεξίτηλα χαραγμένες στην ψυχή, στο νου και στην καρδιά μας.
Το αντίο μας το συνόδεψε η υπόσχεση για μια νέα επάνοδο.

Για τους ρεαλιστές της σημερινής υλιστικής εποχής το οδοιπορικό αυτό ίσως να θεωρηθεί ένα ρομαντικό, αναχρονιστικό, ουτοπικό ταξίδι.

Για μας που το ζήσαμε, ήταν ένα όνειρο ψυχής που το πραγματοποιήσαμε και μας ομόρφυνε τη ζωή.