Η φετινή πραγματικότητα στο ροδάκινο

Του Γιώργου Ουρσουζίδη

Ο επί σειρά ετών αποκλεισμός των ελληνικών προϊόντων από την αγορά της Ρωσίας - λόγω του εμπάργκο - δημιούργησαν αναμφίβολα μια πολύ δυσάρεστη και ταυτόχρονα δυσοίωνη κατάσταση στις εξαγωγές των νωπών φρούτων.

Παρά τις προσπάθειες των Ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων για εξεύρεση νέων αγορών, η απώλεια της Ρώσικης αγοράς παραμένει δυσαναπλήρωτη – αφορά πάνω από 25 % των εξαγωγών πριν το εμπάργκο - με αποτέλεσμα την κατάρρευση των τιμών ροδάκινων και νεκταρινιών.

Φέτος, στην ήδη δυσάρεστη αυτή κατάσταση, ήρθε να προστεθεί και η πρωτοφανής θεομηνία της 14/15/16/17 Ιουλίου – συνεχής έντονη βροχόπτωση και απότομη μεταβολή της θερμοκρασίας (από 41ο στους 13ο ) – με αποτέλεσμα την ολική καταστροφή για συγκεκριμένες ποικιλίες του προϊόντος.

Δεν είναι λίγοι οι παραγωγοί, που απελπισμένοι, σκέπτονται την εγκατάλειψη της συγκεκριμένης καλλιέργειας – μιας καλλιέργειας όμως, που προσδίδει μεγάλη υπεραξία στην Ελληνική, αλλά και στην Ευρωπαϊκή οικονομία.

Από τα επίσημα στοιχεία της EUROSTAT, καθώς και τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, η καλλιέργεια επιτραπέζιων ροδακίνων και νεκταρινιών ανά περιοχή, αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Αντίστοιχα η καλλιέργεια συμπύρηνων ροδακίνων με βάση τα στοιχεία ανά περιοχή, αποτυπώνεται στον παρακάτω πίνακα:

Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα, για τους Νομούς Ημαθίας και Πέλλας, η καλλιέργεια:

- Επιτραπέζιων ροδάκινων ανέρχεται σε 132.413 στρέμματα (78.850+53.563), με ετήσια παραγωγή περί τους 282.000 ton

- Νεκταρινιών σε 62.743 στρέμματα(32.057+30.686), με ετήσια παραγωγή περί τους 127.000 ton

- Ροδάκινων μεταποίησης(συμπήρηνα) σε 147.480 στρέμματα (60.652+86.828), με ετήσια παραγωγή περί τους 385.000 ton

Ποσοστιαία, σε εθνικό επίπεδο, οι νομοί Ημαθίας και Πέλλας αντιπροσωπεύουν το:
• 84,71% στα Επιτραπέζια Ροδάκινα
• 83,78% στα Νεκταρίνια
• 90,35% στα Ροδάκινα μεταποίησης

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η καταστροφή στους δύο νομούς, σε σχέση με άλλους, είναι δυσανάλογα μεγάλη, για το λόγο αυτό – και ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διατυπωθείσα άποψη – οι παραγωγοί δικαιούνται και επιβάλλεται να αποζημιωθούν, ώστε να ανακτήσουν δυνατότητα απρόσκοπτης συνέχισης της καλλιέργειας του προϊόντος.

Η απρόσκοπτη εκμετάλλευση των διαθέσιμων φυσικών πόρων, αφορά στο συμφέρον, τόσο της εθνικής, όσο και ευρωπαϊκής οικονομίας – δεν αφορά σε ζήτημα Κοινοτικής Αλληλεγγύης, αλλά στο κοινό μας συμφέρον - στην αξιοποίηση Ευρωπαϊκής γόνιμης γης.

Το ΥΠΑΑΤ, πέρα από την προσπάθεια αποζημίωσης του επιτραπέζιου ροδάκινου λόγω του Ρώσικου εμπάργκο, που βρίσκεται σε στάδιο επεξεργασίας και τεκμηρίωσης, εξετάζει την αποζημίωση των παραγωγών σύμφωνα με τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, των πρωτοφανών καιρικών συνθηκών 14/15/16/17 Ιουλίου.

Είναι αυτονόητο, ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια αποζημίωσης, για την πρωτοφανή θεομηνία που έπληξε τους νομούς μας.

Ο γεωπόνος κ. Μουρτζίλας δηλώνει σε επιστολή του προς τον υπογράφοντα: «Το τριήμερο 15-16-17 Ιουλίου στην περιοχή της Ημαθίας, είχαμε ένα πρωτόγνωρο καιρικό φαινόμενο (συνεχόμενη βροχόπτωση παρά πολλών ωρών, φαινόμενο που στα είκοσι πέντε χρόνια της γεωπονικής μου καριέρας δεν το έχω ξανά αντιμετωπίσει καταμεσής του θέρους) με αποτέλεσμα τα δένδρα που ήταν κατά τη συγκομιδή και κοντά στη συγκομιδή να δεχτούν έντονο στρες (Αποπληξία)...»

Εξάλλου, ο γεωπόνος κ. Βακάμης, χαρακτηριστικά αναφέρθηκε πάνω στο ζήτημα, στην ανοικτή σύσκεψη στις 23.7.2017 στα Καλύβια της Πέλλας, μπροστά σε πολλούς αγρότες και εκπροσώπους αγροτικών συλλόγων:

« Οι ποικιλίες που βρίσκονταν κοντά στη συγκομιδή είχαν υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα (στερεά διαλυτά 10-15°Brix). Το νερό, εξαιτίας της πολυήμερης διαβροχής των καρπών, πέρασε ωσμωτικά σπάζοντας τα ανώτερα κύτταρα της σάρκας και προκάλεσε αποκόλληση της επιδερμίδας, η οποία οδήγησε σε ζάρωμα / μουμιοποίηση του φλοιού των καρπών μόλις οι θερμοκρασίες ανέβηκαν στα κανονικά επίπεδα στις 18-19 Ιουλίου. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, μόλις σταμάτησε η βροχή, ένα μέρος των διαλυμένων σακχάρων από τα σπασμένα κύτταρα της σάρκας που είχαν συσσωρευτεί κάτω από την επιδερμίδα, πέρασε έξω από το φλοιό των καρπών δημιουργώντας, με τις σταγόνες τους που έτρεξαν και στέγνωσαν αλλοιώνοντας την επιδερμίδα, την εικόνα σταλαξιάς σε καθαρό τοίχο (επισυνάπτονται φωτογραφίες όπου φαίνονται οι παχύρευστες σταγόνες λόγω των διαλυμένων σακχάρων, να κρέμονται από τα φρούτα). Οι καρποί αυτοί βέβαια, ήταν και είναι ακατάλληλοι για εμπορία.
Οι άμεσες ζημίες από το φαινόμενο αυτό στις πιο όψιμες ποικιλίες εντοπίζονται κυρίως στην αυξημένη καρπόπτωση, πολύ μικρότερη όμως αυτής που προκλήθηκε στις ποικιλίες που είχε ξεκινήσει η συγκομιδή τους ή επρόκειτο να συγκομισθούν από τις 14 έως τις 20-25 Ιουλίου....»

«....Η καρπόπτωση που δεν καλύπτεται από τον Κανονισμό είναι αυτή που οφείλεται στην καθυστέρηση συγκομιδής των καρπών» λόγω των βροχών (όπως αυτό αναφέρεται ρητά στον Κανονισμό). Στην περίπτωση αυτή τα ροδάκινα που πέφτουν είναι τα υπερώριμα ροδάκινα που μαλάκωσαν και πέφτουν μαλακά στο έδαφος. Τα στελέχη του ΕΛΓΑ που επιθεώρησαν αντιπροσωπευτικά κτήματα αμέσως μετά τις βροχοπτώσεις της περιόδου 14-17 Ιουλίου, διαπίστωσαν ότι είχαν πέσει στο έδαφος σκληροί και καθόλα υγιείς καρποί. Καρπόπτωση που συνεπώς προκλήθηκε όχι λόγω υπερωρίμανσης, αλλά λόγω ασφυξίας των ριζών που είναι γνωστό ότι οδηγεί άμεσα στο “pre harvest fruit drop”....»

Εκ των ενόντων προκύπτει, ότι η κατάσταση των παραγωγών στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας είναι απελπιστική – όχι λογω δικής τους υπαιτιότητας - οι παραγωγοί μόχθησαν μια ολόκληρη καλλιεργητική περίοδο και πράγματι έφεραν τις δενδροκαλλιέργειες σε παραγωγή, μάλιστα η φετινή χρονιά έδειχνε, ότι θα ήταν απ΄ τις καλύτερες των τελευταίων ετών.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, είναι αυτονόητο, ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια – στα πλαίσια του κανονισμού του ΕΛΓΑ – να αποζημιωθούν οι ποικιλίες των ροδακίνων (επιτραπέζιων και συμπύρηνων), που πραγματικά επλήγησαν. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλουμε όλοι - πρώτα από όλους οι ίδιοι οι παραγωγοί.
Αύριο Τετάρτη 26/7/17 στην Αθήνα, θα πραγματοποιηθεί ευρεία σύσκεψη στα γραφεία του ΕΛΓΑ.