Επιστήμη και Κινηματογράφος: προβολές ταινιών επιστημονικών θεμάτων για μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ημαθίας, Οι Φίλοι του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας και η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, οργανώνουν στη Βέροια τετραήμερο προβολής ταινιών επιστημονικών θεμάτων στο διάστημα 26 έως 29 Μαρτίου 2018.
Οι ταινίες που θα προβληθούν έχουν βραβευτεί στο 11ο Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας (ISFFA), που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 30/11 έως 6/12/2017 στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος και είναι οι ακόλουθες:
- «Η καταπληκτική περιπέτεια της Ροζέτας και του Φίλε»,
- «Ορμόνες και θυμός. Η επιστήμη της εφηβείας»,
- «Η μεγάλη Οδύσσεια του ανθρώπου»,
- «Τα μικρόβια που μας κυβερνούν»,
- «Ιστορίες ενός μεσογειακού δάσους, ο παροπλισμένος πολεμιστής»,
- «Τα μεγαλύτερα ταλέντα της φύσης – η τέχνη της αποπλάνησης»,
- «Κινέζικες άμαξες - άρματα».
Το Διεθνές Φεστιβάλ Επιστημονικών Ταινιών της Αθήνας ξεκίνησε το 2006 και οργανώνεται από το Caid – Κέντρο Κοινωνίας, Επιστήμης και Τέχνης.
Στο υπόψη διάστημα οι ταινίες θα προβάλλονται κάθε πρωί στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημόσιας Βιβλιοθήκης, Έλλης 8, στη Βέροια για τους μαθητές των Γυμνασίων και Λυκείων της Ημαθίας, που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον, χωρίς οποιαδήποτε οικονομική επιβάρυνση για τους μαθητές ή τα σχολεία.
Το αναλυτικό πρόγραμμα προβολής των ταινιών έχει ως εξής:
- Δευτέρα, Τετάρτη (26, 28/03/2018)
- 9.30 - 10.00: Η καταπληκτική περιπέτεια της Ροζέτας και του Φίλε
- 10.00 – 11.00: Ορμόνες και θυμός. Η επιστήμη της εφηβείας
- 11.00 – 13.30: Η μεγάλη Οδύσσεια του ανθρώπου (με δυνατότητα διαλείμματος 10’)
- Τρίτη και Πέμπτη (27, 29/03/2018)
- 9.30 – 10.30: Τα μικρόβια που μας κυβερνούν
- 10.30 – 11.30: Ιστορίες ενός μεσογειακού δάσους, ο παροπλισμένος πολεμιστής
- 11.30 – 12.30: Τα μεγαλύτερα ταλέντα της φύσης – η τέχνη της αποπλάνησης
- 12.30 – 13.30: Κινέζικες άμαξες – άρματα
Για κρατήσεις θέσεων των σχολικών τμημάτων, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας (κ. Ασπασία Τασιοπούλου, κ. Φιφή Τριανταφυλλίδου) στο τηλ. 2331024494 μέχρι την Παρασκευή 24/03/2018. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Αναλυτικά οι ταινίες που θα προβληθούν είναι οι ακόλουθες:
«Η καταπληκτική περιπέτεια της Ροζέτας και του Φίλε», Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA), 2016, διάρκεια 25’
Η ταινία αυτή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος με έξυπνα σχέδια μας δίνει το ταξίδι της Ροζέτας και του Φίλε. Η Ροζέτα, η διαστημική συσκευή φορτωμένη με όργανα και κάμερες, ξεκίνησε από τη Γη τον Μάρτιο του 2004 για να «κυνηγήσει» τον κομήτη 67Ρ. Κατάφερε τον Αύγουστο του 2014 και τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον κομήτη και τρεις μήνες αργότερα έστειλε τον Φίλε, ένα μικρό ρομπότ βάρους 100kg, στην επιφάνεια του κομήτη.
Οι εικόνες και οι πληροφορίες που έστειλαν η Ροζέτα και ο Φίλε στη Γη βοηθούν τους επιστήμονες να ανακαλύψουν τις απαρχές του ηλιακού συστήματος μας.
Η Ροζέτα στο ταξίδι της κινήθηκε με ηλιακή ενέργεια που έπαιρνε από τους συλλέκτες της. Καθώς όμως η τροχιά του κομήτη απομακρυνόταν από τον Ήλιο, η Ροζέτα δεν είχε άλλες δυνάμεις. Επιλέχτηκε λοιπόν από τους Ευρωπαίους επιστήμονες η λύση της «χρήσιμης αυτοκτονίας». Τον Νοέμβριο του 2016 η Ροζέτα κατευθύνθηκε στο έδαφος του κομήτη και χάθηκε κάθε επαφή μαζί της, μετά από ένα ταξίδι 12,5 χρόνων.
Οι εικόνες του κομήτη που βλέπουμε στην ταινία και έστειλε η Ροζέτα είναι πράγματι εντυπωσιακές.
«Ορμόνες και θυμός. Η επιστήμη της εφηβείας», Γερμανία AO Buero ZDZ, 2016 διάρκεια 52’
Οι έφηβοι είναι γεμάτοι θυμό, αλλά είναι επίσης περίεργοι, ευαίσθητοι, με ανορθολογική συμπεριφορά, εξαιτίας της συναρπαστικής βιολογικής μεταμόρφωσης που υποβάλλονται.
Το επιστημονικό ντοκιμαντέρ μας οδηγεί, μέσα από τις ιατρικές έρευνες των τελευταίων ετών, στον μαγευτικό κόσμο των εφήβων και αποκαλύπτει τα επιστημονικά δεδομένα της κρίσιμης εφηβείας.
Πότε αρχίζει και πόσο διαρκεί η εφηβεία; Γιατί κοιμούνται αργά οι έφηβοι; Τι ρόλο παίζουν οι ανταμοιβές των γονιών και των φίλων στους εφήβους; Πως λειτουργεί η «ψηφιακή αναγνώριση» στους εφήβους; Μια κρίσιμη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου γεμάτη θαύματα και αναζητήσεις.
«Η μεγάλη Οδύσσεια του ανθρώπου», ΗΠΑ, NOVA, 2016, διάρκεια 140’ (με δυνατότητα διαλείμματος 10’)
Παρακολουθούμε το περιπετειώδες ταξίδι του Homo Sapiens, του νοήμονος προγόνου μας, να επεκταθεί σε όλον τον πλανήτη, σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα.
Πώς μπόρεσε να επιβιώσει στις κλιματικές αλλαγές που υπήρχαν στα τελευταία 100.000 χρόνια; Τι ρόλο έπαιξε η διατροφή στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του; Πότε φόρεσε ρούχα; Με ποιά μέσα και ποιά τεχνολογία μετακινήθηκε σε κάθε περιβάλλον; Ποιές πληροφορίες παίρνουμε από την παλαιοκλιματολογία για την εξάπλωση του ανθρώπου στον πλανήτη; Θα συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε; Το ντοκιμαντέρ αναζητά σε απομονωμένες φυλές τις τεχνικές επιβίωσης και μετακίνησης του Homo Sapiens.
«Τα μικρόβια που μας κυβερνούν», Γαλλία CNRS Image, 2016, διάρκεια 52’
Οι ωκεανοί, τα εδάφη, τα φυτά, τα έντομα, τα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου, σε όλες τις γωνιές αυτού του πλανήτη υπάρχουν μικρόβια. Δεν τα βλέπουμε, αλλά είναι δισεκατομμύρια. Γνωρίζουμε ότι από τα δισεκατομμύρια των μικροβίων του πλανήτη μόλις το 1% είναι παθογόνα;
Τα τελευταία χρόνια γιατροί, βιολόγοι, γενετιστές ερευνούν σε πολλές χώρες την παράξενη συνύπαρξη μικροβίων και έμβιου κόσμου. Το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου χρειάζεται τα μικρόβια; Κληρονομούνται ή τα αποκτούμε από το περιβάλλον; Υπάρχει επικοινωνία μεταξύ των μικροβίων του εντέρου, του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς του ανθρώπου; Τα αντιβιοτικά καταστρέφουν και τα καλά μικρόβια; Τι ρόλο παίζουν τα μικρόβια στην παχυσαρκία και το διαβήτη; Οι έρευνες στον 21ο αι. θα μας δώσουν νέα στοιχεία για τα μικρόβια και ίσως μας βοηθήσουν να καταπολεμήσουμε πολλές ασθένειες.
«Ιστορίες ενός μεσογειακού δάσους, ο παροπλισμένος πολεμιστής», Ισπανία, Planet Alive Films, 2017, διάρκεια 50’
Λίγα μέρη στον πλανήτη μας παρουσιάζουν την βιοποικιλότητα της μεσογειακής ζώνης. Με επίγειες, εναέριες και υποβρύχιες λήψεις υψηλής ευκρίνειας στο εντυπωσιακό αυτό ντοκιμαντέρ παρακολουθούμε τη ζωή σ ’ένα μεσογειακό δάσος, μέρα και νύχτα και στις τέσσερις εποχές του χρόνου. Έχοντας ως πρωταγωνιστή έναν αγριόχοιρο, τον παροπλισμένο δεινό πολεμιστή, η ταινία μας δείχνει την ισορροπία του οικοσυστήματος, τα φυτοφάγα και σαρκοφάγα ζώα, τους θηρευτές και τα θηράματα, την επιβίωση του δυνατότερου, την πλήρη εκμετάλλευση της ύλης.
«Τα μεγαλύτερα ταλέντα της φύσης – η τέχνη της αποπλάνησης», Αυστρία, Teta Mater, 2016, διάρκεια 52’
Στον κόσμο των ζώων κάθε ένα είδος έχει τον δικό του κώδικα για να βρει το ταίρι του και να προχωρήσει η διαδικασία της αναπαραγωγής. Συνήθως τα αρσενικά δουλεύουν σκληρά για να προσελκύσουν τα θηλυκά.
Το ντοκιμαντέρ μας δείχνει όλα τα «κόλπα» που χρησιμοποιούν τα αρσενικά για να γοητεύσουν τα θηλυκά: μια ματιά, μια κίνηση, ένας ήχος, ένας χορός, ένα άρωμα, το φως, ένας σκληρός αγώνας, όταν υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι.
«Κινέζικες άμαξες - άρματα», ΗΠΑ, NOVA, 2016, διάρκεια 52’
Για περισσότερο από 1.000 χρόνια στα πεδία των μαχών της Κινεζικής Αυτοκρατορίας κυριαρχούν οι ιδιαίτερες άμαξες – άρματα. Τελευταίες αρχαιολογικές ανασκαφές έφεραν στο φως ταφές με άμαξες και άλογα και έδωσαν τη δυνατότητα σε μια ομάδα επιστημόνων να ανακαλύψουν το πρώτο υπέρ – όπλο της Κίνας. Μια ομάδα ειδικών διερευνά τα μυστικά των αρμάτων του 700 π.Χ. και επαναδημιουργεί με τις τότε τεχνικές ένα αντίγραφό τους.
Ποιές είναι οι διαφορές των κινέζικων αρμάτων από τα αντίστοιχα άλλων πολιτισμών της ίδιας περιόδου; Πότε έπεσαν σε παρακμή οι άμαξες – άρματα;