ΙΝΕ – ΓΣΕΕ: Συνταξιοδότηση στα βαρέα και ανθυγιεινά

  

Το Δίκτυο Παροχής Υπηρεσιών Πληροφόρησης, Συμβουλευτικής και Ενδυνάμωσης Εργαζομένων των ΙΝΕ – ΓΣΕΕ στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του, συνεχίζει την προσπάθεια ενημέρωσης των εργαζομένων, με τη δημοσίευση κειμένων που αφορούν θέματα εργατικού δικαίου και δικαίου κοινωνικής ασφάλισης. Η δράση αυτή συνεχίζεται με την παροχή  πληροφοριών σχετικά με την "Συνταξιοδότηση στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα για ασφαλισμένους πριν το 1993".

Οι ασφαλισμένοι που εργάζονται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα έχουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν, εφόσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, με τις ειδικές διατάξεις των βαρέων. Ο λόγος για τον οποίο οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας εμπίπτουν σε πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις σε σχέση με τους άλλους ασφαλισμένους είναι η δυσχέρεια των συνθηκών που ασκούν το επάγγελμα. Οι ασφαλιστικές εισφορές στην κατηγορία αυτή είναι αυξημένες. Ο Κατάλογος των βαρέων επαγγελμάτων που ισχύει σήμερα είναι αυτός που ορίζεται με την Υπουργική Απόφαση Φ.10221/26816/929/2.12.2011 και ισχύει από 1.1.2012. Στον κατάλογο αυτό έχουν εξαιρεθεί από τα βαρέα ορισμένα επαγγέλματα τα οποία παλαιότερα περιλαμβάνονταν στα βαρέα. [1] Παρακάτω παρουσιάζουμε τις κατηγορίες συνταξιοδότησης στο ΙΚΑ με βαρέα ένσημα. Τα όρια ηλικίας των πινάκων που παρουσιάζονται στη συνέχεια ισχύουν και μετά το Ν. 4336/2015, δεδομένου ότι ο νόμος αυτός εξαιρεί από την αύξηση των ορίων τις κατηγορίες βαρέων ενσήμων.

Κατηγορία 15ετίας στα βαρέα

Οι ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) αυτής της κατηγορίας δικαιούνται σύνταξη υπό την προϋπόθεση ότι συμπληρώνουν 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 3.600 στα ΒΑΕ και εξ αυτών 1.000 τουλάχιστον τα τελευταία 13 χρόνια πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης. Στην κατηγορία αυτή προβλέπεται μόνο πλήρης και όχι μειωμένη σύνταξη. Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης διαφοροποιούνται για άνδρες και γυναίκες ασφαλισμένους. Ειδικότερα:

α) Άνδρες

Για τους άνδρες ασφαλισμένους της κατηγορίας αυτής μέχρι το 2010 ίσχυε το 60ο . Ο νόμος Ν. 3863/2010 δεν αύξησε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Για το λόγο αυτό δεν υπάρχει στην κατηγορία αυτή δυνατότητα κατοχύρωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Από το 2013 και εφεξής ισχύει η γενική αύξηση ορίου ηλικίας κατά 2 έτη που προβλέπεται από τον Ν. 4093/2012.

ΈΤΟΣ συμπλήρωσης των 4.500 ημερών ασφάλισης (3.600 τουλάχιστον στα ΒΑΕ και εξ αυτών 1.000 τα τελευταία 13 χρόνια)

Ημέρες ασφάλισης που θα απαιτηθούν για συνταξιοδότηση

Όριο ηλικίας

Μέχρι το 2012

4.500

60

Από 2013 και μετά

4.500

62

Όπως είπαμε στην κατηγορία αυτή δεν υπάρχει κατοχύρωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος για το λόγο ότι τα όρια ηλικίας δεν αυξήθηκαν με το Νόμο του 2010. Ενας ασφαλισμένος λοιπόν για να συνταξιοδοτηθεί το 2012 στα 62 έτη πρέπει να έχει συμπληρώσει τόσο τα απαιτούμενα ένσημα όσο και το όριο ηλικίας.

 Γυναίκες

Οι γυναίκες ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται στο έτος συμπλήρωσης του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης (δηλαδή 4.500 ενσήμων, εκ των οποίων 3.600 στα ΒΑΕ και εξ αυτών τα 1.000 τα τελευταία 13 έτη). Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας αποτυπώνεται στον ακόλουθο πίνακα:

Έτος συμπλήρωσης των 4.500 ημερών ασφάλισης (3.600 τουλάχιστον στα ΒΑΕ και εξ αυτών 1.000 τα τελευταία 13 χρόνια)

Ημέρες ασφάλισης που θα απαιτηθούν για συνταξιοδότηση

Όριο ηλικίας

2010

4.500

55

2011

4.500

56

2012

4.500

57

2013

4.500

62

Στην κατηγορία αυτή, σε αντίθεση με τους άνδρες ασφαλισμένους, υπάρχει δυνατότητα κατοχύρωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος κατά τη διετία 2011-2012, δεδομένου ότι τα όρια ηλικίας αυξήθηκαν με το νόμο του 2010 (Ν. 3863/2010). Επομένως μια γυναίκα που συμπληρώνει π.χ το 2011 τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης κατοχυρώνει το όριο ηλικίας που ίσχυσε το έτος αυτό δηλαδή το 56ο έτος. Αρα συνταξιοδοτείται κατά το χρόνο συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας, αφού το όριο αυτό ισχύει μέχρι σήμερα.

Κατηγορία 35ετίας  στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα (άνδρες– γυναίκες)

Οι άνδρες και γυναίκες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ δικαιούνται σύνταξης 35ετίας στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα (στο εξής ΒΑΕ) υπό την προϋπόθεση ότι συμπληρώνουν 10.500 ένσημα, εκ των οποίων 7.500 ένσημα στα ΒΑΕ. Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνεται σταδιακά από το 2011, ενώ από το 2015 και μετά διαμορφώνεται στα 62 έτη για πλήρη σύνταξη και στα 60 για μειωμένη. Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας πλήρους και μειωμένης σύνταξης αποτυπώνεται στον ακόλουθο πίνακα:

Έτος συμπλήρωσης

των 10.500 ημερών

ασφάλισης, από τις

οποίες 7.500 στα βαρέα

και ανθυγιεινά

επαγγέλματα

Ημέρες ασφάλισης που θα

απαιτηθούν για συνταξιοδότηση

Όριο ηλικίας

Για πλήρη

Για μειωμένη

2010

10.500

55

53

2011

10.500

55 και 9μήνες

53 και 9μήνες

2012

10.500

56 και 6μήνες

54 και 6 μήνες

2013

10.500

60 και 9μήνες

58 και 9μήνες

2014

10.500

61 και 6μήνες

59 και 6μήνες

2015

10.500

62

60

Και στην κατηγορία αυτή υπάρχει δυνατότητα κατοχύρωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεδομένου ότι τα όρια ηλικίας αυξήθηκαν το 2010 (με το Ν.3863/2010)

Ειδικές περιπτώσεις βαρέων με 4.500 ένσημα

Σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις ασφαλισμένοι με βαρέα και 4.500 ένσημα συνταξιοδοτούνται στα 60 και όχι στα 62 έτη όπως[2]:

α) οικοδόμοι υπό την προϋπόθεση ότι έχουν συμπληρώσει

4.500 ένσημα εκ των οποίων τα 3.600 είναι βαρέα οικοδομικά και εκ εξ αυτών τα 1.000 τα τελευταία 13 έτη ή

4.500 βαρέα οικοδομικά ένσημα, εκ των οποίων 500 τα τελευταία 13 έτη

β) Υπάλληλοι Καθαριότητας ΟΤΑ. Πρόκειται για εργαζόμενους στις υπηρεσίες καθαριότητας των ΟΤΑ (άνδρες/γυναίκες), οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 4.500 ένσημα, εκ των οποίων 3.600 σε υπηρεσίες υγιεινής – καθαριότητας (ν. 1649/87) και εξ αυτών οι 1.000 τα τελευταία 13 χρόνια.

Για ερωτήματα και αιτήματα που άπτονται των εργασιακών δικαιωμάτων, της ασφαλιστικής νομοθεσίας και των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης καθώς και θεμάτων απασχόλησης και κατάρτισης μπορείτε να απευθύνεστε στο παράρτημα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ Κ.Μακεδονίας στη Βέροια. Στοιχεία επικοινωνίας: Σωτήρη Πέτρουλα 5, Βέροια Τ.Κ. 59100

Τηλέφωνο : 23310-71890,e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., webpage:  www.inegsee.gr, www.ergasiaine.gr, πρόσωπα επικοινωνίας: Μπαρμπαρούση Στέλλα, Φουτσιτζόγλου Κορνηλία, Σιδηροπούλου Δήμητρα

[1] Βλ. Δίκτυο Υπηρεσιών Πληροφόρησης και Συμβουλευτικής Εργαζομένων, Ασφαλιστικά Θέματα, Η Ασφάλιση στα Βαρέα, http://inegsee.gr/wp-content/uploads/2014/11/h-asfalish-sta-barea-kai-anthigieina-epaggelmata.pdf

[2] Ειδικές διατάξεις ισχύουν επίσης για τους εργαζόμενους σε μεταλλεία- λιγνιτωρυχεία, τους ηθοποιούς θεάτρου πρόζας και μουσικού θεάτρου, μουσικούς εγχόρδων και κρουστών, τεχνικούς θεάτρου και κινηματογράφου, υποβολείς, προσωπικό σκηνής ( άρθρο 2 παρ. 3 Ν. 1210/81, όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 15 Ν. 1276/82), Ηθοποιούς μελοδραματικού θεάτρου, μουσικούς πνευστών οργάνων (άρθρο 1 ΠΔ 212/84), χορευτές - χορεύτριες, βλ. Οδηγός του Ασφαλισμένου, έκδοση ΙΚΑ, Τελευταία ενημέρωση Μάϊος 2015, σελ. 48. https://www.ika.gr/gr/infopages/asf/20150529_odhgos_asfalismenou.pdf https://www.ika.gr/gr/infopages/asf/20150529_odhgos_asfalismenou.pdf