Logo

Τι μέλλει για το Παγκράτιον Άθλημα;

PAGRATIO

Του Αντιστρατήγου εα Κων. Β. Κωνσταντάρα

Για περισσότερο από μία εικοσαετία τώρα, διακηρυγμένος από πολλούς παράγοντες του Παγκρατίου Αθλήματος και διαφημισμένος από περισσότερους σε Ελλάδα και εξωτερικό σκοπός των αντίστοιχων Ομοσπονδιών (Εθνικών και Παγκόσμιας) είναι η επανένταξη του Παγκρατίου στον πυρήνα των Ολυμπιακών Αγώνων.

Το Παγκράτιον είναι ένα άθλημα, που από τα πανάρχαια χρόνια είναι στενά συνδεδεμένο με τις Ελληνικές παραδόσεις. Ο Ηρακλής ήταν αθλητής του Παγκρατίου και αργότερα, στα ιστορικά χρόνια, υπάρχουν αναφορές στον «Ηρακλή Παγκράτη». Ο Θησέας στην πάλη του με τον Μινώταυρο, φαίνεται ότι χρησιμοποίησε τεχνικές Παγκρατίου για να νικήσει. Στην Ιλιάδα, στην περιγραφή της πάλης του Αίαντα με τον Οδυσσέα, φαίνεται να χρησιμοποιούνται τεχνικές του Παγκρατίου.

Το Παγκράτιον ή Παμμάχιον ή Πάμμαχον είναι συνδυασμός πάλης και πυγμαχίας. Η ονομασία του προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων «παν» και «κράτος» που σημαίνει «με όλη τη δύναμη». Αποτελεί την αρχαιότερη άοπλη μαχητική τέχνη που έχει καταγραφεί. Οι νέοι στην αρχαία Ελλάδα εκπαιδεύονταν από μικρή ηλικία στο παγκράτιο για να έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν τους εχθρούς και να αυτοπροστατεύονται. Το Παγκράτιο ενετάχθη στους Ολυμπιακούς Αγώνες την 33η Ολυμπιάδα (648 πΧ). Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη τους κανόνες του αθλήματος οριστικοποίησε ο Λεύκαρος από την Ακαρνανία. Στην 145η Ολυμπιάδα (200 πΧ) προστέθηκε η κατηγορία των παίδων, στην οποία απαγορεύτηκαν τα επικίνδυνα κτυπήματα. Απετέλεσε αδιάλειπτα ολυμπιακό άθλημα μέχρι την κατάργηση των Ολυμπιακών Αγώνων το 393 μΧ από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο Α', αλλά συνέχισε, μέχρι και τον 6ο αιώνα μΧ να αποτελεί τμήμα κάθε αγωνιστικής αθλητικής δραστηριότητας.

Εθεωρείτο βασικό άθλημα και συμπεριλαμβανόταν σε όλους τους Πανελλήνιους αγώνες (Ολύμπια, Πύθια, Ίσθμια και Νέμεα). Το παγκράτιον κατείχε ξεχωριστή θέση στη συνείδηση των Ελλήνων καθώς σε καταλόγους νικητών αναφέρεται ως «ιερόν», πράγμα σπάνιο για άθλημα. Ο Σωκράτης και ο Πλάτων αναφέρονται ως αθλητές του Παγκρατίου. Ο Πλάτων υπήρξε δύο φορές Ισθμιονίκης και μία Πυθιονίκης, κερδίζοντας μία νίκη στο παγκράτιο και δύο στην πάλη.

Ο Αριστοτέλης στη Ρητορική ορίζει το Παγκράτιον ως: «...ὁ δὲ θλίβειν καὶ κατέχειν παλαιστικός, ὁ δὲ ὦσαι τῇ πληγῇ πυκτικός, ὁ δ' ἀμφοτέροις τούτοις, παγκρατιαστικός...».

Ο Φίλιππος Β΄ ο Μακεδών, το διδάχθηκε στη Θήβα και το καθιέρωσε στο στρατό του. Με τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το Παγκράτιον διαδόθηκε ευρύτατα από τους στρατιώτες, αφού αποτελούσε μέρος της εκπαίδευσης και των τοπικών μονάδων που συγκροτούσαν οι κατά τόπους πληθυσμοί που μετείχαν στη συνέχιση της εκστρατείας. Κατ' αυτόν τον τρόπο διαδόθηκε στην Περσία, την Ινδία, το Θιβέτ και την Άπω Ανατολή. Σε Αθλητικές Ακαδημίες των χωρών αυτών, διδάσκεται και τεκμηριώνεται η προέλευση των ανατολικών πολεμικών τεχνών από το Παγκράτιο.

Υπάρχουν καταγραφές παγκρατιαστών μέχρι και τα Βυζαντινά χρόνια, σε όλες τις μεσογειακές χώρες, τον Πόντο και τη Μέση Ανατολή. Στα μέσα Βυζαντινά χρόνια το άθλημα χάνεται από το προσκήνιο, αν και υπάρχουν αναφορές μεμονωμένων παγκρατιαστών που συνέχιζαν, παρά την απαγόρευση, να ασκούν το άθλημα. Εξαιρετικά σημαντική είναι η πληροφορία που μας παρέχει ο Ρήγας Φεραίος στο θεατρικό έργο του Ιταλού Αβά Μεταστάσιο «Τα Ολύμπια», το οποίο μετέφρασε στα Ελληνικά. Στα προλεγόμενα του έργου, ο Ρήγας μας δίνει την πληροφορία ότι το Παγκράτιον μαζί με τα άλλα αρχαιοελληνικά αγωνίσματα υπάρχει, «...μέχρι της σήμερον εις την Θεσσαλίαν αλλά και εις όλην την Ελλάδαν...».

Στη σύγχρονη εποχή το Παγκράτιο αναβίωσε μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, οπότε γίνονται οι πρώτες κινήσεις για την ίδρυση Ομοσπονδίας Παγκρατίου Αθλήματος. Αργότερα, αρχίζουν προσπάθειες ένταξής του στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων. Τελικά η Ελληνική Ομοσπονδία Παγκρατίου Αθλήματος (ΕΟΠΑ) ιδρύεται το 1995, το 1996 αναγνωρίζεται από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και το 2002 από την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή. Το Παγκράτιον γνωρίζει έκτοτε μεγάλη ανάπτυξη, με παράλληλο ενδιαφέρον να εκδηλώνεται σε πολλές χώρες.

Για να περιληφθεί το Παγκράτιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, προϋπόθεση είναι η διάδοσή του παγκοσμίως, ώστε να αποκτήσει το ανάλογο και απαραίτητο λαϊκό και πλειοψηφικό έρεισμα. Μέχρι σήμερα η Παγκόσμια Ομοσπονδία αριθμεί 90 μέλη. Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν περίπου 5000 ενεργοί αθλητές, οργανωμένοι σε 130 σωματεία.

Η υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Βέροιας από τον Υπουργό Μακεδονίας και Θράκης στις 17 Νοεμβρίου 2013 είναι η εν τοις πράγμασι απόδειξη της εκ μέρους της Ελληνικής Πολιτείας υιοθέτησης της ιδέας ότι το ΠΑ αποτελεί Ελληνικό συγκριτικό πλεονέκτημα και ως τέτοιο θα πρέπει να τύχει της ανάλογης εκμετάλλευσης από τα Υπουργεία:

Πολιτισμού και Αθλητισμού, που πρέπει να θεσμοθετήσει την παράλληλη διδασκαλία του ΠΑ, με αναλογική συμμετοχή σε τοπικές και πανελλήνιες διοργανώσεις, από όλους τους συλλόγους της χώρας που καλλιεργούν πολεμικές τέχνες, ως προϋπόθεση χορήγησης της αθλητικής αναγνώρισης. Επίσης και κυριότερα, η ΓΓΑ πρέπει, δια της Επιτροπής Ενημέρωσης Διεθνών Αθλητικών Οργανισμών που προβλέπεται στο άρθρο 42 του Ν. 2725/1999, να ενεργήσει για την ενημέρωση της διεθνούς κοινότητας και τη διάδοση του αθλήματος. Υπόψη η συμφωνία που επιτεύχθηκε το πρωί της 15 Νοε 2013, στη διάρκεια του 1ου Παγκοσμίου Συνεδρίου ΠΑ, με τους εκπροσώπους των: Ελλάδος, Αζερμπαϊτζάν, Βουλγαρίας, Βελγίου, Κύπρου, Γερμανίας, Λεττονίας, Ολλανδίας, Ρουμανίας, Ρωσίας, Ισπανίας και Ηνωμένου Βασιλείου.

Παιδείας, που πρέπει θεσμικά να εντάξει τη διδασκαλία του ΠΑ στη φυσική αγωγή όλων των βαθμίδων εκπαιδεύσεως και να δημιουργήσει ανάλογες έδρες στα ΤΕΦΑΑ, με αρμοδιότητες παραπέρα έρευνας και ανάπτυξης του αθλήματος, ώστε να διατηρείται επίκαιρο και εναρμονισμένο στα διεθνή δεδομένα.

Εθνικής Άμυνας, που αναμένεται να εισαγάγει την εκπαίδευση στο άθλημα, ως βασική δεξιότητα αυτοάμυνας του στρατεύματος με ιδιαίτερη έμφαση στις Ειδικές Δυνάμεις.

Προστασίας του πολίτη, που πρέπει να διαθέτει το σύνολο των μαχίμων του στελεχών εκπαιδευμένο στην αυτοάμυνα για την υποβοήθηση στην άοπλη αντιμετώπιση των βίαιων εγκληματιών.

Τουρισμού, για τη θεσμική ένταξη και προώθηση του ΠΑ στα πακέτα των σημαντικών κατ' αρχήν τουριστικών προορισμών όπως Κρήτης, Κέρκυρας, Χαλκιδικής, Αιγαίου κλπ, ακόμη και κρουαζιέρας. Λογικά, θα έπρεπε να είχε γίνει η ένταξη στην καμπάνια του 2014.

Εξωτερικών, που μέσω των μηχανισμών και υπηρεσιών του προς τους διεθνείς οργανισμούς και fora, τα αντίστοιχα υπουργεία και τους ανάλογους φορείς των χωρών-στόχων που θα επιλεγούν για τη διάδοση του αθλήματος, θα προωθήσει επίσημα για υπογραφή το πρωτόκολλο, του οποίου θεματοφύλακας είναι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παγκρατίου Αθλήματος (World Pangration Athlima Federation) με έδρα την Αθήνα.

Υπόψη ότι καμία από τις παραπάνω ενδεδειγμένες ενέργειες δεν αποτελεί προϋπόθεση για άλλη, άρα όλες μπορούν να υλοποιούνται ταυτόχρονα. Επίσης και το κυριότερο, ουδεμία απαιτούμενη ενέργεια απαιτεί χρηματοδότηση, τουναντίον, το σύνολό τους σκοπεί και αποτελεί πηγή εσόδων, υπό τον όρο του συντονισμού από τον αρμόδιο για τον Αθλητισμό Υπουργό, όλων των φορέων που χρειάζεται να συνεισφέρουν το αναλογούν στον καθένα έργο...

Υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Παγκρατίου Αθλήματος, λειτουργεί η Πολιτιστική Επιτροπή Φίλων Παγκρατίου Αθλήματος (ΠΕΦΙΠΑ), που τα τελευταία χρόνια επιτέλεσε σοβαρότατο έργο, προσελκύοντας αξιόλογα μέλη της Ελληνικής κοινωνίας και επιστημονικής κοινότητας στους κόλπους της και διοργανώνοντας πρωτοπόρες εκδηλώσεις, όπως η παρουσίαση του Παγκρατίου σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς χώρους (Σχολή Αριστοτέλους, Αρχαιολογικό Μουσείο Βέροιας κλπ) αλλά και πρωτότυπες εκδηλώσεις όπως το περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το 2013.

Όμως, παρά τις εντατικές προσπάθειες πολλών ανθρώπων επί πολύ διάστημα, στο 2015, μετά από αποφάσεις που πάρθηκαν το 2012, βλέπουμε να τελούνται οι 1οι Ευρωπαϊκοί Αγώνες από 12 έως 28 Ιουνίου 2014 στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, υπό την αιγίδα, κυριότητα, οργάνωση και τους κανονισμούς των Ευρωπαϊκών Ολυμπιακών Επιτροπών (European Olympic Committees -EOC). Στους αγώνες αυτούς περιλαμβάνονται από πλευράς Μαχητικών Ολυμπιακών Αθλημάτων το Boxing, το Judo, το Taekwondo[8], και η πάλη (Freestyle & Greco-Roman) αλλά και άλλα, μη Ολυμπιακά Αθλήματα, όπως το Karate και το Sambo...

Είναι πραγματικά, εξαιρετικά δυσάρεστη έκπληξη για όλους τους περί τα αθλητικά, η μέχρι τώρα απουσία κάθε ενέργειας (αν πιστέψουμε τη ρήση: «αν δεν το δείξει η τηλεόραση, δεν έγινε») προς την κατεύθυνση της διάδοσης εντός και εκτός συνόρων, για τη δραπέτευση του Αθλήματος από την επικοινωνιακή αφάνεια, για το μεγάλο σκοπό της επανένταξής του στους Ολυμπιακούς...

Αναρωτιέται λοιπόν κανείς:

Δεν γνώριζε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παγκρατίου Αθλήματος τις εξελίξεις, διεργασίες, απαιτήσεις και προϋποθέσεις για την ένταξη των διαφόρων αθλημάτων (ιδίως των μη Ολυμπιακών) στο πρόγραμμα των Ευρωπαϊκών Αγώνων;
Τι έκανε για την προώθηση του Παγκρατίου προς αυτή την κατεύθυνση;
Πώς εκμεταλλεύθηκε το προσωπικό και τα μέσα που προσφέρονται και διατίθενται για το σκοπό αυτό; Ποιο ρόλο έχει αναθέσει στην Επιτροπή Φίλων του ΠΑ;
Ποιό το master plan για την ανάπτυξη/ διάδοση/ προώθηση;
Ποιά η εκμετάλλευση του Πρωτοκόλλου της Βέροιας του 2013;

Οι Έλληνες και ξένοι που έχουν ασχοληθεί από διάφορες θέσεις και με ποικίλους τρόπους με το αντικείμενο «το Παγκράτιο Άθλημα στους Ολυμπιακούς Αγώνες» βλέπουν τις ευκαιρίες, μία προς μία, για πραγμάτωση των προσδοκιών τους να κάνουν φτερά και να χάνονται στο «απέραντο γαλάζιο» της μιζέριας, της απραξίας, της αδυναμίας να ξεκολλήσει το κάρο από τη λάσπη...

Copyright © 2007 - 2023 - Πληροφοριοδότης Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται - Ανάπτυξη LEONweb