Καλοκαιρινή απόδραση στην Σαντορίνη

Του Νίκου Τσιαμούρα

Κάτασπρες πολιτείες χτισμένες στο χείλος του γκρεμού, γραφικά χωριουδάκια, πλακόστρωτα σοκάκια και εντυπωσιακές εκκλησίες που λούζονται στο φως.

Με την προσγείωση του αεροπλάνου στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης, ένας αναζωογονητικός αέρας πνέει, διαγράφοντας όλες τις έννοιες και τις σκοτούρες που βασανίζουν το μυαλό σου, καλωσορίζοντας σε στο απόλυτο νησί του έρωτα.

Πριν την μεγάλη προϊστορική της καταστροφή το 1613 π. Χ. ονομαζόταν Στρογγύλη και αργότερα ονομαζόταν Καλλίστη. Η έκρηξη του ηφαιστείου δημιούργησε την Καλντέρα της Σαντορίνης και είχε σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού της Κρήτης και του ίδιου του νησιού. Τα παλιρροϊκά κύματα κατέστρεψαν με σφοδρότητα τις ακτές της Κρήτης αφανίζοντας στο πέρασμα τους τον Θηραϊκό και τον Μινωικό πολιτισμό. Θηραϊκή τέφρα εντοπίσθηκε στις ακτές της ανατολικής Μεσογείου στην περιοχή του Δέλτα του Νείλου. Η μεταφορά της τέφρας προς την ανατολή σημαίνει ότι η έκρηξη έγινε αρχές Καλοκαιριού, έπνεαν άνεμοι δυτικοί και δυνατοί.

Το 1300 π. Χ. ήρθαν οι Φοίνικες, για πολλά χρόνια το νησί έμεινε ακατοίκητο όταν Δωριείς άποικοι κατοίκησαν ξανά το νησί τον 9ο αιώνα π.Χ.

Το όνομα της νήσου ΄΄Θήρα΄΄ προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήρα που αποίκησε πρώτος το νησί τον 9ο π. Χ. αιώνα. Το δε όνομα ΄΄Σαντορίνη΄΄ προέρχεται από τους Φράγκους Σταυροφόρους το 1204 μ. Χ. που έρχονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε μια εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, που βρίσκεται στη σημερινή περιοχή της Περίσσας πίσω από τον ιερό ναό του Τιμίου Σταυρού ( την αποκάλεσαν Σάντα Ιρένε).

Πριν την μεγάλη ηφαιστειακή καταστροφή των προϊστορικών χρόνων ονομαζόταν Στρογγύλη, ενώ αργότερα απέκτησε τα ονόματα Καλλίστη ( ΄΄ η πιο όμορφη΄΄ ), Φιλητέρη, Καρίστη ,Τευσία, Θηραμένη και Ρήνεια. Οι Τούρκοι την ονόμαζαν ΄΄Δεμερτζίκ΄΄ (μικρός μύλος) πιθανώς από τους πολλούς μικρούς ανεμόμυλους που ξεχώριζαν από μακριά.

Στη διάρκεια του 16ου αιώνα μ. Χ δέχτηκε επιδρομές Τούρκων πειρατών με αρχηγό τον θρυλικό Μπαρμπαρόσα και το 1566 κατακτήθηκε οριστικά από τους Τούρκους. Ανέπτυξε την γεωργία και την ναυτιλία. Πήρε μέρος στην ελληνική επανάσταση το 1821. Το 1832 έγινε μέρος του Ελληνικού Κράτους μαζί με τα υπόλοιπα νησιά των Κυκλάδων.

Δευτέρα αργά το απόγευμα και ο καφές στην Καλντέρα πίνεται ευχάριστα με θέα το ηφαίστειο και την Θηρασιά.

Τα Φηρά είναι χτισμένα στο ΄΄φρύδι΄΄ της Καλντέρας. Η Καλντέρα είναι εδαφική κοιλότητα που σχηματίζεται όταν υποχωρεί το τμήμα ενός ηφαιστειακού κώνου. Οι απότομες και γκριζοπράσινες πλαγιές που αγκαλιάζουν τα ηφαιστειακά νησιά της παλιάς και νέας Καλντέρας μας εντυπωσιάζουν. Με την ιστορία της να ακροβατεί μεταξύ μύθου και πραγματικότητας , η Καλντέρα λεγόταν ότι έκρυβε το μυστικό της χαμένης Ατλαντίδας και ερευνήθηκε από τον Κουστώ.

Η ταύτιση της χαμένης Ατλαντίδας δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.

Τα Φηρά Ιδρύθηκαν στα τέλη του 18ου μ. Χ. αιώνα.

Όταν οι κάτοικοι του νησιού εγκατέλειψαν την παλιά πρωτεύουσα, το Καστέλι που βρισκόταν στο σημερινό Ημεροβίγλι, η οποία είχε υποστεί ζημιές από σεισμούς.

Νυχτώνει και ένα ολόγιομο φεγγάρι κρατάει συντροφιά εμάς τους ταξιδιώτες τους τουρίστες και τους ντόπιους κατοίκους.

Πρωινό Τρίτης βρισκόμαστε στους πρόποδες του Μέσα Βουνό στην ανατολική πλευρά του νησιού. Στο Καμάρι, στην παραλία του.

Ήταν το επίνειο της αρχαίας Θήρας και ονομαζόταν Οία. Ερείπια της αρχαίας Οίας βρίσκονται μέσα στη θάλασσα.

Λίγο ψηλότερα από τους πρόποδες του Μέσα βουνό σε υψόμετρο 396 μέτρων βρίσκεται η αρχαία Θήρα. Ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα π. Χ. από Δωριείς αποίκους με αρχηγό τον Θήρα από την Σπάρτη. Σημαντικά σημεία της αρχαίας Θήρας είναι η αγορά, το ιερό του Αρτεμιδώρου, ο ναός του Διονυσίου, το ιερό του Καρνείου Απόλλωνα, το θέατρο και το νεκροταφείο. Το 2002 ανακαλύφθηκε το αρχαϊκό ιερό του Αχιλλέα. Ο μυθικός ήρωας λατρευόταν και σε άλλα μέρη της Ελλάδας εκτός από την Θεσσαλία.

Μεσημέρι και η αγριεμένη θάλασσα συνεχίζει να ταλαιπωρεί τους λουόμενους περιηγητές και ταξιδιώτες.

Λίγο πριν πέσει ο ήλιος βρισκόμαστε στην Οία. Την Απάνω Μεριά ή Άνω μεριά. Ήταν μια από τις πέντε καστροπολιτείες κατά την διάρκεια της Φραγκοκρατίας ( 13ος – 16ος μ. Χ αιώνας ), ονομαζόταν Καστέλι του Αγίου Νικολάου. Ο κόσμος συγκεντρώνεται για το πιο διάσημο ηλιοβασίλεμα της Ελλάδος νομίζω. Όλα τα σοκάκια γεμάτα από όλες τις φυλές του κόσμου, από όλα τα μέρη της γης. Δίπλα μας ένα ζευγάρι Ισπανών, πίσω μας Κινεζούλες, Ιταλοί, Γερμανοί, Γάλλοι, Αμερικάνοι. Μέχρι και με ένα ζευγάρι από το Περού πιάσαμε κουβέντα.

Ηλιοβασίλεμα……… Ένας φλογερός κατακόκκινος ήλιος να ΄΄βυθίζεται΄΄ κάπου στο βάθος του Αιγαίου. Το Αιγαίο χάνει τους μπλε χρωματισμούς και αποκτά κόκκινη απόχρωση, σαν την ηφαιστειακή λάβα που τη δημιούργησε. Μια μυσταγωγία που όμοια της δεν έχεις ξαναζήσει. Η επιστροφή μας σημαδεύτηκε από ένα ολόγιομο φεγγάρι
Με τον αέρα να μας ταλαιπωρεί και σήμερα ο δρόμος μας οδηγεί στο Ακρωτήρι. Ένα πραγματικό ακρωτήρι με απόκρημνες πλαγιές, που προβάλλει για 3 μίλια δυτικά του νότιου τμήματος της Σαντορίνης.

Στους μεσαιωνικούς χρόνους (ενετική κατάκτηση) αποτελούσε ένα από τα Καστέλια του νησιού. Σήμερα, στην κορυφή του υψώματος πάνω στο οποίο είναι κτισμένο το σύγχρονο χωριό στέκει ακόμη ο Ενετικός πύργος ( Γουλάς ) το παλιό δηλαδή καστέλο.

Το ακρωτήρι έγινε παγκοσμίως γνωστό από τον προϊστορικό οικισμό που ανακαλύφθηκε από τον αρχαιολόγο Σπύρο Μαρκάτο το 1967. Συνεχίζουμε για Περίσσα…………….

Κατά την διάρκεια των ανασκαφών το 1836 στα ερείπια της αρχαίας αυτής πόλης βρέθηκαν οικοδομήματα βυζαντινών χρόνων. Ήταν ιδιαίτερα πλούσια πόλη από την ύπαρξη ερείπιων μεγάλης τρίκλιτης βασιλικής της Αγίας Ειρήνης, χρονολογείται από τα τέλη του 5ου αιώνα μ. Χ. Η πόλη αυτή καταστράφηκε πιθανό από σεισμό μετά την ηφαιστειακή έκρηξη το 726 μ. Χ. στην Παλιά Καμένη. Η αποκάλυψη έγινε το 1992 από την 2η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Τελευταία ημέρα σήμερα και είναι αφιερωμένη στην πρωτεύουσα του νησιού τα Φηρά. Κατεβαίνουμε τα 587 σκαλοπάτια που οδηγούν στον Μέσα Γιαλό ( παλιό Λιμάνι ) ανάμεσα από εκατοντάδες τουρίστες και μυρωδιές από τα μουλάρια και τα γαϊδούρια που εκτελούν δρομολόγια μεταφοράς ανθρώπων. Απομεσήμερο και με θεά το ηφαίστειο το ούζο με τοπικούς μεζέδες μας χαλαρώνει.

Αφήσαμε πίσω μας την τόση ομορφιά και πήραμε πτήση αργά το απόγευμα για Θεσσαλονίκη. Αφήσαμε πίσω μας την Σαντορίνη που ΄΄άναδύθηκε΄΄ μετά την έκρηξη του ηφαιστείου, χάρισε και χαρίζει σε εκατομμύρια τουρίστες μικρές και μεγάλες ερωτικές στιγμές, έκλεψε τις εντυπώσεις μας με το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα, την ερωτευτήκαμε, την θαυμάσαμε , την ζήσαμε!