Ρουγκάτσια και γουρουνοχαρά στην Βεργίνα

Την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, την Τετάρτη 26 Δεκεμβρίου 2018, θα αναβιώ-σουν στη Βεργίνα τα «Ρογκάτσια» και το έθιμο της «Γουρουνοχαράς», δύο παραδοσιακά δρώμενα που θα πραγματοποιηθούν παράλληλα και θα κορυφωθούν το μεσημέρι στην πλα-τεία του χωριού.

Από νωρίς το πρωί θα έχουν στηθεί τα καζάνια για την ετοιμασία του χοιρινού που θα προσφερθεί στους επισκέπτες μαζί με άλλα εδέσματα και άφθονο κρασί.

Την ίδια ώρα τα Ρογκάτσια, ομάδα ανδρών χορευτών με τις παραδοσιακές στολές τους, αφού πάρουν την ευλογία του Ιερέα στην εκκλησία, θα περιδιαβούν τους δρόμους του χωριού χορεύοντας και προσκαλώντας τους κατοίκους στην πλατεία, όπου γύρω στη 13.30 το μεσημέρι θα γίνει η κορύφωση του εθίμου.
Στο γλέντι που θα ακολουθήσει με το γνωστό συγκρότημα του Αργ. Μάντζιου θα χο-ρέψουν τα τμήματα του συλλόγου, χορευτικά συγκροτήματα από άλλους συλλόγους της πε-ριοχής και φυσικά όλοι οι παρόντες!

Τα «Ρογκάτσια» είναι ένα δρώμενο με σημαντικές διαστάσεις που εμφανίζεται στο «Ρουμλούκι» της Ημαθίας και κυριάρχησε εκεί για πολλά χρόνια.

Οι κάτοικοι του Ρουμλουκιού σε ετήσια βάση διοργάνωναν και συνεχίζουν να διοργα-νώνουν το έθιμο αυτό με αφοσίωση, τιμώντας έτσι μια παράδοση πολλών χρόνων.

Η ονομασία «ρογκάτσια» προήλθε από την λέξη «ρόγα» (rogo = ζητώ, απαιτώ) που ήταν οι ετήσιες αποδοχές των στρατιωτικών της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι προστάτευαν το Ρουμλούκι την εποχή του 900-1000μ.Χ. και αντί για μισθό εισέπρατταν απευθείας από τους καλλιεργητές της περιοχής ποσότητες δημητριακών με την μορφή εράνου από ομάδα σπα-θοφόρων ανδρών.

Ομάδες ανδρών τότε περιέτρεχαν τα χωριά του κάμπου χορεύοντας και, εισερχόμενοι σε κάθε αυλή, περικύκλωναν και εισέπρατταν τιμητικά μέρος των αποθηκευμένων καρπών με τη συνοδεία μουσικής και χορού.

Για πολλές μέρες περιπλανώμενοι από χωριό σε χωριό, συνοδεία ζουρνατζήδων, χο-ρεύοντας ασταμάτητα, ήταν το κέντρο του ενδιαφέροντος και οι δημιουργοί μιας μεγάλης γιορτής για την περιοχή, ενώ κάθε οικογένεια περίμενε για να συνεισφέρει με τον δικό της τρόπο τόσο στα αγαθά όσο και στη διασκέδαση.

Οι κάτοικοι του Ρουμλουκιού, καθώς το έθιμο συνεχίστηκε ακόμα και επί Τουρκοκρατί-ας, χαίρονταν να συμμετέχουν διότι έτσι προσέφεραν στον κοινό σκοπό, ενώ τα τελευταία χρόνια μέσω της εκκλησίας, ο σκοπός αυτός είχε μετεξελιχθεί σε έργα κοινής ωφέλειας για το κάθε χωριό.

Είναι ένα έθιμο πολύ αγαπητό στο Ρουμλούκι μέχρι και σήμερα, που δίνει την ευκαιρία στους κατοίκους των χωριών αυτών να θαυμάσουν τη λεβεντιά των παλικαριών και τις χορευ-τικές τους ικανότητες. Θεωρείται μάλιστα εξαιρετική τιμή να επιλεγεί ένας νέος για να συμμετέχει στην ομάδα του χωριού του.